Kodeks postępowania karnego
Kodeks postępowania karnego to ustawa, która reguluje postępowanie przed sądami w sprawach karnych. Obecna ustawa została uchwalona 6 czerwca 1997 roku.
Zobacz serwis: Sprawy karne
Kodeks postępowania karnego - założenia
Ten akt prawny zawiera zbiór przepisów dotyczących polskiej procedury karnej. Przepisy kodeksu mają na celu takie ukształtowanie postępowania karnego, aby sprawca przestępstwa został wykryty i pociągnięty do odpowiedzialności, aby uwzględnione zostały interesy pokrzywdzonego, a rozstrzygnięcie sprawy nastąpiło w rozsądnym terminie.
Podstawowe regulacje
W Kodeksie postępowania karnego wskazane są zasady, jakimi rządzi się proces karny i reguły dotyczące właściwości sądu. Zazwyczaj właściwy jest sąd rejonowy, w którego okręgu popełniono przestępstwo, ale istnieją także inne kryteria ustalania właściwości miejscowej i rzeczowej. Kodeks postępowania karnego reguluje również udział prokuratora w sprawie, definiuje pokrzywdzonego, oskarżyciela posiłkowego i prywatnego oraz oskarżonego.
Regulacje Kodeksu postępowania karnego dotyczą m.in. czynności procesowych, postępowania dowodowego, postępowania przygotowawczego i postępowań szczególnych. Kodeks normuje także procedurę w wypadku spraw karnych z elementem międzynarodowym, przede wszystkim stosowanie europejskiego nakazu aresztowania (ENA).
Kodeks przewiduje możliwość wytoczenia przeciw oskarżonemu powództwa cywilnego w procesie karnym (tzw. powództwo adhezyjne).
Zmiany
Jedną z ważniejszych nowelizacji kodeksu było wprowadzenie możliwości ustanowienia w charakterze pełnomocnika w procesie karnym nie tylko adwokata, ale również radcy prawnego. Istotną zmianą była też rezygnacja z obligatoryjnego przesłuchania podejrzanego przez prokuratora przed skierowaniem do sądu wniosku o rozpoznanie sprawy w postępowaniu przyspieszonym oraz wprowadzenie możliwości zastosowania instytucji tzw. skazania bez rozprawy.
Zobacz: Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego
Zobacz serwis: Polskie kodeksy