Bierne prawo wyborcze, czyli kto może zostać wójtem?
O tym, kto może wziąć udział w wyborach na wójta, decydują przepisy ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Wskazują one, iż wójtem może zostać osoba, która:
1. ma obywatelstwo polskie;
2. najpóźniej w dniu głosowania kończy 25 lat.
Kandydat na wójta, co ważne, nie musi stale zamieszkiwać na obszarze gminy, w której kandyduje, nie mniej jednak nie może jednocześnie kandydować na wójta w innej gminie.
Polecamy produkt: Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz
Zgodnie z treścią ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, bierne prawo wyborcze przysługuje temu, kto posiada czynne prawo wyborcze (ma prawo głosować w danych wyborach).
Zobacz również: Organy wykonawcze gminy
Jak wskazuje powołana ustawa, czynnego prawa wyborczego nie mają osoby, które zostały:
1. pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądowym;
2. pozbawione praw wyborczych orzeczeniem Trybunału Stanu;
3. ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądowym.
Ponadto, wójtem nie może zostać wybrana osoba:
1. która była karana za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego;
2. wobec której wydano prawomocny wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne w sprawie popełnienia przestępstwa umyślnego ściganego z oskarżenia publicznego;
3. wobec której wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające utratę prawa wybieralności za złożenie przez tą osobę niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego.
Jak wybierany jest wójt?
Wybory wójtów zarządzane są przez Prezesa Rady Ministrów łącznie z wyborami do rad gmin.
Za wybranego na wójta uważa się tego z kandydatów, który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeżeli jednak żaden nie otrzymał wystarczającej liczby głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie.
W ponownym głosowaniu wybiera się spośród 2 kandydatów, którzy uzyskali największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu. Jeżeli jeden z dwóch kandydatów wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze albo umrze – w jego miejsce dopuszcza się kandydata, który otrzymał kolejno największą liczbę głosów, a termin wyborów odracza się o 14 dni. Za wybranego uważa się tego, który otrzymał większą liczbę głosów.
Zobacz również serwis: ABC gminy