Księga wieczysta
Księga wieczysta jest to rejestr, w którym zamieszczane są wszelkie informacje dotyczące stanu prawnego nieruchomości. Dla każdej nieruchomości prowadzona jest odrębna księga wieczysta.
Zobacz serwis: Nieruchomości
Księgi wieczyste prowadzi sąd rejonowy właściwy ze względu na położenie danej nieruchomości, tzw. sąd wieczystoksięgowy. Zakładane są na wniosek osoby uprawnionej, np. właściciela nieruchomości lub osoby, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości. Przy każdej księdze wieczystej są prowadzone akta nieruchomości, czyli gromadzone są dokumenty i pisma, które były podstawą wpisów w księdze.
Treść
Księga wieczysta składa się z 4 działów. W dziale pierwszym wpisuje się oznaczenie nieruchomości i spis praw związanych z jej własnością. Dział drugi zawiera oznaczenie właściciela lub użytkownika wieczystego. W dziale trzecim wpisuje się ograniczone prawa rzeczowe, ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością, prawa osobiste i roszczenia ciążące na nieruchomości, a dział czwarty przeznaczony jest na wpisy dotyczące hipotek.
Domniemania
Zakłada się, że to, co jest zapisane w księdze wieczystej odzwierciedla faktyczny stan prawny. W razie niezgodności między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem, treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto jest uprawniony wedle księgi wieczystej. Jest to tzw. rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych. Niezgodność księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym można udowodnić tylko w drodze procesu cywilnego.
Zasadą jest, że księgi wieczyste są jawne. Każdy prawo zapoznać się z ich treścią. W związku z tym, w przypadkach spornych, np. między sprzedającym a kupującym nieruchomość, nie można się zasłaniać brakiem wiedzy o jej stanie prawnym, ponieważ łatwo można go sprawdzić.
Księgi on-line
Od 2010 roku możliwy jest elektroniczny, bezpłatny dostęp do ksiąg wieczystych. W Internecie dostępna jest już większa część istniejących w Polsce ksiąg. Aby zapoznać się ze stanem prawnym danej nieruchomości, trzeba jednak znać jej numer. System internetowych ksiąg wieczystych ma być ułatwieniem dla obywateli, ma także odciążyć sądy.
Zobacz serwis: Sprawy urzędowe
Podstawa prawna:
Ustawa o księgach wieczystych i hipotece