Wniosek o przyznanie świadczenia i inne dokumenty
Aby uzyskać świadczenie przedemerytalne należy złożyć do ZUS następujące dokumenty:
Przede wszystkim osoba, która stara się o świadczenie przedemerytalne, powinna złożyć wniosek ESP. Wniosek ten można złożyć w każdej placówce ZUS, jednak rozpatrzy go placówka właściwa ze względu na miejsce stałego zameldowania osoby zainteresowanej (jeśli jest to Polska). Wniosek można również złożyć elektronicznie na stronie www.zus.pl poprzez Platformę Usług Elektronicznych (PUE ZUS). Niezbędne jest w tym celu konto na PUE ZUS oraz posiadania bezpiecznego podpisu elektronicznego bądź profilu zaufanego na Elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej (ePUAP). W elektronicznym trybie ubiegania się o świadczenia ważne jest, aby dokumenty będące załącznikami do wniosku wysłać pocztą bądź zanieść osobiście do ZUS.
Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2018/2019
Do wspomnianych dokumentów zalicza się także dokument potwierdzający datę urodzenia, świadectwa pracy potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe w Polsce, przyczynę rozwiązania stosunku pracy oraz zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. Powód rozwiązania stosunku pracy można przedstawić również w innym niż świadectwo pracy dokumencie. Ponadto należy złożyć formularz ERP-6. Jest to informacja o okresach składkowych i nieskładkowych. W przypadku zatrudnienia w państwach, z którymi Polska zawarła umowy dwustronne o zabezpieczeniu społecznym lub w państwach członkowskich UE lub EFTA, należy udokumentować okresy ubezpieczenia za granicą. Jeśli zainteresowana osoba prowadziła pozarolnicza działalność, przedstawia postanowienie sadu o ogłoszeniu upadłości. Co więcej należy przedstawić dokument potwierdzający fakt aktualnego bycia bezrobotnym oraz nieodmawiania propozycji zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Jeśli bezrobotny otrzymał decyzję z powiatowego urzędu pracy, zgodnie z którą utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu na jaki został przyznany, również przedstawia ją wraz z wnioskiem o świadczenie przedemerytalne.
Brak możliwości udokumentowania okresów zatrudnienia
Jeśli dana osoba nie ma możliwości udokumentowania okresów zatrudnienia:
- przed 15 listopada 1991 r.,
- po 15 listopada 1991 r., jeśli nie masz dokumentów z powodu powodzi w 1997 r. i 2010 r.,
- jako młodocianego pracownika przed 1 stycznia 1975 r.,
Można poinformować o tym ZUS na specjalnym formularzu ERP-9 (Oświadczenie o braku dokumentów). Wówczas wymienione okresy można udokumentować zeznaniami świadków, co zawiera formularz ERP-8. Formularz ERP-9 należy więc złożyć razem z formularzem ERP-8.
Osoby uprawnione do świadczenia przedemerytalnego
Świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie, która spełnia warunki dotyczące trybu rozwiązania stosunku pracy, wieku, oraz okresów składkowych i nieskładkowych. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych prawo do świadczenia przedemerytalnego ma osoba, która:
1) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub
2) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 1065, 1292, 1321, 1428 i 1543), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub
3) do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778), zwanej dalej "ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych", i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub
4) zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub
4a)1) zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1952), lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016 r. poz. 162 i 972 oraz z 2017 r. poz. 1428), pobieranych nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni, jeżeli utrata prawa do nich była spowodowana śmiercią osoby, nad którą opieka była sprawowana, i do dnia, w którym ustało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub
5) do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub
6) do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.
Warunki otrzymania świadczenia przedemerytalnego
Wyżej wymienione osoby mogą otrzymać świadczenie przedemerytalne po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych przy łącznym spełnieniu trzech warunków:
- osoba ta nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;
- w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;
- złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Warto zapamiętać, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach ZUS może na wniosek osoby zainteresowanej przywrócić termin złożenia wniosku.
Wysokość świadczenia przedemerytalnego 2019
Zgodnie z ustawą świadczenie przedemerytalne, tak jak emerytury i renty, podlega corocznej waloryzacji z dniem 1 marca. Od 1 marca 2019 r. będzie wynosiło 1140,99 zł brutto. Od 1 marca 2018 r. do 28 lutego 2019 r. wynosiło 1070,99 zł brutto. Świadczenie przedemerytalne wypłacane jest co miesiąc.
Podstawa prawna:
USTAWA z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dziennik Ustaw rok 2017 poz. 2148)
USTAWA z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 1265)