Na wstępie należy podkreślić, że postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Zdecydowana większość spraw w urzędach, to sprawy wszczynane na wniosek zainteresowanej strony, nikt bowiem bardziej od samej strony nie wie, jakie postępowanie, a w konsekwencji jakie rozstrzygnięcie będzie dla tej strony najbardziej potrzebne.
Warto zaznaczyć, że większość postępowań jest wszczynana na wniosek strony, gdyż trudno byłoby konstrukcję wszczynania z urzędu zastosować np. do pozwolenia na budowę. Tylko sama zainteresowana strona wie najlepiej, kiedy o takie pozwolenie wystąpić.
Są jednak sytuacje, gdy organ administracji publicznej może ze względu na szczególnie ważny interes strony wszcząć z urzędu postępowanie także w sprawie, w której przepis prawa wymaga wniosku strony.
W takim jednak przypadku organ obowiązany jest uzyskać na to zgodę strony w toku postępowania. Jeżeli organ takiej zgody nie uzyska, zobowiązany jest całe wszczęte postępowanie umorzyć.
Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej.
W sytuacji, kiedy w wyniku zgłoszenia żądania wszczęcia postępowania okaże się, że zainteresowane mogą być także inne strony, organ zawiadamia wszystkie takie osoby o wszczynanym postępowaniu.
Pan Tomek złożył do starosty wniosek o pozwolenie na budowę restauracji. Starosta uznał, iż restauracja z racji swojego przeznaczenia może być uciążliwa dla sąsiadów działki, na której ma się znajdować. Starosta postanowił zatem wezwać sąsiadów do udziału w postępowaniu, jako strony zainteresowane.
Podstawa prawna: Kodeks postępowania administracyjnego