Czym jest stowarzyszenie?
Stowarzyszenie to grupa osób, które mają wspólne zainteresowanie bądź chcą wspólnie realizować określony cel. To, co charakteryzuje stowarzyszenie to:
1) dobrowolność – przez co należy rozumieć zarówno swobodę zakładania, jak i przystępowania i występowania ze stowarzyszenia;
2) samorządność – czyli samodzielność w określaniu celów, programu działania i struktur organizacyjnych, a także niezależność wobec innych podmiotów;
3) trwałość – istnienie stowarzyszenia jest niezależne od jego składu (poza koniecznością, by stowarzyszenie tworzyło przynajmniej 15 osób w stowarzyszeniu zarejestrowanym lub 3 członków w stowarzyszeniu zwykłym);
4) działanie w celach niezarobkowych – celem stowarzyszenia nie są korzyści materialne dla jej członków.
Kto może być członkiem stowarzyszenia?
Ten, kto chce założyć stowarzyszenie, musi najpierw upewnić się, czy jest osobą, która spełnia wszelkie ustawowe wymagania.
Zobacz również: Jak założyć UKS?
Prawo tworzenia stowarzyszenia przysługuje obywatelom polskim, którzy mają pełną zdolność do czynności prawnych i niepozbawiony praw publicznych.
Pod pewnymi warunkami członkiem stowarzyszenia może być również osoba małoletnia:
1) w wieku od 16 do 18 lat o ograniczonej zdolności do czynności prawnych: mogą należeć do stowarzyszenia, jeżeli w jego zarządzie większość stanowią osoby o pełnej zdolności do czynności prawnych;
2) poniżej 16. roku życia: tylko za zgodą przedstawicieli ustawowych, bez prawa udziału w głosowaniu na walnych zebraniach oraz bez czynnego i biernego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia (chyba, że stowarzyszenie zrzesza tylko osoby małoletnie).
Procedura założenia stowarzyszenia
Pierwszą rzeczą, jaką należy uczynić jest podjęcie decyzji, czy chcemy założyć stowarzyszenie zwykłe, czy też zarejestrowane.
Aby pokrótce wskazać różnice między tymi dwoma rodzajami stowarzyszeń, można powiedzieć, że:
1) do założenia stowarzyszenia zwykłego wystarczy 3 członków, nie ma ono osobowości prawnej, wiąże się z mniejszymi formalności;
2) stowarzyszenie rejestrowane, jak sama nazwa wskazuje, musi zostać zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym, minimalna liczba członków: 15, rejestracja w KRS daje wiele uprawnień, m.in.: nadaje stowarzyszeniu osobowość prawną, jest organizacją pozarządową, może korzystać z różnych źródeł finansowania.
Aby założyć stowarzyszenie zwykłe, należy w pierwszej kolejności określić jej nazwę, cel, siedzibę oraz regulamin.
Następnie zgłaszają utworzenie stowarzyszenia we właściwym urzędzie (na ogół – wydział spraw obywatelskich w starostwie powiatowym). Oprócz wniosku o wpisanie stowarzyszenia do ewidencji, najczęściej trzeba złożyć także regulamin jego działalności i listę założycieli.
Stowarzyszenie rejestrowe, tak jak zostało to wcześniej wskazane, dla swojego istnienia wymaga wpisu do KRS. Procedurę utworzenia tego stowarzyszenia można przedstawić w następujących punktach:
1) sporządzenie projektu statutu;
2) organizacja zebrania założycielskiego, na którym powołuje się stowarzyszenie i przyjmuje statut;
3) przygotowanie dokumentów potrzebnych do rejestracji oraz złożenie ich do KRS.
Zobacz również serwis: Sprawy urzędowe
Co składamy w KRS? Po pierwsze wniosek na odpowiednim formularzu (ten podstawowy, który służy do zgłoszenia stowarzyszenia, to formularz KRS-W20). Ponadto, należy przedstawić inne dokumenty i załączniki:
1) statut stowarzyszenia;
2) protokół z zebrania założycielskiego;
3) lista członków założycieli;
4) podjęte przez członków stowarzyszenia uchwały.