Gmina

Jest to jednostka samorządu terytorialnego, rozumiana jako wspólnota samorządowa (tworzą ją mieszkańcy gminy z mocy prawa) oraz odpowiednie terytorium. Zgodnie z konstytucją, jest podstawową jednostką podziału terytorialnego wykonującą wszystkie zadania samorządu terytorialnego niezastrzeżone dla innych jednostek - powiatów i województw.

Organy samorządu terytorialnego na szczeblu gminy wprowadziły ustawy ustrojowe z 8 marca 1990 r. ustanawiające w Polsce samorząd terytorialny - chociaż gminy jako jednostki podziału terytorialnego funkcjonowały od 1944 r.

Jako jednostka samorządu terytorialnego była znana w Polsce już w XII w. O nazwach gmin, ich tworzeniu, znoszeniu i ustaleniu ich granic decyduje Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. Ona też decyduje o nadaniu gminie statusu miasta. Ustalenie i zmiana granic gmin dokonywane są w sposób zapewniający gminie terytorium możliwie jednorodne ze względu na układ osadniczy i przestrzenny, uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe oraz zapewniający zdolność wykonywania zadań publicznych.

Samodzielność i zadania

Gmina ma osobowość prawną, a jej samodzielność podlega ochronie sądowej. Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze. Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zadaniem własnym gminy jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (m.in. ład przestrzenny, porządek publiczny, edukacja, usługi komunalne, pomoc społeczna itp.). W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Wykonywanie zadań

Gmina wykonuje swoje zadania za pośrednictwem organów stanowiących i wykonawczych - rady gminy oraz wójta. Mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory i referendum) lub za pośrednictwem organów gminy.
Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego ma zapewniony udział w dochodach publicznych - odpowiednio do przypadających jej zadań. Źródłem dochodów gmin są: dochody własne (m.in. wpływy z podatków, z opłat, dochody uzyskiwane przez gminne jednostki i zakłady budżetowe gminy; dochody z majątku gminy) oraz finansowanie z budżetu państwa (subwencja ogólna, dotacje celowe).

Prawo
Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

QUIZ Szybka 10 z wiedzy ogólnej. Rozruszaj swój mózg
18 lis 2024
Jesienią nie zapominasz o aktywności fizycznej? Świetnie, ale pamiętaj też o gimnastyce umysłu. Szybka 10 pytań z wiedzy ogólnej to doskonałe ćwiczenie na rozruszanie mózgu.
B2B (samozatrudnienie) zamiast umowy o pracę. Wady i zalety. Komu się opłaca taka forma współpracy zarobkowej?
18 lis 2024

Przejście na model współpracy B2B (tzw. samozatrudnienie) to decyzja, która daje większą niezależność i możliwość rozwoju, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Popularność tego rozwiązania wciąż rośnie szczególnie w branżach takich jak IT, consulting czy marketing. Dodatkowo - nie wszystkie firmy oferują dziś zatrudnienie na umowę o pracę. Często to właśnie nowe możliwości zawodowe i wyższe wynagrodzenie na B2B skłaniają do założenia własnej działalności gospodarczej. Jeśli stoisz przed takim wyborem zapoznaj się z korzyściami, jakie daje Ci współpraca w formie B2B, ale także jakie obowiązki Cię czekają jako przedsiębiorcę.

Cena prądu w 2025 roku. Gospodarstwa domowe nadal z gwarantowaną ceną maksymalną 500 zł netto za 1 MWh
18 lis 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce przedłużenia na 2025 rok obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych, ustalonej na niższym poziomie niż cena, która wynika z zatwierdzonych taryf dla energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 18 listopada 2024 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców (…).

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany
18 lis 2024

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany. Kto podlega obowiązkowi szkolnemu? Do kiedy trwa obowiązek szkolny? Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem.

Vouchery Biedronki - reklamy nie wyjaśniają precyzyjnie zasad. Prezes UOKiK stawia zarzuty. Grozi kara do 10% obrotu
18 lis 2024

Na początku 2024 roku, 31 stycznia i 14 lutego, w sklepach Biedronka odbyły się jednodniowe akcje promocyjne – „Specjalna Środa” i „Walentynkowa Środa”. Klienci byli zachęcani do kupienia określonych produktów, za które mieli otrzymać „Zwrot 100% na voucher”. Okazało się jednak, że przedsiębiorca w przekazach reklamowych nie informował jasno o zasadach akcji. Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów za co grozi kara do 10 proc. obrotu.

Wysyp mandatów. W tych miejscach kierowcy muszą się mieć na baczności. Inaczej wezwanie
18 lis 2024

System odcinkowego pomiaru prędkości prowadzi do znacznego wzrostu liczby mandatów. Szczególnie dotyczy to nowo wprowadzonych kamer na autostradzie A1, tworzących jeden z najdłuższych takich odcinków w kraju. Kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność po przekroczeniu znaku D-51a, gdyż ryzyko otrzymania mandatu jest bardzo wysokie. 

Prawie pół miliona emerytów dostaje ponad 7000 zł brutto. Minimalna emerytura (1780,96 zł brutto) nie jest najniższą emeryturą wypłacaną przez ZUS
18 lis 2024

ZUS informuje, że jest sporo emerytów, których świadczenia emerytalne przekraczają kilkanaście tysięcy złotych. Niektóre wypłaty sięgają nawet 20 czy 30 tys. zł. Najwyższa emerytura w kraju wynosi ok. 48,7 tys. zł brutto, podczas gdy najniższa to zaledwie 2 grosze. 

Samolot się opóźnił? Masz prawo do odszkodowania (od 250 do 600 eur), bezpłatnego wyżywienia, zakwaterowania w hotelu i nie tylko. Po swoje prawa sięga tylko mniej niż połowa uprawnionych
18 lis 2024

Opóźnienie lotu samolotem to nierzadkie zjawisko, dlatego warto wiedzieć, że wiążą się z nim określone prawa pasażera lotniczego – poczynając od bezpłatnego wyżywienia, poprzez zakwaterowanie w hotelu, a na odszkodowaniu i zwrocie kosztów biletów lotniczych skończywszy. Z danych przedstawionych agencji Newseria Biznes przez dyrektora generalny DelayFix, Dominika Lewandowskiego, wynika, że z powyższych praw korzysta tylko mniej niż połowa uprawnionych pasażerów, na czym przewoźnicy (w samej Polsce) oszczędzają ponad 300 mln zł rocznie. W całej Europie natomiast, pozostaje nieodebranych aż 5 mld zł rekompensat.

pokaż więcej
Proszę czekać...