Czym jest pakt migracyjny UE? Jakie nowe przepisy uchwalono i od kiedy będą stosowane? Na czym polega obowiązkowy mechanizm solidarności?

• Rozporządzenie w sprawie zarządzania azylem i migracją
• Obowiązkowa solidarność państw członkowskich UE
• Rozporządzenie w sprawie procedury azylowej (w tym rozporządzenie w sprawie ustanowienia powrotowej procedury granicznej)
• Rozporządzenie w sprawie reagowania na sytuacje kryzysowe i sytuacje spowodowane działaniem siły wyższej
• Rozporządzenie Eurodac
• Rozporządzenie w sprawie kontroli przesiewowej
• Rozporządzenie o kwalifikowaniu
• Dyrektywa w sprawie warunków przyjmowania
• Unijne ramy przesiedleń

Rozporządzenie w sprawie zarządzania azylem i migracją

Chodzi o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1351 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie zarządzania azylem i migracją, zmiany rozporządzeń (UE) 2021/1147 i (UE) 2021/1060 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 604/2013, które będzie stosowane od dnia 1 lipca 2026 r.

Rozporządzenie to zastąpiło wcześniejsze „rozporządzenie Dublin III” i ma na celu:
- usprawnienie systemu ustalania, które państwo członkowskie odpowiada za wnioski o udzielenie azylu, przez co zwiększa skuteczność i stabilność systemu, oraz zapobiega wtórnym przepływom osób ubiegających się o azyl,
- ustanowienie obowiązkowego systemu solidarności wobec państw członkowskich stojących w obliczu presji migracyjnej.

W tym rozporządzeniu doprecyzowano kryteria odpowiedzialności i zasady ustalania, które państwo członkowskie odpowiada za rozpatrzenie wniosku o udzielenie azylu. Najważniejsze zmiany obejmują: 

a) krótsze terminy we wszystkich procedurach (np. złożenie wniosku o wtórne przejęcie w ciągu dwóch tygodni od uzyskania trafienia w systemie Eurodac zamiast dwóch miesięcy), co przyczyni się do szybszego i skuteczniejszego procesu ustalania odpowiedzialnego państwa członkowskiego,

b) wprowadzenie obowiązku ubiegania się o ochronę w państwie członkowskim pierwszego wjazdu i pozostawania w nim do czasu ustalenia odpowiedzialnego państwa członkowskiego, nieprzestrzeganie tego obowiązku będzie miało poważne konsekwencje, np. osobom ubiegającym się o azyl nie zostaną zapewnione pełne warunki przyjmowania, a jedynie podstawowe potrzeby,

c) zwiększenie skuteczności procedury „wtórnego przejęcia” w odniesieniu do powrotu z jednego państwa członkowskiego do innego, w szczególności poprzez wprowadzenie krótszych terminów i brak przeniesienia odpowiedzialności w przypadku, gdy powiadomienie o wtórnym przejęciu nie zostanie wysłane terminowo,

d) rozszerzenie kryteriów rodzinnych, m.in. poprzez:
- uwzględnienie rodzin powstałych w krajach tranzytowych przed przybyciem do UE,
- wprowadzenie możliwości ustalenia odpowiedzialności państwa członkowskiego, w którym członek rodziny osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową przebywa legalnie na podstawie zezwolenia na pobyt długoterminowy wydanego zgodnie z przepisami UE,
- wprowadzenie obowiązku priorytetowego traktowania spraw rodzinnych,

e) zapewnienie bezpłatnego doradztwa prawnego wszystkim osobom ubiegającym się o ochronę międzynarodową.

Obowiązkowa solidarność państw członkowskich UE

Wyżej wskazane rozporządzenie wprowadza stały, obowiązkowy i oparty na potrzebach mechanizm solidarności, zastępujący obecne dobrowolne rozwiązania ad hoc. Ten nowy mechanizm będzie funkcjonować w następujący sposób:

1) Co roku do dnia 15 października Komisja przyjmie:
- roczne sprawozdanie oceniające sytuację migracyjną w całej UE i we wszystkich państwach członkowskich UE,
- decyzję wykonawczą w sprawie ustalenia, czy dane państwo członkowskie (i) znajduje się pod presją migracyjną lub (ii) jest narażone na ryzyko presji migracyjnej w nadchodzącym roku lub (iii) stoi w obliczu znaczącej sytuacji migracyjnej (sytuacja mniej dotkliwa niż presja migracyjna, obejmująca skumulowany efekt przybyć w bieżącym roku i w latach poprzednich),
- wniosek dotyczący aktu wykonawczego Rady, zawierający kwoty wymaganych w nadchodzącym roku relokacji i finansowych wkładów solidarnościowych.

