Podatek od nieruchomości został uregulowany w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z art. 2 tej ustawy, opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty, budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Wyłączone z opodatkowania są:
- użytki rolne lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;
- nieruchomości będące własnością państw obcych lub organizacji międzynarodowych albo przekazane im w użytkowanie wieczyste, przeznaczone na siedziby przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i innych misji korzystających z przywilejów i immunitetów na mocy ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych – pod warunkiem wzajemności;
- grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi, jednakże poza gruntami pod wodami jezior lub zbiorników sztucznych;
- grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi;
- nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego;
- grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych oraz zlokalizowane w nich budowle - z wyjątkiem związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż eksploatacja autostrad płatnych.
Kto płaci
Obowiązek uiszczenia podatku od nieruchomości może spoczywać na osobie fizycznej, osobie prawnej, jednostce organizacyjnej (w tym spółce), nie posiadającej osobowości prawnej, będącej w stosunku do nieruchomości lub obiektów budowlanych właścicielem, posiadaczem samoistnym, użytkownikiem wieczystym (grunt), posiadaczem jeżeli własność należy do Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
Nieruchomość lub obiekt budowlany może być przedmiotem współwłasności lub znajdować się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów. W takim wypadku stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, a obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich posiadaczach lub współwłaścicielach.
Co jest podstawą opodatkowania
Podstawą opodatkowania dla gruntów jest ich powierzchnia. W przypadku budynków lub ich części, podatek jest opłacany od ich powierzchni użytkowej. Inną podstawę opodatkowania mają budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W takim wypadku podatek jest opłacany od ich wartości, ustalonej na dzień 1 stycznia roku podatkowego.
Wysokość opodatkowania
O wysokości podatku od nieruchomości decyduje rada gminy w drodze uchwały. Należy pamiętać przy tym, że rada gminy musi przestrzegać wyznaczonej przez Ministra Rozwoju i Finansów, maksymalnej kwoty tego opodatkowania. Oznacza to, że zaproponowana przez Ministra kwota może zostać obniżona przez radę gminy, ale nigdy nie można jej przekroczyć.
W 2018 r. wysokość podatku od nieruchomości to maksymalnie :
- Od gruntów:
- związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków – 0,91 zł od 1m2;
- pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych – 4,63 zł od 1 ha.
- pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 0,48 zł od m2;
- niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji, o których mowa w przepisach – 3,04 zł za m2.
- Od budynków lub ich części:
- mieszkalnych – 0,77 zł od 1m2;
- związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 23,10 zł od 1m2;
- zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym – 10,80 zł od 1m2;
- związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń – 4,70 zł od 1m2
- pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego –7,77 zł od 1m2;
- Od budowli – ich 2 proc. wartości;
Terminy i sposoby płatności podatku od nieruchomości
W przypadku osób fizycznych, podatek od nieruchomości jest ustalany w drodze decyzji administracyjnej organu podatkowego. Osoba fizyczna płaci podatek w proporcjonalnych ratach, aż do czasu ustania obowiązku podatkowego (np. nie jest już dłużej właścicielem gruntu, na skutek jego sprzedaży). Tak więc podatek od nieruchomości opłacany jest w 4 ratach - do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada danego roku podatkowego).
Osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, w tym spółki, płacą podatek od nieruchomości, za poszczególne miesiące w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego - do 15 dnia każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia.
Każdy z podatników może uiścić podatek od nieruchomości przelewem na rachunek organu podatkowego lub gotówką w kasie; w przypadku osób fizycznych również w drodze inkasa. Jeżeli kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek płatny jest jednorazowo w terminie do płatności pierwszej raty.
Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 716 z późn. zm.)
Obwieszczenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 28 lipca 2017 r. w sprawie górnic granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2018 r. (M.P. z 2017 r. poz. 800)