REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Natalia Kurdziel

REKLAMA

REKLAMA

Podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest uregulowany ustawą z 9 września 2000 roku podatek od niezawodowego obrotu majątkiem, polegającego na zbywaniu różnorodnych dóbr; usług jak i towarów. Jest to podatek o charakterze samorządowym, do którego poboru właściwy rzeczowo jest naczelnik urzędu skarbowego.

Kto jest podatnikiem?

REKLAMA

Zakres podmiotowy podatku od czynności cywilnoprawnych obejmuje osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, na których ciąży obowiązek podatkowy określony w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Rozkład ciężaru podatkowego określa ustawa. Dla przykłady obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży spoczywa na kupującym, przy umowie zamiany na stronach czynności, przy umowie darowizny na obdarowanym, przy umowie dożywocia na nabywcy własności nieruchomości.

Zobacz: Rozliczenie podatkowe małżonków na preferencyjnych warunkach

Zakres przedmiotowy podatku

REKLAMA

Zakres przedmiotowy ściśle określa ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych, która w art. 1. w sposób enumeratywny wymienia czynności podlegające opodatkowaniu tymże podatkiem. Ustawowy katalog ma charakter zamknięty co oznacza, że przepisom ustawy podlegają wyłącznie czynności w nim wskazane. Dlatego też podatkiem objęte są następujące czynności:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• Umowa sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych
• Umowa pożyczki
• Umowa darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy
• Umowa dożywocia
• Umowa o dział spadku oraz o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub opłat.
• Ustanowienie hipoteki
• Ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności
• Umowa depozytu nieprawidłowego
• Umowa spółki

Zobacz: Wzory umów

Zobacz: Gdzie złożyć PiT?

Analizując powyższy katalog łatwo zauważyć, że nie należą do niego umowy mieszane ani nienazwane.

Drugą przesłanką obok katalogu czynności, warunkującą opodatkowanie omawianym podatkiem jest położenie przedmiotu opodatkowania. Otóż według ustawy opodatkowaniu podlegają te czynności cywilnoprawne, których przedmiot znajduje się na terytorium Polski tzn. rzecz znajduje się bądź prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Polski. W pewnych okolicznościach opodatkowanie p. c. c. rzeczy bądź praw majątkowych znajdujących się poza granicami kraju także jest możliwe. W tym celu jednak muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki: nabywca musi mieć miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce oraz czynność musi być dokonana na terytorium Polski.

Wyłączenia

Ustawa p. c. c., oprócz powyżej omówionego katalogu, wymienia także czynności, które wyłączone są spod opodatkowania. Podstawa wyłączenia może wynikać z: 

REKLAMA

• socjalnego charakteru czynności, np. sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych, nauki, szkolnictwa, zatrudnienia i wynagrodzeń.
• działalności podmiotów publicznych, np. czynności dotyczące wyborów czy referendów
• systemowego charakteru, np. umowa sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym.

Wyłączenia mogą wynikać także z potrzeby rozgraniczenia opodatkowania obrotu, w zależności od jego profesjonalnego bądź nieprofesjonalnego charakteru, na p. c. c. oraz VAT. Ogólna zasada wyrażona w art. 2 ptk. 4 u. p. c. c. mówi, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli choćby jedna ze stron takiej czynności jest opodatkowana VAT bądź z niego zwolniona.

Moment powstania obowiązku podatkowego 

Zasadą jest, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Ustawa wymienia także inne momenty powstania tego obowiązku, np. moment uprawomocnienia się wyroku sądu, zawarcia ugody, doręczenia wyroku sądu polubownego.

Dla podatku od czynności cywilnoprawnych właściwe jest pojęcie „ponownego momentu powstania obowiązku podatkowego”. Zgodnie z nim obowiązek powstaje w momencie powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej, która przy jej dokonaniu nie została zgłoszona do opodatkowania w terminie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku.

Podstawa opodatkowania

Podstawa opodatkowania nie jest określona w sposób jednolity. Ustawa wyznacza podstawy opodatkowania w zależności od przedmiotu podatku. Dlatego też podstawa opodatkowania zmienia się w zależności od rodzaju czynności cywilnoprawnej. Wśród nich można wymienić, np.:

• przy umowie sprzedaży — wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego
• przy umowie darowizny — wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego;
• przy umowie dożywocia — wartość rynkowa nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego;
• przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku — wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku;
• przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego — kwota lub wartość pożyczki albo depozytu;

Wysokość podatku

Kwestie wysokości podatku także nie są uregulowane w sposób jednolity dla ogółu czynności podlegających p. c. c. Dla zobrazowania problemu warto podać wartości stawek wraz z odpowiadającymi im przykładami popularnych czynności:

• Stawka 2% - umowy zamiany, sprzedaży, dożywocia, o dział spadku
• Stawka 1% - odpłatne użytkowanie, odpłatna służebność
• Stawka 0,1% - hipoteka na zabezpieczenie wierzytelności istniejących
• Stawka 19% - hipoteka kaucyjna
• Stawka 0,5% - umowa spółki

Zobacz: Kto zapłaci podatek od nieruchomości

Zwolnienia 

Przepisy ustawy wskazują pewne grupy podmiotów jak i sytuacji, które są zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wśród zwolnień podmiotowych najbardziej popularne to: Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pożytku publicznego, państwa obce (przedstawicielstwa dyplomatyczne, konsularne, siły zbrojne). Z kolei dobrym przykładem zwolnień przedmiotowych są sprzedaż walut obcych, bony i obligacje skarbowe, sprzedaż rzeczy ruchomych, jeśli wartość podstawy opodatkowania nie przekracza 1 000 zł.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Po co raz na 7 lat przepuszczać osoby niepełnosprawne ze stałym orzeczeniem przez specjalistów w WZON?