2) Na tej podstawie Rada przyjmie przed końcem roku akt wykonawczy Rady ustanawiający pulę solidarnościową, obejmujący konkretne zobowiązania podjęte przez każde państwo członkowskie w odniesieniu do poszczególnych rodzajów wkładu solidarnościowego. Chociaż państwa członkowskie mają obowiązek przyczyniania się do solidarności, mogą one wybrać rodzaj środków solidarnościowych, które chcą wnosić do puli solidarnościowej:

a) relokacje osób ubiegających się o ochronę międzynarodową lub, jeżeli wyrażą na to zgodę zarówno państwo członkowskie wnoszące wkład, jak i państwo członkowskie będące beneficjentem, osób korzystających z ochrony międzynarodowej,

b) wkłady finansowe:
- na działania w państwach członkowskich,
- na działania w państwach trzecich lub dotyczące państw trzecich,
- alternatywne środki solidarnościowe (tj. wsparcie personalne i rzeczowe).

Państwa członkowskie stojące w obliczu „znaczącej sytuacji migracyjnej” mogą wnioskować o obniżenie wkładów solidarnościowych. Zamiast relokacji państwa członkowskie dotknięte wtórnymi przepływami mogą zaproponować, pod pewnymi warunkami, przejęcie odpowiedzialności za rozpatrzenie wniosku osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową już przebywającej na ich terytorium, co będzie traktowane jako forma solidarności zwana „kompensacją odpowiedzialności”. Kompensacja odpowiedzialności staje się obowiązkowa, jeżeli zobowiązania w zakresie relokacji są niewystarczające.

Cały proces będzie nadzorowany i wspierany przez unijnego koordynatora ds. solidarności w Komisji.

Rozporządzenie w sprawie procedury azylowej (w tym rozporządzenie w sprawie ustanowienia powrotowej procedury granicznej)

 Chodzi o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1348 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie w sprawie ustanowienia wspólnej procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową w Unii i uchylenia dyrektywy 2013/32/UE, a także o
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1349 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia powrotowej procedury granicznej i zmiany rozporządzenia (UE) 2021/1148.

Oba te rozporządzenia będą stosowane od 12 czerwca 2026 r.

W rozporządzeniu 2024/1348 ustanowiono wspólną procedurę podejmowania decyzji dotyczących wniosków o udzielenie azylu, przy jednoczesnym ograniczeniu nadużyć i wyeliminowaniu zachęt do wtórnych przepływów w UE. Wraz z rozporządzeniem 2024/1349 określa ono również obowiązkową procedurę graniczną dotyczącą zarówno udzielania azylu, jak i egzekwowania powrotów na granicy zewnętrznej. Powrotową część procedury granicznej określono w odrębnym rozporządzeniu ze względów prawnych, aby odzwierciedlić fakt, że przepisy dotyczące powrotów na szczeblu UE opierają się na przepisach Schengen.

Przepisy określają ściślejsze powiązania między procedurą azylową a procedurą powrotu, dzięki którym decyzja o odmowie azylu będzie wydawana wraz z decyzją nakazującą powrót, a odwołania od obu decyzji będą rozpatrywane w tym samym terminie.

We wszystkich państwach członkowskich UE wprowadzona zostaje obowiązkowa azylowa procedura graniczna trwającej 12 tygodni w trzech przypadkach:
- gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową umyślnie wprowadziła organy w błąd lub celowo zniszczyła dokument tożsamości lub dokument podróży bądź pozbyła się go,
- gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego lub porządku publicznego, lub
- gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową posiada obywatelstwo państwa trzeciego, dla którego odsetek decyzji w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej wynosi 20 proc. lub mniej.

W przypadku odrzucenia wniosku w ramach azylowej procedury granicznej obywatel państwa trzeciego zostaje objęty powrotową procedurą graniczną, która trwa nie dłużej niż 12 tygodni.

Rozporządzenie w sprawie reagowania na sytuacje kryzysowe i sytuacje spowodowane działaniem siły wyższej

 Chodzi o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1359 z 14 maja 2024 r. w sprawie reagowania na sytuacje kryzysowe i sytuacje spowodowane działaniem siły wyższej w dziedzinie migracji i azylu oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2021/1147. To rozporządzenie będzie stosowane od 1 lipca 2026 r.

