Kto ma prawo do emerytury powszechnej
Prawo do emerytury przysługuje osobom, które podlegały ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. Ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu można podlegać obowiązkowo lub dobrowolnie. Obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu podlegają przede wszystkim pracownicy oraz, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące, osoby pobierające stypendium sportowe, osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne. Dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu zaś podlegają między innymi: osoby, które straciły pracę i nie mają żadnego innego tytułu do ubezpieczenia, studenci oraz uczestnicy dziennych studiów doktoranckich, jeżeli nie podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innego tytułu, osoby, które z powodu sprawowania opieki nad członkiem rodziny spełniającym warunki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego nie podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Od dnia 1 stycznia 1999 roku wprowadzono trzy filarowy system emerytalny. Zasadą, która rządzi tym system jest, że składki emerytalne dzielone są na dwie części wypłacane do różnych filarów. Pierwszy filar jest filarem obowiązkowym. Składki w tym filarze wpływają do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdzie są zapisywane na indywidualnym koncie pracownika. Suma zapisanych składek stanowi podstawę do obliczenia wysokości świadczenia emerytalnego wypłacanego przez ZUS. Drugi filar również jest filarem obowiązkowym, który przeznaczony jest dla osób urodzonych po dniu 1 stycznia 1969 roku. Osoby urodzone po dniu 1 stycznia 1949 mogą nieobowiązkowo znaleźć się w tym filarze. Drugi filar to otwarte fundusze emerytalne. Źródłem finansowania tego filaru jest składka pracownika, która wpływa do wybranego przez pracownika OFE. Natomiast trzeci filar to pracownicze programy emerytalne. Filar ten ma charakter dodatkowy, w związku z tym uczestnictwo w nim jest dobrowolne. W tym filarze składki są co do zasady pokrywane przez pracodawcę, przy czym możliwa jest składka dodatkowa pokrywana przez pracownika.
Zobacz także: Kto jest uprawniony do otrzymania emerytury
Jak wspomniano na wstępie prawo do emerytury w wieku powszechnym przysługuje kobiecie, która ukończyła 60 rok życia oraz mężczyźnie, który ukończył 65 lat. Emerytura w wieku powszechnym przysługuje osobom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku. Drugim warunkiem jaki należy spełnić, aby otrzymać emeryturę powszechną jest odpowiedni staż ubezpieczeniowy. Staż ubezpieczeniowy to okresy składkowe i nieskładkowe. Kobieta musi posiadać 20 lat tych okresów, a mężczyzna 25 lat. Przy czym okresy nieskładkowe mogą stanowić co najwyżej 1/3 okresów składkowych. Wysokość emerytury oblicza się uwzględniając staż ubezpieczeniowy oraz dochód ubezpieczeniowy. Emeryta składa się z dwóch części. Pierwsza wynosi 24 proc. kwoty bazowej a druga zależy od liczby okresów składkowych i nieskładkowych.
Zobacz także: Kto ma prawo do emerytury w wieku powszechnym
W określonych przypadkach emerytura powszechna przysługuje także osobom, które nie posiadają odpowiednio długiego stażu ubezpieczeniowego. Emerytura rzy obniżonym okresie ubezpieczeniowym przysługuje ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, którzy osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn oraz mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat dla kobiet i co najmniej 20 lat dla mężczyzn.
Zobacz także: Komu przysługuje emerytura w wieku przy obniżonym stażu
Ustawa regulująca kwestię emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przewiduje możliwość przejścia z wcześniejszej emerytury na emeryturę powszechną. Dla wielu emerytów może okazać się to sposobem na podwyższenie emerytury. Z możliwości zamiany wcześniejszej emerytury, na emeryturę w wieku powszechnym może skorzystać każdy emeryt, który jest na wcześniejszej emeryturze i który osiągnął wiek 60 lat w przypadku kobiet oraz 65 lat w przypadku mężczyzna.
Zobacz także: Z emerytury wcześniejszej na emeryturę powszechną
Emerytura z urzędu
Emeryturę przyznaje się z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury powszechnej oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Emeryturę tą przyznaje się od dnia osiągnięcia przez rencistę wieku uprawniającego do emerytury. Emerytura ta nie może być niższa od pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy.
Zobacz także: Dla kogo emerytura z urzędu
Emeryturę przyznaje się z urzędu zamiast pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Zobacz także: Emerytura powszechna z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy
Emerytura mieszana
Emerytura mieszana przysługuje osobom, które osiągną wiek emerytalny w latach 2009-2013, oraz nie przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyły wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w funduszu emerytalnym za pomocą ZUS, na dochody budżetu państwa. Emerytura ta będzie ustalana po części na starych, a po części na nowych zasadach.
Zobacz także: Emerytury mieszane, czyli obliczane według starych i nowych zasad
Zobacz także: Dla kogo emerytura mieszana