W umowie franczyzowej mamy do czynienia z dwoma podmiotami – franczyzodawcą i franczyzobiorcą. Podmioty te zawierając umowę franczyzową rozpoczynają współpracę, na mocy której franczyzodawcą przekazuje swoje „know-how”, wiedzę na temat prowadzenia firmy oraz swoja ugruntowaną już na rynku markę franczyzobiorcy, ten zaś korzystając z dorobku franczyzodawcy, prowadzi działalność gospodarczą pod jego marką na warunkach i zgodnie z koncepcją wskazaną w umowie, płacąc przy tym franczyzodawcy wskazaną w umowie opłatę. Dzięki takiemu układowi, franczyzodawca powiększa swoje dochody w związku z pomysłem na biznes, zaś franczyzobiorca, rozpowszechniając markę, zarabia na sprawdzonym już pomyśle na biznes. Franczyza stanowi swego rodzaju system sprzedaży towarów, usług lub technologii.
Zobacz także: Granice ochrony oznaczenia przedsiębiorstwa
Istotą franczyzy jest również to, iż mimo ścisłej i ciągłej współpracy stron umowy franczyzy, pozostają one prawnie i finansowo odrębnymi i niezależnymi przedsiębiorcami.
Pakiet franczyzowy
Pakiet franczyzowy stanowi istotę umowy franczyzowej. Jest to między innymi „know-how” danego franczyzodawcy, zawierający kompletną koncepcję prowadzenia danej działalności gospodarczej.
Pakiet franczyzowy jest przekazywany franczyzobiorcy w zamian za zobowiązanie się do prowadzenia działalności zgodnie z jego wskazaniami oraz w zamian za wnoszenie odpowiednich opłat, wskazanych w umowie franczyzy. W skład pakietu franczyzowego wchodzą zarówno informacje dotyczące sposobu prowadzenia działalności, ale i szereg uprawnień w tym licencji należących do franczyzodawcy.
Polecamy również: Podatkowe ułatwienia dla przedsiębiorców
Pakiet franczyzowy określa zasadniczo:
- znak towarowy, markę, którą franczyzodawca użycza franczyzobiorcy,
- know-how, czyli sprawdzoną wiedzę dotyczącą sposobu prowadzenia działalności gospodarczej będącej przedmiotem franczyzy,
- opłaty franczyzowe wnoszone przez franczyzodawców na rzecz franczyzobiorców,
- usługi świadczone przez franczyzodawców na rzecz franczyzobiorców,
- treść podręcznika operacyjnego, określającego procedury prowadzenia działalności w ramach franczyzy przez franczyzobiorcę.
Opłaty
Franczyzobiorca ponosi na rzecz franczyzodawcy dwa główne rodzaje opłat:
- wstępną opłatę franczyzową,
- bieżącą opłatę franczyzową,
Często w umowach franczyzy spotyka się również zobowiązanie franczyzobiorcy do wnoszenia wpłat na wspólny fundusz marketingowy.
Polecamy także: Używanie znaku towarowego w orzecznictwie TS
Na wysokość wstępnej opłaty franczyzowej wpływ ma chociażby wartość znaku towarowego i know-how franczyzodawcy, a więc również zasięg czy rozpoznawalność marki. Bieżąca opłata franczyzowa stanowi określony w umowie procent wartości sprzedaży usługi będącej przedmiotem umowy franczyzy. Wysokość wpłaty na fundusz marketingowy również jest ustalana przez franczyzodawcę, jej zasadność wynika zaś z korzystnego wpływu rozpoznawalności i renomy marki na działalność franczyzobiorcy.
Korzyści franczyzy
Korzyści z umowy franczyzy wynikają zarówno dla franczyzodawcy jak i franczyzobiorcy. Franczyza umożliwia franczyzodawcy rozbudowę jego kanałów dystrybucji, a co za tym idzie wzmocnienie pozycji na rynku oraz rozpoznawalności marki, bez dokonywania większych inwestycji i podejmowania szczególnego ryzyka gospodarczego. Kolejną korzyścią płynącą z umowy franczyzy dla franczyzodawcy, jest uzyskanie kolejnego źródła przychodu w postaci opłaty wstępnej i stałej bieżącej opłaty franczyzowej, bez potrzeby angażowania się choćby w kwestie zatrudnienia pracowników, gdyż jak już wspomniano, strony umowy franczyzy pozostają prawnie i finansowo odrębnymi i niezależnymi przedsiębiorcami. Ryzyko gospodarcze ciąży więc na franczyzobiorcy.
Ogromną korzyścią dla franczyzobiorcy jest możliwość działania na rynku, od samego początku podjęcia się prowadzenia działalności gospodarczej, pod ugruntowana już na rynku marką. Przedsiębiorcy takiemu łatwiej jest zyskać klientów, gdyż sama marka pod którą działa ma już ich rzeszę. Know-how, z którego korzysta franczyzobiorca, jest sprawdzonym już sposobem prowadzenia biznesu. Zmniejsza to ryzyko związane z rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej. Ne można również nie wspomnieć o pomocy, jaką franczyzodawca udziela franczyzobiorcy. Polega ona między innymi na pomocy przy uruchomieniu lokalu, również pomocy w wyborze lokalizacji, a nawet narzuceniu lokalizacji, która według przeprowadzonych przez franczyzodawcę badań, jest w stanie przynieść największe dochody. Franczyzodawca może również zaoferować przeszkolenie franczyzobiorcy oraz jego pracowników w zakresie prowadzenia biznesu, metod produkcji, czy promocji marketingowych. Pomoc ta leży oczywiście również w interesie franczyzodawcy. Istotne jest bowiem, aby przedsiębiorca działający pod jego marką, spełniał standardy, które pozwoliły franczyzodawcy na uzyskanie tak silnej pozycji na rynku.