Tak pyta nasza czytelniczka. I argumentuje „Skoro niektóre osoby niepełnosprawne mają orzeczenia na stałe z MZON lub ZUS, bo ich schorzenia nie rokują poprawy, to po co zasadnym jest "przepuszczanie" ich co 7 lat przez "specjalistów" WZON? Moim zdaniem chyba tylko po to, by tysiące osób oceniających miały nadal zapewnioną pracę. Może i ona niewdzięczna, ale chyba nie aż taka zła, skoro są chętni...

Szymon Hołownia – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Szymon Hołownia – do jakiej partii należy kandydat na Prezydenta RP w 2025 r.? Jaki program wyborczy ma Szymon Hołownia? Przedstawiamy wiek, zawód, wykształcenie kandydata na Prezydenta RP oraz listę wszystkich kandydatów i najnowszy sondaż.

Sławomir Mentzen – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Sławomir Mentzen – do której partii należy kandydat na Prezydenta RP? Przedstawiamy program wyborczy Sławomira Mentzena, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź listę wszystkich kandydatów na Prezydenta RP w 2025 r. Kto prowadzi w najnowszym sondażu prezydenckim?

Czy można butelkować wodę wodociągową? Sąd administracyjny stawia sprawę jasno

Zdaniem sądu woda wodociągowa nie spełnia wymagań, by trafić do butelek. Tylko naturalne wody mineralne i źródlane gwarantują czystość i bezpieczeństwo, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia konsumentów. Co zatem wybierać? Woda butelkowana to synonim najwyższej jakości – sprawdź, dlaczego!

REKLAMA

Środki zaskarżenia w sprawach o dostęp do informacji publicznej

Organy odwoławcze i sądy, do których trafiają sporne sprawy, chętniej wykorzystują pojęcie „nadużywania” prawa do informacji, chociaż nie wynika ono z żadnego przepisu prawa, a stanowi zagrożenie dla prawa do informacji.

Jest projekt w sprawie ustanowienia całorocznego czasu letniego

Czy to koniec zmiany czasu w Polsce? Posłowie PSL-TD złożyli w Sejmie projekt nowelizacji ustawy o czasie urzędowym na terenie Polski. Czasem obowiązującym cały rok miałby być czas letni.

660 tys. rolników w tarapatach: Muszą udowodnić, że są aktywnymi gospodarzami

Nowe regulacje dotyczące wprowadzenia kryterium „aktywnego rolnika” budzą obawy wśród polskich rolników. Zmiana ma na celu skierowanie wsparcia do osób rzeczywiście zajmujących się produkcją rolną, jednak może dotknąć aż 660 tysięcy gospodarzy, którzy będą musieli udowodnić swoją aktywność zawodową. Ministerstwo Rolnictwa zapewnia, że procedura weryfikacji będzie uproszczona, ale rolnicy obawiają się dodatkowych trudności i wykluczenia z systemu dopłat. Jakie będą skutki tej reformy?

Rafał Trzaskowski – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Rafał Trzaskowski – do której partii należy? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

REKLAMA

Karol Nawrocki – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Karol Nawrocki - jaka partia popiera kandydata na Prezydenta RP? Przedstawiamy program wyborczy Karola Nawrockiego, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź listę wszystkich kandydatów w wyborach 2025 r. Jakie są wyniki najnowszego sondażu prezydenckiego?

Tylko 61 punktów. Dla WZON osoba niewidoma całkiem samodzielna. Świadczenie wspierające od 78 punktów. A świadczenie pielęgnacyjne? Stopień znaczny niepełnosprawności

Redakcja otrzymała list od czytelniczki, która jako niewidoma osoba niepełnosprawna otrzymała 61 punkty w WZON. Punkty oceniają jej niesamodzielność. Dla 100 punktów poziomu potrzeby wsparcia mamy całkowitą niesamodzielność. 61 punktów to osoba całkiem nieźle sobie radząca sama. A więc niezasługująca na świadczenie wspierające (w 2025 r. maksymalnie wynosi powyżej 4100 zł). Żeby dostać niewielką wartość tego świadczenia (713 zł) nasza czytelniczka musiałaby mieć 78 punktów (w 2025 r.). Oznacza to, że osoba niewidoma jest dramatycznie poza system świadczenia wspierającego. No bo może chodzić, ma sprawne ręce.

REKLAMA