Warunkowe przedterminowe zwolnienie następuje na okres próby, którym jest czas pozostały do końca kary. Okres próby:
• nie może być krótszy niż 2 lata ani dłuższy niż 5 lat (art. 80 § 1 Kodeksu karnego),
• jeżeli skazanym jest wielokrotny recydywista (art. 64 § 2 Kodeksu karnego) oraz osoba określona w art. 65 § 1 i 2 Kodeksu karnego (chodzi o skazanych, którzy z popełnienia przestępstw uczynili sobie stałe źródło dochodu lub popełnili przestępstwo działając w zorganizowanej grupie albo związku mającym na celu popełnianie przestępstw) – okres próby nie może być krótszy niż 3 lata (art. 80 § 2 k.k.),
• w razie warunkowego przedterminowego zwolnienia osoby skazanej na karę dożywotniego pozbawienia wolności - okres próby wynosi 10 lat (art. 80 § 3 k.k.).
Bardzo ważną rolę w realizacji celów warunkowego przedterminowego zwolnienia odgrywa dozór kuratora sądowego. Dozór ten można także powierzyć innej osobie godnej zaufania, stowarzyszeniu, organizacji lub instytucji, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym. Do ich obowiązków należy informowanie sądu o zachowaniu się warunkowo zwolnionego, a w szczególności o tym, czy wykonuje on nałożone obowiązki i przestrzega porządku prawnego.
Zobacz: Porada prawna
Dozór jest obowiązkowy nad warunkowo zwolnionym, gdy jest on młodocianym, recydywistą szczególnym w rozumieniu art. 64 Kodeksu karnego - co dotyczy także przestępców zawodowych, działających w ramach zorganizowanej grupy lub związku przestępnego oraz skazanych za przestępstwo terrorystyczne, a także skazanym na karę dożywotniego pozbawienia wolności.
W okresie próby sąd może nałożyć na skazanego obowiązki wymienione w art. 72 § 1 Kodeksu karnego (informowanie sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby, przeproszenie pokrzywdzonego, wykonanie obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby, wykonanie pracy zarobkowej, powstrzymania się od nadużywania alkoholu, poddanie się leczeniu odwykowemu, powstrzymanie się od przebywania w określonych środowiskach, powstrzymanie się od kontaktowania się z pokrzywdzonym, opuszczenie lokalu zajmowanego z pokrzywdzonym i inne stosowne postępowania, jeżeli może to zapobiec popełnieniu ponownie przestępstwa).
Obowiązki te są takie same, jakie można nałożyć na skazanego stosując warunkowe zawieszenie wykonania kary, z wyjątkiem obowiązku naprawienia szkody i świadczenia pieniężnego.
Zobacz serwis: Sprawy karne
Przebieg okresu próby może być pozytywny lub negatywny. Próbę uznaje się z pozytywną, jeżeli w okresie próby oraz w ciągu dalszych 6 miesięcy nie odwołano warunkowego zwolnienia.
Podstawa prawna: Art. 80 Kodeksu karnego.