Trzeba wysłać zawiadomienie do gminy o niemożności wykonania tego obowiązku. I podać przyczynę (przeszkodę). 

Wysłanie zawiadomienia zmusi gminę do zajęcia się jej chodnikiem. Gmina będzie jednak żądała zapłaty za to, że odśnieżyła swój chodnik. Tak, dobrze zrozumiałeś - zapłacisz za to, że gmina odśnieżyła chodnik należący do niej. I urzędnicy nie są tu złośliwi. Pobranie od Ciebie pieniędzy nakazują przepisy, Trybunał Konstytucyjny link i Sąd Najwyższy link (sądy powołują się na tradycję prawną, która od co najmniej 1928 r. każe mieszczanom bez wynagrodzenia odśnieżać publiczne tereny wokół ich domów). 

Przepisy nakazują, aby opłata była tylko za faktyczne koszty prac nad oczyszczeniem chodnika należącego do gminy.

Życie sobie, a przepisy sobie

Dla przepisów jest bez znaczenia, czy jesteś: 

1. osobą niepełnosprawną,
2. Twój sędziwy wiek wyklucza pracę fizyczną,
3. masz 13 lat (odziedziczyłeś dom po śmierci rodziców).
4. jesteś w ciąży,
5. przebywasz za granicą,
6. nie mieszkasz w nieruchomości, z którą wiąże się obowiązek odśnieżania, a odległość do Twojego rzeczywistego miejsca zamieszkania jest znaczna;
7. (….).

Niezależnie jak w trudnej znajdujesz się sytuacji, ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i tak nakazuje odśnieżać zimą publiczny chodnik sąsiadujący z Twoją działką. 

Co masz więc zrobić, gdy jesteś niewidomy albo stary? Rozwiązanie jest proste. Wyślij do gminy poniższe zawiadomienie:

Zawiadomienie gminy o niemożności odśnieżania chodnika - wzór

Po złożeniu takiego zawiadomienia jesteś wolny od: 

1. ryzyka „karnego”, czyli skazania przez sąd karny na grzywnę 1500 zł (jeżeli nawet sprawa trafi do sądu, to najprawdopodobniej zostaniesz uniewinniony - nie miałeś zamiaru zignorowania nakazów prawa, powiadomiłeś o tym gminę);
2. ryzyka „cywilnego”, czyli zasądzenia przez sąd cywilny odszkodowania osobie, która poślizgnęła na chodniku przed Twoim domem i np. złamała nogę z przemieszczeniem. Odszkodowanie zapłaci gmina (często 60 000 - 70 000 zł). I ma w praktyce zerowe szanse na wygranie tzw. roszczenia regresowego przeciwko Tobie.

Przesądza o tym poniższa uchwała SN, która nakazuje gminie zadbać o odśnieżony chodnik, gdy Ty tego nie zrobisz. Uchwała brzmi:

Gmina ponosi odpowiedzialność za szkodę wynikającą z  nieuprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z  chodników położonych wzdłuż nieruchomości w razie nienależytego sprawowania nadzoru nad wykonaniem przez właściciela obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z  dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w  gminach (jedn. tekst: Dz. U. z 2017 r., poz. 1289).

Uchwała Sądu Najwyższego z 24 listopada 2017 r.

W uchwale tej Sąd Najwyższy nie zgodził się na interpretację przepisów mówiącą, że gmina ma dbać o swój chodnik jako jego właściciel. Ale musi to zrobić jako nadzorca nad Tobą. I musi Cię obciążać kosztem tego, że posprzątała swój teren. 

Najlepiej, abyś mógł skorzystać z art. 6a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Na tej podstawie gmina przejmie Twój obowiązek sprzątania jej chodnika. Wtedy "wysokość opłaty jest uzależniona od faktycznych kosztów ponoszonych przez gminę z tytułu uprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości." Gorzej, gdy będzie to opłata za wykonanie zastępcze. Bo jest to traktowane jako egzekucja wobec niesolidnej osoby i każda czynność w tej procedurze ma swoją cenę.