Rozporządzenie to przewiduje większą solidarność i zezwala na stosowanie odstępstw w wyjątkowych okolicznościach i przez jak najkrótszy okres. 

Wzmocnienie solidarności 

• Zwiększone środki solidarnościowe i środki wsparcia mogą przybierać formę relokacji, wkładów finansowych, alternatywnych środków solidarnościowych (takich jak wsparcie personalne lub rzeczowe) bądź stanowić ich połączenie. 
• Jeżeli środki te okażą się niewystarczające, stosowane będą tzw. „kompensaty odpowiedzialności”. Oznacza to, że państwo członkowskie wnoszące wkład przejmie odpowiedzialność za wnioski już złożone na jego terytorium, za które normalnie odpowiedzialne powinno być państwo członkowskie stojące w obliczu sytuacji kryzysowej.  
• Inaczej niż w rozporządzeniu w sprawie zarządzania azylem i migracją w sytuacjach kryzysowych odpowiedzialność za wszystkie relokacje (solidarność na poziomie ludzkim) muszą przyjąć państwa członkowskie wnoszące wkład, do maksymalnie 100 proc. potrzeb w zakresie relokacji określonych w planie reagowania solidarnościowego.  
• W związku z tym w sytuacji kryzysowej państwa członkowskie wnoszące wkład mogą być zmuszone do przyjęcia odpowiedzialności za rozpatrywanie wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej w liczbie wyższej niż przypadający im sprawiedliwy udział. W takim przypadku te państwa członkowskie będą mogły w przyszłości odliczyć tę dodatkową część od swoich wkładów solidarnościowych.  

Odstępstwa 

Państwa członkowskie stojące w obliczu sytuacji kryzysowej, w tym instrumentalizacji, lub spowodowanej działaniem siły wyższej mogą odstąpić od niektórych przepisów przewidzianych w dorobku prawnym w dziedzinie azylu, w tym przez:  
- przedłużenie terminów rejestracji wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej do czterech tygodni od ich złożenia; przedłużenie czasu trwania procedury granicznej (z 12 tygodni do maksymalnie 18 tygodni),  
- przedłużenie terminów stosowania przepisów określających odpowiedzialne państwo członkowskie (tylko w sytuacji kryzysowej, masowych przybyć i działania siły wyższej). Oznacza to np. przedłużenie terminu na złożenie wniosku o przejęcie z jednego lub dwóch miesięcy do czterech miesięcy od daty zarejestrowania wniosku,     
- odstępstwa od stosowania procedury granicznej i rozszerzenie zakresu tej procedury, w zależności od sytuacji.  

Rozporządzenie Eurodac

Chodzi o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1358 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia systemu Eurodac do porównywania danych biometrycznych w celu skutecznego stosowania rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1351 i (UE) 2024/1350 i dyrektywy Rady 2001/55/WE oraz w celu identyfikowania nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich oraz bezpaństwowców, w sprawie występowania z wnioskami o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego, w sprawie zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1240 i (UE) 2019/818 oraz w sprawie uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 603/2013. To rozporządzenie będzie stosowane od 12 czerwca 2026 r. (z wyjątkiem art. 26, który będzie stosowany od 12 czerwca 2029 r.).

Rozporządzenie to ma na celu przekształcenie istniejącej już baza danych Eurodac z bazy danych azylowych w pełnoprawną bazę danych dotyczących azylu i migracji. Nowa baza danych ma wspomagać system azylowy i pomagać w zarządzaniu migracją nieuregulowaną, a także wspierać wdrażanie rozporządzenia w sprawie przesiedleń i dyrektywy w sprawie tymczasowej ochrony. Baza danych zostanie włączona do ram interoperacyjności w celu sprawnego połączenia z innymi bazami danych UE.

W przyszłości Eurodac umożliwi liczenie nie tylko wniosków, ale również osób ubiegających się o ochronę międzynarodową. Rejestrowanych będzie więcej rodzajów danych (nie tylko odciski palców, ale również wizerunek twarzy, dane dotyczące tożsamości, kopie dokumentów tożsamości/podróży). 

Okres przechowywania niektórych rodzajów danych zostanie przedłużony do pięciu lat, natomiast dane osób ubiegających się o ochronę międzynarodową nadal będą przechowywane przez 10 lat.  Będą to dane osób sprowadzonych na ląd w następstwie operacji poszukiwawczo-ratowniczych, zatrzymanych po niedozwolonym przekroczeniu granicy zewnętrznej, uznanych za nielegalnie przebywające na terytorium państwa członkowskiego, przesiedlonych i beneficjentów tymczasowej ochrony. 

