Zaprzeczenie ojcostwa
Zaprzeczenie ojcostwa to ważna instytucja w prawie rodzinnym. W jakich sytuacjach jest stosowana? Kto może wnieść do sądu odpowiedni pozew?
- Domniemania pochodzenia dziecka
- Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa
- Kiedy zaprzeczenie ojcostwa nie jest dopuszczalne?
Domniemania pochodzenia dziecka
W prawie istnieje domniemanie dotyczące pochodzenia dziecka od męża matki, gdy urodziło się ono w trakcie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia. Domniemania tego nie stosuje się jednak w sytuacji, gdy dziecko urodziło się po upływie trzystu dni od orzeczenia separacji.
Kolejne domniemanie dotyczy przypadku, gdy dziecko urodziło się przed upływem trzystu dni od ustania lub unieważnienia małżeństwa, lecz po zawarciu przez matkę drugiego małżeństwa. Wówczas domniemywa się, że pochodzi ono od drugiego męża. Domniemanie to nie dotyczy przypadku, gdy dziecko urodziło się w następstwie procedury medycznie wspomaganej prokreacji, na którą wyraził zgodę pierwszy mąż matki.
Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa
Powyższe domniemania mogą być obalone tylko na skutek powództwa o zaprzeczenie ojcostwa.
Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa mogą wytoczyć: mąż matki dziecka, matka, pełnoletnie dziecko.
Mąż matki może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi, nie później jednak niż do dnia osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa mąż matki wytacza się przeciwko dziecku i matce, a jeżeli matka nie żyje – przeciwko dziecku.
Zaprzeczenie ojcostwa następuje przez wykazanie, że mąż matki nie jest ojcem dziecka.
Matka może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa swego męża w ciągu roku od dnia, w którym dowiedziała się, że dziecko od niego nie pochodzi, nie później jednak niż do dnia osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Powinna ona wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa przeciwko mężowi i dziecku, a jeżeli mąż nie żyje – przeciwko dziecku.
Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa może wytoczyć również dziecko po osiągnięciu pełnoletności. Powinno to zrobić w ciągu roku od dnia, w którym dowiedziało się, że nie pochodzi od męża swojej matki. Jeżeli dziecko dowiedziało się o tej okoliczności przed dniem osiągnięcia pełnoletności, to termin do wytoczenia powództwa biegnie od dnia osiągnięcia pełnoletności. Dziecko powinno wytoczyć powództwo przeciwko mężowi swojej matki i matce, a jeżeli matka nie żyje – przeciwko jej mężowi. Jeżeli mąż matki nie żyje, powództwo powinno być wytoczone przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy.
Kiedy zaprzeczenie ojcostwa nie jest dopuszczalne?
Zaprzeczenie ojcostwa nie jest dopuszczalne, jeżeli dziecko urodziło się w następstwie procedury medycznie wspomaganej prokreacji, na którą mąż matki wyraził zgodę.
Prawo nie dopuszcza też zaprzeczenia ojcostwa po śmierci dziecka, chyba że dziecko zmarło po wszczęciu postępowania. W razie śmierci dziecka, które wytoczyło powództwo, zaprzeczenia ojcostwa mogą dochodzić jego zstępni, czyli dzieci, wnuki itp.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy