Warunki nabywania prawa do emerytury górniczej określa ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Konstrukcja emerytury wcześniejszej zakłada możliwość uzyskania prawa do tego świadczenia w wieku niższym od powszechnie obowiązującego.
Warunki nabycia emerytury
Górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
1. ukończył 55 lat życia,
2. ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej,
3. nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.
Zobacz serwis: Świadczenia przedemerytalne
Wiek emerytalny wymagany od pracowników: kobiet mających co najmniej 20 lat, a mężczyzn co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej (w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS), wynosi 50 lat.
Przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.
Górnicza emerytura bez względu na wiek
Prawo do górniczej emerytury, bez względu na wiek i zajmowane stanowisko, przysługuje pracownikom, którzy pracę górniczą wykonywali stale pod ziemią i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej 25 lat. Do okresów pracy górniczej, zalicza się także okresy:
1. niezdolności do pracy z tytułu wypadku przy pracy albo z tytułu choroby zawodowej, za które wypłacone zostało wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy albo świadczenie rehabilitacyjne,
2. czasowego oddelegowania do zawodowego pogotowia ratowniczego w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego S.A., w KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Jednostka Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Lubinie lub w okręgowych stacjach ratownictwa górniczego (bezpośrednio poprzedzone pracą górniczą wykonywaną pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, przypadające w czasie trwania stosunku pracy).
Zobacz także serwis: Wcześniejsze emerytury
Prawo do emerytury (bez względu na wiek) przysługuje pod warunkiem, że pracownik nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.
Na wniosek pracownika, przy ustalaniu prawa do emerytury, okresy pracy górniczej wykonywanej stale pod ziemią i w pełnym wymiarze czasu pracy, mogą być rozliczane w okresach kwartalnych.
Urodzeni przed 1 stycznia 1949 r.
Ubezpieczonemu, urodzonemu przed dniem 1 stycznia 1949 r., spełniającemu warunek posiadania okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn; i niespełniającemu warunków do uzyskania górniczej emerytury, który ma co najmniej 5 lat:
1. pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy albo
2. pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki,
wiek emerytalny (co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn) obniża się o 6 miesięcy za każdy rok takiej pracy, nie więcej jednak niż o 15 lat.