Immunitet
Immunitet jest instytucją prawną, polegającą na wyłączeniu określonej osoby od stosowania wobec niej wybranych przepisów prawnych. Osoba posiadająca immunitet nie musi przestrzegać przepisów, do przestrzegania których zobowiązane są pozostałe osoby.
Immunitet a przywilej
Przywilej charakteryzuje się nadaniem nowego, szczególnego uprawnienia, a immunitet wyłącza osobę z jakiegoś obowiązku.
Rodzaje immunitetów
W prawie konstytucyjnym wyróżnia się dwa rodzaje immunitetu. Są to immunitety materialne i formalne.
Immunitet materialny
Immunitet materialny dotyczy przede wszystkim parlamentarzystów oraz radnych i zapewnia im niemożliwość pociągnięcia do odpowiedzialności za działania bezpośrednio związane z wypełnianiem swojego mandatu.
Chodzi tu o zgłaszanie inicjatyw ustawodawczych, sposób głosowania, wystąpienia parlamentarne. Immunitet materialny nie zwalnia parlamentarzysty od odpowiedzialności za pozostałe swoje czyny, nie związane ze sprawowaniem funkcji.
Taki immunitet jest niezbywalny i chroni osobę, również po utraceniu mandatu.
Immunitet formalny
Nazywany jest również immunitetem osobistym i dotyczy przede wszystkim parlamentarzystów jak i wysokich urzędników państwowych. Niesie on ze sobą ograniczenie odpowiedzialności, w szczególności dotyczy odpowiedzialności za czyny zabronione.
Poseł czy senator nie może być aresztowany, chyba że zostanie złapana na gorącym uczynku. Immunitet jest ustanawiany na czas sprawowania funkcji, potem wygasa.
Osoba posiadająca takie uprawnienie może zostać pociągnięta do odpowiedzialności, jeżeli immunitet zostanie jej uchylony. Kompetencję do tego posiada ta izba parlamentu, której członkiem jest popełniający czyn zabroniony.
O uchyleniu immunitetu osobom nie będącym parlamentarzystami decyduje Sejm.