Spółdzielnia mieszkaniowa
Spółdzielnia mieszkaniowa to organizacja posiadająca osobowość prawną. Jej celem jest prowadzenie działalności polegającej na zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych na rzecz zrzeszonych mieszkańców. Może posiadać nieograniczoną liczbę członków.
Działalność spółdzielni mieszkaniowej określa przyjęty przez nią statut. Znajdują się w nim dane organizacji (nazwa, adres), przedmiot i czas trwania jej działalności, lista i dane członków, wysokość opłat członkowskich, zasady przyjmowania i wykluczania członków, zasady powoływania organów oraz wszelkie prawa i obowiązki jej członków łącznie z wyborczymi.
Spółdzielnia mieszkaniowa jest podmiotem posiadającym osobowość prawną działającym na podstawie dwóch aktów prawnych – Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych oraz Ustawy Prawo spółdzielcze. Spółdzielnię mieszkaniową kwalifikujemy jako zrzeszenie, które podlega rejestracji w KRS.
Czym zajmuje się spółdzielnia mieszkaniowa?
Celem spółdzielni jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści majątkowych kosztem swoich członków, w szczególności z tytułu przekształceń praw do lokali.
Spółdzielnia mieszkaniowa może:
- Budować lub nabywać budynki w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich lub własnościowych praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych,
- Budować lub nabywać budynki w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we
współwłasności w garażach wielostanowiskowych; - Budować lub nabywać domy jednorodzinne w celu przeniesienia na rzecz członków własnościowych praw do tych domów,
- Udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych,
- Budować lub nabywać budynki w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu
Spółdzielnia mieszkaniowa ma obowiązek zarządzać swoimi nieruchomościami.
Prawa i obowiązki członków spółdzielni mieszkaniowej
Członkiem spółdzielni mieszkaniowej może być osoba fizyczna, choćby nie miała zdolności do czynności prawnych albo miała ograniczoną zdolność do czynności prawnych:
- której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego,
- której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
- której przysługuje roszczenie o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego,
- której przysługuje roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu,
- będąca założycielem spółdzielni.
Członkowie spółdzielni mają między innymi obowiązek pokrywania kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości przypadających na ich lokale, a także nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni. Opłaty uiszczane są zgodnie z postanowieniami statutu.
Lokatorzy spółdzielczych mieszkań nie muszą być członkami spółdzielni – opłata członkowska jest całkowicie dobrowolna
Jak założyć spółdzielnię mieszkaniową?
Spółdzielnia mieszkaniowa jest szczególną formą spółdzielni i do jej założenia konieczne będzie uzyskanie wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym (dopiero od tego momentu spółdzielnia może oficjalnie działać w obrocie prawno-gospodarczym). Przed złożeniem wniosku o wpis należy jednak przygotować odpowiednią dokumentację dla nowej spółdzielni.
Pierwszym krokiem jest sporządzenie statutu, na podstawie którego będzie działała nasza spółdzielnia. W jego treści powinniśmy zamieścić:
- oznaczenie nazwy z dodatkiem „spółdzielnia mieszkaniowa” i podaniem jej siedziby;
- przedmiot działalności spółdzielni oraz czas trwania, o ile założono ją na czas określony;
- wysokość wpisowego oraz wysokość i liczbę udziałów, które członek obowiązany jest zadeklarować, terminy wnoszenia i zwrotu oraz skutki niewniesienia udziału w terminie; jeżeli statut przewiduje wnoszenie więcej niż 1 udziału, może określać ich górną granicę;
- prawa i obowiązki członków;
- zasady i tryb przyjmowania członków, wypowiadania członkostwa, wykreślania i wykluczania członków;
- zasady zwoływania walnych zgromadzeń, obradowania na nich i podejmowania uchwał;
- zasady i tryb wyboru oraz odwoływania członków organów spółdzielni;
- zasady podziału nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) oraz pokrywania strat spółdzielni.
Rozliczenia i księgowość w spółdzielni mieszkaniowej
Spółdzielnie mieszkaniowe prowadzą dwie formy rozliczeń swojej działalności:
- pokrywanych z opłat pobieranych od lokatorów;
- pokrywanych z dodatkowej działalności spółdzielni, która podlega opodatkowaniu.