Inicjatywa ustawodawcza
Inicjatywa ustawodawcza polega na uprawnieniu do przygotowania i przedłożenia projektu aktu normatywnego.
Zobacz serwis: Konstytucja
Podmioty uprawnione
Podmioty, które mają kompetencję do przedstawiania projektów ustaw są wymienione w Konstytucji. Inicjatywa taka przysługuje posłom – wymagane jest by projekt ustawy był zgłaszany przez grupę co najmniej 15 posłów lub stałą komisję sejmową.
Te wymagania zawarte są w Regulaminie Sejmu. Kolejnym podmiotem jest Senat, który inicjatywę ustawodawczą posiada tylko jako całość.
Inicjatywę posiadają również Prezydent oraz Rada Ministrów. Istnieje również instytucja inicjatywy ludowej, zwanej również obywatelską.
Obywatelska inicjatywa ustawodawcza
Jest to jedna z form demokracji bezpośredniej, która umożliwia 100 tysiącom obywateli, posiadających czynne i bierne prawa wyborcze, wystąpienie z inicjatywą ustawodawczą. Obecnie wykorzystywana jest coraz częściej.
Projekt ustawy obywatelskiej zostaje złożony wraz ze wszystkimi podpisami do Marszałka Sejmu, który włącza go do obrad Sejmu.
Ograniczenia inicjatywy ustawodawczej
Nie wszystkie typy ustaw mogą być przedkładane do rozpatrzenia przez wszystkie uprawnione podmioty. Ograniczenia inicjatywy ustawodawczej odnoszą się do projektu ustawy budżetowej oraz ustaw bezpośrednio wyznaczających sytuację finansów państwowych.
W tych przypadkach inicjatywę posiada wyłącznie Rada Ministrów. Kolejnym ograniczeniem jest projektu ustawy o zmianie konstytucji, w jej przypadku inicjatywa przysługuje grupie obejmującej co najmniej 1/5 ustawowej liczby posłów, Senatowi oraz Prezydentowi.
Zobacz serwis: Sprawy urzędowe