Ustawa weszła w życie w dniu 4 października 2018 roku i ma na celu uproszczenie zasad przekształcania użytkowania wieczystego w prawo własności, w szczególności w odniesieniu do członków wspólnot mieszkaniowych. Do tej pory obowiązujące przepisy regulowały tę kwestię w sposób iluzoryczny, stawiając w lepszej sytuacji użytkowników wieczystych gruntów zabudowanych domami jednorodzinnymi, którzy do przekształcenia nie musieli uzyskiwać zgody innych użytkowników wieczystych.
Opłata przekształceniowa
Od stycznia przyszłego roku wskazany problem zniknie. Ustawa wprowadza bowiem roczną opłatę, wnoszoną do dnia 31 marca każdego roku, w wysokości równej opłacie za użytkowanie wieczyste. Będzie ona jednak waloryzowana na podstawie wskaźników GUS i to nie częściej niż raz na 3 lata, a właściciel będzie mógł wystąpić z wnioskiem o rozłożenie jej na raty. Zniweluje to problem zbyt dużych podwyżek, często przekraczających 100% dotychczasowej opłaty.
Opłatę przekształceniową będzie można wnieść z góry, w dowolnym czasie trwania obowiązku spłaty, jednak od terminu jej uiszczenia zależeć będzie wysokość udzielonej bonifikaty, która może wynieść od 10% aż do nawet 60% w roku przekształcenia gruntu należącego do Skarbu Państwa. W przypadku gruntu należącego do gminy lub powiatu wysokość bonifikaty i warunki jej przydzielenia będzie zależała jednak od uchwały właściwej rady lub sejmiku województwa.
Zmiany w praktyce
Właściwy organ, dotychczas reprezentujący właściciela nieruchomości, będzie wydawał zaświadczenie potwierdzające przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności gruntu, które następnie przekaże do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej w terminie 14 dni.Dokument ten stanowić będzie podstawę ujawnienia prawa własności gruntu w księdze wieczystej oraz ewidencji gruntów i budynków. Na wydanie zaświadczenia z urzędu organ będzie miał 12 miesięcy, a w przypadku złożenia wniosku o wydanie takiego zaświadczenia przez nowego właściciela - 4 miesiące.
Sąd dokona z urzędu wpisu własności gruntu oraz wpisu roszczenia o opłatę przekształceniową w księgach wieczystych z tym, że wpis roszczenia o opłatę będzie umieszczony w księdze wieczystej tylko wtedy, gdy właściciel nie skorzysta z możliwości wniesienia opłaty jednorazowej. Obowiązek corocznego wnoszenia opłaty przekształceniowej obciąży wówczas każdoczesnego właściciela nieruchomości, przez okres pozostały do wnoszenia tej opłaty.
Autor: Paulina Grunt: aplikant adwokacki: