Z danych widniejących w „Raporcie o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce” przygotowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości wynika, że w 2019 r. w Polsce działało ponad 2,2 mln przedsiębiorstw, podczas gdy w 2008 r. było ich 1,86 mln (co oznacza wzrost o 18,8%), co obrazuje poniższy wykres:
Źródło: opracowanie PARP na podstawie publikacji GUS Działalność przedsiębiorstw niefinansowych (lata 2009–2021)
W I kwartale 2021 r. najpopularniejszą formą prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce były jednoosobowe działalności gospodarcze, a w drugiej kolejności spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jak można zauważyć na poniższym wykresie:
Źródło: dane udostępnione publicznie przez GUS
W związku z wejściem w życie 1 stycznia 2022 r. tzw. Polskiego Ładu wielu przedsiębiorców zastanawiało się nad innymi formami prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Przypomnijmy, że prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą i będąc na tzw. „skali”, tj. wybierając, jako formę opodatkowania, zasady ogólne przedsiębiorca zapłaci od 2022 r. składkę zdrowotną w wysokości 9 % dochodu, przy czym nie będzie już można skorzystać z odliczenia części składki zdrowotnej od podatku. Natomiast w spółkach z o.o. od tego roku pojawi się konieczność odprowadzenia 9% składki zdrowotnej od powołania na stanowisko członka zarządu. Oczywiście, również nie można jej odliczyć od podatku. Oznacza to, że może się okazać mniej opłacalne prowadzenie działalności w takich formach i tym samym warto zastanowić się nad zmianą. Sprawdźmy, zatem, jakie inne formy prowadzenia działalności gospodarczej w Polce są możliwe.
Działalność nieewidencjonowana
Działalność nieewidencjonowana jest stosunkowo nowym rozwiązaniem, bo funkcjonuje od 30 kwietnia 2018 r., wobec czego nie jest znana szerszej publiczności. Aby móc skorzystać z tej formy prowadzenia biznesu konieczne jest spełnienie kilku warunków. Najważniejsze z nich to: przychód z takiej działalności nie może przekraczać w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2022 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 3.010 zł brutto, a zatem 50% tej kwoty to 1.505 zł), a w okresie ostatnich 60 miesięcy osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną nie wykonywała działalności gospodarczej. W przepisach jest wprost wskazane, że działalność nieewidencjonowana nie jest działalnością gospodarczą, co oczywiście jest związane z tym, że nie odprowadza się zaliczek na podatek dochodowy (dochód wykazuje się dopiero w zeznaniu rocznym na formularzu PIT-36), a co istotniejsze nie podlega się ubezpieczeniu społecznemu i zdrowotnemu (ZUS). Jednak de facto uzyskuje się przychód i jest to szczególnie ciekawe rozwiązanie dla osób chcących sobie „dorobić” bądź sprawdzić opłacalność danego biznesu i prowadzić firmę „na próbę”. Więcej dowiesz się z: https://adwokatmalgorzatadus.pl/blog/11.
Jednoosobowa działalność gospodarcza
Jeżeli nie spełniasz kryteriów do prowadzenia działalności nieewidencjonowanej, ale jednocześnie nie jesteś zainteresowany spółkami, możesz prowadzić działalność jako osoba fizyczna na podstawie wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Założyć działalność możesz nawet przez Internet, bez wychodzenia z domu! Dodatkowo założenie JDG jest całkowicie bezpłatne!
Spółka cywilna
Spółka cywilna, pomimo, że jest nazywana spółką tak naprawdę jest tylko umową dwóch lub więcej wspólników. Jednak na potrzeby podatków traktowana jest jako odrębny podmiot, który posiada własny nr NIP i nr REGON. Wkładem nie muszą być środki finansowe, może być nim np. świadczenie usług na rzecz spółki.
Spółka jawna
Spółka jawna jest spółką prawa handlowego, co oznacza, że podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego (podobnie jak wszystkie poniżej wskazane spółki). Nie posiada kapitału zakładowego, a zatem kwestie finansowe nie stanowią bariery do jej założenia.
Spółka partnerska
Cechą charakterystyczną tej spółki jest ograniczony katalog osób, które mogą ją założyć. Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, fizjoterapeuty, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.
Spółka komandytowa
Spółka komandytowa składa się z dwóch rodzajów wspólników, tj. komandytariuszy oraz komplementariuszy. Komandytariusz odpowiada do ściśle oznaczonej kwoty, natomiast odpowiedzialność komplementariusza nie jest ograniczona.
Spółka komandytowo-akcyjna
Podobnie jak w spółce komandytowej, w spółce komandytowo-akcyjnej występują dwa rodzaje wspólników, tj. komplementariusze oraz akcjonariusze. W tej spółce również odpowiedzialność komplementariuszy nie jest ograniczona, w przeciwieństwie do akcjonariuszy.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Ta najpopularniejsza forma prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce wiąże się z tym, że jej wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Jednak w tym przypadku, należy zgromadzić kapitał zakładowy, który wynosi minimum 5.000 zł. Oczywiście kapitał ten tworzą wspólnicy spółki, zatem w zależności od liczby osób w spółce, kwota ta może być zdecydowanie mniejsza dla pojedynczego wspólnika, jednak nie może być niższa niż 50 zł.
Prosta spółka akcyjna
Prosta spółka akcyjna pojawiła się w polskim porządku prawnym 1 lipca 2021 r., a zatem jest nowym tworem, który docelowo miał być przeznaczony dla startupów. Do założenia tej spółki wystarczy 1 zł tytułem kapitału akcyjnego.
Spółka akcyjna
Najbardziej skomplikowany twór w polskim porządku prawnym z najwyższym progiem wejścia. W celu utworzenia spółki akcyjnej konieczne jest zgromadzenie 100.000 zł. Oczywiście kwota ta rozkłada się na poszczególnych akcjonariuszy, a wartość nominalna jednej akcji nie może być niższa niż 1 grosz.
Pamiętaj, że możesz zamknąć daną działalność bądź ją zawiesić i otworzyć inną albo też możesz przekształcić swoją działalność w inną!
Adwokat Małgorzata Duś
https://adwokatmalgorzatadus.pl/contact
Powyższy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, obejmuje stan prawny na dzień 04 stycznia 2021 r. W żadnym zakresie nie stanowi porady prawnej, ani oferty w rozumieniu przepisów prawa. Autor dokłada wszelkich starań w celu zachowania aktualności oraz rzetelności treści powyższego artykułu, niemniej jednak nie składa żadnych gwarancji, ani nie ponosi odpowiedzialności w tym zakresie.