Uposażenie poselskie lub senatorskie
Uposażenie przysługuje posłom lub senatorom w trakcie sprawowania przez nich mandatu. Ile wynosi uposażenie i jakie dodatki do niego przysługują?
- Czym jest uposażenie?
- Kiedy posłowi lub senatorowi nie przysługuje uposażenie?
- Jakie dodatki przysługują do uposażenia?
- Okres pobierania uposażenia a staż pracy
Czym jest uposażenie?
Uposażenie przysługuje posłom lub senatorom w okresie sprawowania mandatu, licząc od pierwszego posiedzenia Sejmu lub Senatu. Uposażenie wypłacane jest miesięcznie, także za niepełne miesiące sprawowania mandatu. Odpowiada ono 80% wysokości wynagrodzenia podsekretarza stanu, ustalonego na podstawie przepisów o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, z wyłączeniem dodatku z tytułu wysługi lat.
Kiedy posłowi lub senatorowi nie przysługuje uposażenie?
Uposażenie nie przysługuje posłowi lub senatorowi, który nie korzysta z urlopu bezpłatnego na okres sprawowania mandatu albo prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami. W uzasadnionych jednak przypadkach Prezydium Sejmu lub Prezydium Senatu może podjąć decyzję o przyznaniu, na wniosek takiego posła lub senatora, uposażenia w całości lub w części.
Co do zasady uposażenie nie przysługuje również posłowi lub senatorowi, który nie zawiesił prawo do emerytury lub renty. Uposażenie przysługuje jednak w razie pobierania emerytury posłowi lub senatorowi uprawnionemu do emerytury na podstawie:
- ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, który osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn,
- ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin albo ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin , którego emerytura stanowi 75% podstawy jej wymiaru bez uwzględnienia podwyższenia z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą.
Regulaminy Sejmu, Senatu i Zgromadzenia Narodowego określają zasady obniżania uposażenia posłów i senatorów:
- uniemożliwiających, poprzez rażące naruszanie przepisów odpowiednich regulaminów, pracę Sejmu, Senatu albo Zgromadzenia Narodowego, a także ich organów,
- nieuczestniczących, bez usprawiedliwienia, w posiedzeniach Sejmu, Senatu albo Zgromadzenia Narodowego, a także ich organów,
- naruszających swoim zachowaniem powagę Sejmu, Senatu albo Zgromadzenia Narodowego na ich posiedzeniach lub posiedzeniach ich organów,
- naruszających w rażący sposób spokój lub porządek na terenie będącym w zarządzie Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu.
Szczegółowe zasady wypłacania uposażenia posłom lub senatorom określa Prezydium Sejmu i Prezydium Senatu.
Jakie dodatki przysługują do uposażenia?
Do uposażenia przysługują dodatki w wysokości:
- 20% uposażenia - dla pełniących funkcję przewodniczącego komisji;
- 15% uposażenia - dla pełniących funkcję zastępcy przewodniczącego komisji;
- 10% uposażenia - dla pełniących funkcję przewodniczących stałych podkomisji.
Prezydium Sejmu oraz Prezydium Senatu mogą:
- określać inne okoliczności uzasadniające wypłacanie dodatków do uposażenia oraz ustalać ich wysokość;
- określać komisje poselskie lub senackie, których członkowie otrzymują także inne dodatki do uposażenia, oraz ustalać ich wysokość;
- określać tryb wypłaty dodatków.
W razie zbiegu uprawnień do dwóch lub więcej dodatków, wypłaca się je miesięcznie w łącznej wysokości nieprzekraczającej 35% uposażenia.
Okres pobierania uposażenia a staż pracy
Uposażenie oraz dodatki do uposażenia są traktowane jako wynagrodzenie ze stosunku pracy.
Okres pobierania uposażenia jest traktowany jak okres zatrudnienia. Okres ten zalicza się również do stażu pracy, od którego zależą wszelkie uprawnienia pracownicze, w tym także uprawnienia szczególne, uzależnione od zatrudnienia w określonym zawodzie, branży lub zakładzie pracy.
Ustawa z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (j. t. Dz. U. z 2022 r., poz. 1339; ost. zm. Dz.U. z 2023 r., poz. 1234)