Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118) wcześniejsza emerytura rozumiana jest jako świadczenie emerytalne przysługujące osobie, która co prawda nie osiągnęła powszechnego wieku emerytalnego ale legitymuje się długim stażem pracowniczym w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Stąd wcześniejsza emerytura nazywana bywa emeryturą pracowniczą. Zgodnie ze stanowiskiem SN wyrażonym w wyroku z dnia 22 lutego 2017 roku (sygnatura akt I UK 258/06) wcześniejsza emerytura jest dla powszechnego systemu świadczeń emerytalnych instytucją wyjątkową, określającą szczególne uprawnienia, a ustawodawca wskazuje zamknięty katalog pracowników, którzy mają możliwość skorzystania z tego rozwiązania.
Wcześniejsza emerytura a praca zarobkowa
Osoba korzystająca z wcześniejszego świadczenia emerytalnego może kontynuować/ podjąć pracę zarobkową. Wcześniejsi emeryci mogą więc pozostać aktywni zawodowo. Z uwagi na niską wysokość wcześniejszych świadczeń emerytalnych możliwość „dorobienia sobie” cieszy się dużą popularnością.
Łączenie wcześniejszej emerytury z pracą zawodową jest prawnie możliwe.
Zaświadczenie o zarobkach
W związku z łączeniem pobierania wcześniejszej emerytury ze świadczeniem pracy zawodowej na wcześniejszym emerycie ciążą obowiązki wobec ZUS. Do końca lutego wcześniejsi emeryci mają czas by dopełnić obowiązków wobec ZUS, tj. powiadomić zakład o osiągniętych przychodach.
Na pracodawcy zatrudniającego wcześniejszego emeryta spoczywa obowiązek wydania zaświadczenia o wysokości przychodów. Warto wystawić ten dokument w dwóch wersjach: pierwszej informującej o przychodach uzyskanych w każdym kolejnym miesiącu i drugiej, która wskazuje sumaryczne zarobki, z całego 2013 roku.
Wcześniejsza emerytura a działalność gospodarcza
Powyższe obowiązki nie dotyczą osób korzystających z wcześniejszego świadczenia emerytalnego i jednocześnie prowadzących własną działalność gospodarczą. Przedsiębiorcy składają tylko oświadczenie o źródle i wysokości przychodów.
Zobacz również: Wcześniejsze emerytury - vademecum
Wysokość wcześniejszej emerytury
Warto pamiętać, że wysokość wcześniejszej emerytury zależna jest od wysokości osiąganych zarobków.
Wysokość uzyskiwanych zarobków może wpływać na wysokość a nawet fakt otrzymywania wcześniejszej emerytury.
Zgodnie z treścią art. 104 ust. 7 tylko przychód, który nie przekracza 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez GUS (w całym 2013 roku – 30661,20 zł) nie wpływa na fakt ani wysokość pobieranego świadczenia. Przychód w przedziale 70 – 130% wskazanego wynagrodzenia prowadzi do odpowiedniego zmniejszenia świadczenia. Natomiast zarobki przekraczając 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (w całym 2013 roku – 56941,30 zł) wykluczają możliwość pobierania wcześniejszej emerytury.
Rodzaje przychodów
Nie wszystkie przychody są brane przez ZUS pod uwagę. Bez znaczenie pozostają przychody uzyskiwane z tytuły działalności twórczej i artystycznej. Największe znaczenie mają zarobki z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz z tytułu służby, przez którą rozumie się zatrudnienie lub inną pracę zarobkową oraz prowadzenie pozarolniczej działalności także za granicą.
Polecamy serwis: Emerytury
Omówione zasady nie dotyczą osób, które pobierają świadczenie w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118),
- wyrok SN z 22.02.2007r., I UK 258/06.