Osoby, pozbawione możliwości wykonywania pracy zarobkowej, a ze względu na zbyt niski wiek niemające prawa do emerytury mimo dużego stażu pracy, mogą starać się o przyznanie świadczenia przedemerytalnego.
Polecamy produkt: Emerytury na nowych i starych zasadach
Uprawnionymi do świadczeń przedemerytalnych są:
1. pracownicy zwolnieni z zakładów pracy:
- z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy,
- z przyczyn dotyczących zakładu pracy, określonych ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
- którzy wykonywali pracę przy produkcji wyrobów zawierających azbest,
2. osoby, które przestały prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą ze względu na upadłość,
3. byli renciści.
Prawo do świadczenia stwierdza ZUS.
Polecamy poradnik: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń
Do podstawowych warunków otrzymania świadczenia przedemerytalnego należy najpierw nabycie uprawnienia do zasiłku dla bezrobotnych i pobieranie go przez 6 miesięcy. W tym czasie nie może odmówić bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.
Wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego musi zostać złożony w ciągu 30 dni od dnia, w którym powiatowy urząd pracy (baza urzędów pracy znajduje się w niezbędniku) wydał dokument poświadczający 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach ZUS może przywrócić ten termin na skutek odpowiednio umotywowanego wniosku.
Zobacz: Jak uzyskać świadczenie przedemerytalne?
Szczegółowe warunki otrzymania świadczenia
Prawo do świadczenia przysługuje osobie, która:
1. Do dnia rozwiązania stosunku pracy z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła:
- co najmniej 56 lat kobieta i posiada okres uprawniający do emerytury co najmniej 20 lat,
- co najmniej 61 lat mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury co najmniej 25 lat,
2. Do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła:
- co najmniej 55 lat kobieta i posiada okres uprawniający do emerytury co najmniej 30 lat,
- co najmniej 60 lat mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury co najmniej 35 lat,
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
3. Do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenie społeczne oraz do ogłoszenia upadłości ukończyła:
- co najmniej 56 lat kobieta i posiada okres uprawniający do emerytury co najmniej 20 lat,
- co najmniej 61lat mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury co najmniej 25 lat,
4. Zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia w którym ustało prawo do renty ukończyła:
- co najmniej 55 lat kobieta i posiada okres uprawniający do emerytury co najmniej 20 lat,
- co najmniej 60 lat mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury co najmniej 25 lat,
5. Do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada
- okres uprawniający do otrzymania emerytury 35 lat dla kobiet,
- okres uprawniający do otrzymania emerytury 40 lat dla mężczyzn,
6. Do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała:
- okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet,
- okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 39 lat dla mężczyzn,
Minimalny 6-miesięczny okres zatrudnienia wymagany do uzyskania świadczenia przedemerytalnego nie musi być okresem nieprzerwanym.
W 6-miesięcznym okresie zatrudnienia uwzględnia się okresy pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy oraz świadczeń pieniężnych z tytułu choroby i macierzyństwa. Nie wlicza się okresu urlopu bezpłatnego.
Prawo ubiegania się o świadczenie przedemerytalne przysługuje także osobom zatrudnionym przy produkcji azbestu jeżeli:
- 28 września 1997 r. były zatrudnione w zakładach wymienionych w załącznikach 2 i 3 do tej ustawy lub zostały oddelegowane do tych zakładów bądź też były zatrudnione w przedsiębiorstwach powstałych w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia tych zakładów do czasu zaprzestania produkcji wyrobów zawierających azbest,
- rozwiązanie stosunku pracy z ostatnim pracodawcą nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy,
- posiadają okres uprawniający do emerytury: 20 lat kobiety i 25 lat mężczyźni, w tym co najmniej 10 lat zatrudnienia w zakładach wymienionych w załącznikach 2 i 3 do ustawy.
W 10-letnim okresie zatrudnienia ZUS uwzględnia tylko okresy pracy do 31 grudnia 1999 r., wyłączając z nich okresy przebywania na urlopie bezpłatnym. Wyłączeniu nie podlegają okresy pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy oraz świadczeń pieniężnych z tytułu choroby i macierzyństwa.
Warianty świadczenia |
Konieczne warunki |
1. 56-61 lat |
a) rozwiązanie stosunku pracy z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy b) ukończenie co najmniej 56 lat (kobieta) lub 61 lat (mężczyzna) do dnia rozwiązania stosunku pracy oraz osiągnięcia okresu uprawniającego do emerytury (tj. składkowego, nieskładkowego, uzupełniającego oraz ubezpieczenia za granicą) w wymiarze co najmniej 20 lat i 25 lat c) zatrudnienie lub pozostawanie w stosunku służbowym u pracodawcy, który następnie uległ likwidacji lub stał się niewypłacalny- przez co najmniej 6 miesięcy |
2. Bez względu na wiek |
a) rozwiązanie stosunku pracy z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy b) legitymowanie się okresem uprawniającym do emerytury w wymiarze 34 lat dla kobiet lub 39 lat dla mężczyzn najpóźniej 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy c) zatrudnienie u pracodawcy, który następnie uległ likwidacji lub stał się niewypłacalny- przez co najmniej 6 miesięcy |
3. 55-60 lat |
a) rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy b) ukończenie co najmniej 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna) do dnia rozwiązania stosunku pracy oraz osiągnięcia okresu uprawniającego do emerytury w wymiarze 30 lat i 35 lat c) zatrudnienie u pracodawcy, z którym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy- co najmniej przez 6 miesięcy |
4. Bez względu na wiek |
a) rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy b) osiągniecie okresu uprawniającego do emerytury w wymiarze 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn najpóźniej w dniu rozwiązania stosunku pracy c) zatrudnienie u pracodawcy, z którym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy- co najmniej przez 6 miesięcy |
5. Osoby bezrobotne |
a) świadczenie przedemerytalne przysługuje po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, jeżeli osoba spełnia łącznie warunki - nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna - w okresie pobierania zasiłku nie odmówiła bez nieuzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji zatrudnienia - złożyła wniosek o przyznanie świadczenia w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez urząd pracy dokumentu poświadczającego 6 miesięczny okres pobierania zasiłku b) bezrobotni powyżej 50 roku życia ( zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) po upływie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy, mogą ubiegać się o przyznanie prawa doświadczenia przedemerytalnego, jeśli spełnią warunki do nabycia tego świadczenia wskazane w odrębnych przepisach |
6. Działalność gospodarcza |
a) prowadzenie nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące działalności gospodarczej do dnia ogłoszenia upadłości b) opłacenie za ten okres składek na ubezpieczenie społeczne c) ukończenie do dnia upadłości co najmniej 56 lat (kobieta) i 61 lat (mężczyzna) i osiągnięcie okresu uprawniającego do emerytury- odpowiednio 20 i 25 lat |
7. Pracujący przy azbeście |
a) pozostawanie w zatrudnieniu w dniu 28 września 1997 r. w zakładach produkujących wyroby zawierające azbest oraz w zakładach, które zaprzestały produkcji azbestu lub oddelegowanie do tych zakładów lub zatrudnienie w przedsiębiorstwach powstałych w wyniku przekształcenie, podziału lub połączenia tych zakładów do czasu zaprzestania produkcji wyrobów zawierających azbest b) rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy c) osiągniecie okresu uprawniającego do emerytury w wymiarze 20 alt dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat w zakalcach produkujących azbest |
Zobacz serwis: Świadczenia przedemerytalne