Propozycje najważniejszych zmian w Kodeksie karnym
1. System dozoru elektronicznego
Przy wymierzaniu kary pozbawienia wolności do 2 lat, możliwość orzeczenia, że po odbyciu części kary (nie dłuższej niż 3 miesiące) pozostała jej część będzie odbywana przez skazanego w systemie dozoru elektronicznego.
Zobacz również: Dozór elektroniczny skazanych
2. Pozbawienie wolności jako ostateczność
Orzekanie kary pozbawienia wolności (zarówno bezwzględne, jak i z warunkowym jej zawieszeniem) będzie następować w ostateczności. Sąd orzekałby karę pozbawienia wolności wyłącznie wówczas, gdy inna kara (lub inny środek karny) nie byłby w stanie wypełnić jej celów.
Zadaj pytanie na: Forum
3. Warunkowe umorzenie postępowania
Poszerzenie możliwości warunkowego umorzenia postępowania karnego w odniesieniu do przestępstw zagrożonych karą do 5 lat pozbawienia wolności (obecnie do 3 lat). Obowiązkowe będzie zobowiązanie sprawcy do naprawienia szkody.
Zmiany umożliwią np. warunkowe umorzenie kary wobec studenta, który sfałszował legitymację uczelnianą.
4. Pozbawienie wolności w zawieszeniu
Urealnienie społecznego oddziaływania kary pozbawienia wolności w zawieszeniu – obecnie taki jej rodzaj jest powszechnie uznawany za karę iluzoryczną. Proponuje się, by orzekając karę pozbawienia wolności do 2 lat, sąd przewidywał długość jej odbywania w systemie dozoru elektronicznego (od 3 do 12 miesięcy), a pozostałą jej część zawiesić.
Zobacz również: Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności
5. Kara warunkowo zawieszona
Umożliwienie sądowi skrócenia okresu kary warunkowo zawieszonej nie więcej niż o połowę. Byłoby to uwarunkowane przebiegiem okresu próbnego, czyli zbadaniem np., jaką część obowiązków skazany wykonał i w jakim stopniu. Dodatkowo proponowane jest wprowadzenie możliwość elastycznego reagowania penalnego wobec skazanych, którzy nie przestrzegaliby okresu próbnego przy warunkowym zawieszeniu kary. Takie rozwiązanie zapobiegałoby automatyzmowi umieszczania skazanych w zakładach karnych. Chodzi o możliwość nakazania wykonywania kary ograniczenia wolności w postaci wykonywania kontrolowanej pracy społecznie użytecznej bądź grzywny.
6. Podżeganie i pomocnictwo
Ogólne złagodzenie odpowiedzialności karnej za podżeganie lub pomocnictwo do wysokości nieprzekraczającej 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia za sprawstwo. Nie objęłoby to podżegania z udzieleniem korzyści lub osobistej (albo jej obietnicy nakłanianemu) w zamian za dokonanie czynu zabronionego.
Polecamy serwis: Sprawy karne
7. Kara ograniczenia wolności
Wydłużenie maksymalnego wymiaru kary ograniczenia wolności do 2 lat (obecnie 12 miesięcy). Określenie, że kara ograniczenia wolności będzie polegać (obok lub oprócz wykonywania pracy albo potrąceń z wynagrodzenia) na:
- pozostawaniu w miejscu stałego pobytu lub innym określonym miejscu kontrolowanym w systemie dozoru elektronicznego;
- obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby;
- uczestnictwie w działaniach korekcyjno-edukacyjnych;
- powstrzymywaniu się od przebywania w określonych miejscach lub środowiskach,
- nie utrzymywania kontaktów ze wskazanymi przez sąd osobami lub zbliżaniu się do pokrzywdzonego.
Dążenie - w możliwie szerokim zakresie - do zastąpienia kar zastępczych pozbawienia wolności wykonywaniem pracy społecznie użytecznej lub karą grzywny. W projekcie nowelizacji Kk znajdą się szczegółowe przepisy dotyczące okoliczności uzasadniających nakazanie przez sąd innego środka zamiast kary ograniczenia wolności.
Zmiany - zarówno procedury karnej jak i Kodeksu karnego - mają wejść w życie w lipcu 2015 r.
Źródło: Ministerstwo Sprawiedliwości