System Eurodac będzie teraz obejmował również dane dotyczące dzieci w wieku od sześciu lat, co umożliwi organom identyfikację dzieci w przypadku oddzielenia ich od rodzin oraz ochronę osób wymagających szczególnego traktowania przed handlem ludźmi i wyzyskiem. 
System Eurodac stworzy również możliwość zastosowania markera dotyczącego bezpieczeństwa w przypadku wjeżdżającej do UE osoby, która stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego, z zastrzeżeniem solidnych zabezpieczeń w zakresie ochrony danych.

Rozporządzenie w sprawie kontroli przesiewowej

Chodzi o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1356 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie wprowadzenia kontroli przesiewowej obywateli państw trzecich na granicach zewnętrznych oraz zmiany rozporządzeń (WE) nr 767/2008, (UE) 2017/2226, (UE) 2018/1240 i (UE) 2019/817. Będzie ono stosowane od 12 czerwca 2026 r.

Rozporządzenie to likwiduje lukę w istniejących ramach poprzez zapewnienie:
- jednolitych kontroli zdrowia, tożsamości i bezpieczeństwa migrantów, którzy nielegalnie przekraczają granice zewnętrzne UE,
- przeprowadzenia kontroli przesiewowej w ograniczonych ramach czasowych: w ciągu siedmiu dni na granicach zewnętrznych i trzech dni w przypadku osób zatrzymanych na danym terytorium,  
- szybkiego obejmowania właściwymi procedurami (azylowa procedura graniczna, zwykła procedura azylowa lub powrotowa procedura graniczna),
- niezależnego monitorowania przestrzegania praw podstawowych podczas kontroli przesiewowej i procedur granicznych.

Rozporządzenie o kwalifikowaniu

Chodzi o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1347 z 14 maja 2024 r. w sprawie norm dotyczących kwalifikowania obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako osób korzystających z ochrony międzynarodowej, jednolitego statusu uchodźców lub osób kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej oraz zakresu udzielanej ochrony, zmieniające dyrektywę Rady 2003/109/WE oraz uchylające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/95/UE. Rozporządzenie to będzie stosowane od 1 lipca 2026 r.

Rozporządzenie to zastąpi dyrektywę w sprawie kwalifikowania. Włącza ono konwencję genewską do prawa UE i ma na celu zapewnienie, aby państwa członkowskie stosowały wspólne kryteria kwalifikowania osób jako korzystających z ochrony międzynarodowej. Określono w nim również zakres ochrony międzynarodowej oraz prawa i obowiązki osób korzystających z ochrony międzynarodowej.

Dyrektywa w sprawie warunków przyjmowania

 Chodzi o Dyrektywę Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) 2024/1346 z 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia norm dotyczących przyjmowania osób ubiegających się o ochronę międzynarodową. Ta dyrektywa będzie stosowana od 12 czerwca 2026 r. a z tą datą traci moc dyrektywa 2013/33/UE w odniesieniu do państw członkowskich związanych nową dyrektywą 2024/1346.

Nowa dyrektywa w sprawie warunków przyjmowania zapewnić ma minimalne normy pomocy udzielanej przez państwa członkowskie osobom ubiegającym się o azyl, gdyż będzie gwarantować odpowiedni poziom życia osobom przybywającym do UE i składającym wnioski o ochronę międzynarodową.

Dyrektywa ta:
a) harmonizuje normy pomocy w całej UE - nakłada na państwa członkowskie obowiązek zagwarantowania tych norm, które wynikają ze wskaźników i wytycznych unijnej Agencji ds. Azylu dotyczących przyjmowania.
Państwa członkowskie będą również zobowiązane do opracowania planu kryzysowego na wypadek nieproporcjonalnie wysokiej liczby przybywających osób. 

b) zwiększa zabezpieczenia i gwarancje dla osób o szczególnych potrzebach w zakresie przyjmowania, w tym dzieci. Wprowadza również elastyczność i skuteczność zarządzania systemami przyjmowania oraz zwiększone wsparcie na rzecz integracji osób ubiegających się o azyl.  

Aby zapobiec wtórnym przepływom, państwa członkowskie nie będą mieć możliwości zapewnienia świadczeń materialnych w ramach przyjmowania, jeżeli osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową znajduje się w innym państwie członkowskim niż państwo odpowiedzialne.  

Nowe przepisy umożliwią państwom członkowskim przydzielanie osobom ubiegającym się o azyl zakwaterowania i obszaru geograficznego w bardziej elastyczny sposób, a także pozwolą na ograniczenie swobody przemieszczania się. Osoby ubiegające się o azyl będą miały dostęp do rynku pracy nie później niż sześć miesięcy po zarejestrowaniu ich wniosku, a państwa członkowskie zachęca się do zapewnienia wcześniejszego dostępu, w szczególności osobom, których wnioski wydają się zasadne. Państwa członkowskie będą musiały zapewnić dostęp do kursów językowych, wychowania obywatelskiego lub szkoleń zawodowych. 

Unijne ramy przesiedleń

 Chodzi o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1350 z dnia 14 maja 2024 r. ustanawiające unijne ramy przesiedleń i przyjmowania ze względów humanitarnych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2021/1147. Rozporządzenie to stosuje się od 12 czerwca 2026 r.

Ten akt prawny ma stworzyć wspólne i zharmonizowane podejście państw członkowskich UE do przesiedleń i przyjmowania ze względów humanitarnych, obejmujące wspólne procedury.

Nowe rozporządzenie wprowadza jednolitą procedurę działań w zakresie przesiedleń i przyjmowania ze względów humanitarnych oraz zmniejsza obecne rozbieżności między praktykami krajowymi i poprawia skuteczność. 
Przewiduje się w nim przygotowanie dwuletniego planu unijnego, który zostanie przyjęty przez Radę na podstawie wniosku Komisji, a także informowanie Parlamentu Europejskiego w trakcie tego procesu. We tym unijnym planie określone zostaną całkowita liczba osób potrzebujących ochrony, które mają zostać przyjęte w UE, oraz wkład każdego państwa członkowskiego, a także unijne priorytety geograficzne w odniesieniu do państw trzecich, z których ma nastąpić przyjęcie. 

Podstawa prawna:
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1351 z 14 maja 2024 r. w sprawie zarządzania azylem i migracją, zmiany rozporządzeń (UE) 2021/1147 i (UE) 2021/1060 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 604/2013. To rozporządzenie stosuje się od 1 lipca 2026 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1348 z 14 maja 2024 r. w sprawie w sprawie ustanowienia wspólnej procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową w Unii i uchylenia dyrektywy 2013/32/UE. To rozporządzenie stosuje się od 12 czerwca 2026 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1349 z 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia powrotowej procedury granicznej i zmiany rozporządzenia (UE) 2021/1148. To rozporządzenie stosuje się od 12 czerwca 2026 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1359 z 14 maja 2024 r. w sprawie reagowania na sytuacje kryzysowe i sytuacje spowodowane działaniem siły wyższej w dziedzinie migracji i azylu oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2021/1147. To rozporządzenie będzie stosowane od 1 lipca 2026 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1358 z 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia systemu Eurodac do porównywania danych biometrycznych w celu skutecznego stosowania rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1351 i (UE) 2024/1350 i dyrektywy Rady 2001/55/WE oraz w celu identyfikowania nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich oraz bezpaństwowców, w sprawie występowania z wnioskami o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego, w sprawie zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1240 i (UE) 2019/818 oraz w sprawie uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 603/2013. To rozporządzenie będzie stosowane od 12 czerwca 2026 r. (z wyjątkiem art. 26, który będzie stosowany od 12 czerwca 2029 r.).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1356 z 14 maja 2024 r. w sprawie wprowadzenia kontroli przesiewowej obywateli państw trzecich na granicach zewnętrznych oraz zmiany rozporządzeń (WE) nr 767/2008, (UE) 2017/2226, (UE) 2018/1240 i (UE) 2019/817. Będzie ono stosowane od 12 czerwca 2026 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1347 z 14 maja 2024 r. w sprawie norm dotyczących kwalifikowania obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako osób korzystających z ochrony międzynarodowej, jednolitego statusu uchodźców lub osób kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej oraz zakresu udzielanej ochrony, zmieniające dyrektywę Rady 2003/109/WE oraz uchylające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/95/UE. Rozporządzenie to będzie stosowane od 1 lipca 2026 r.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) 2024/1346 z 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia norm dotyczących przyjmowania osób ubiegających się o ochronę międzynarodową. Ta dyrektywa będzie stosowana od 12 czerwca 2026 r. a z tą datą traci moc dyrektywa 2013/33/UE w odniesieniu do państw członkowskich związanych nową dyrektywą 2024/1346.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1350 z dnia 14 maja 2024 r. ustanawiające unijne ramy przesiedleń i przyjmowania ze względów humanitarnych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2021/1147. Rozporządzenie to stosuje się od 12 czerwca 2026 r.