Warunki, jakie trzeba spełnić
Warunki przejścia na emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym jest osiągnięcie wieku 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Ponadto ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku przysługuje emerytura w wieku powszechnym, jeśli mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
Okresy składkowe i nieskładkowe
Jednym z warunków przyznania emerytury w wieku powszechnym jest legitymowanie się odpowiednią liczbą okresów składkowych i nieskładkowych. Dla kobiet prawo przewiduje okres 20 lat a dla mężczyzn 25 lat tych okresów. Czym są jednak te okresy składkowe i nieskładkowe.
Okresy składkowe to okresy opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz niektóre okresy, za które składka nie została opłacona, ponieważ nie było takiego obowiązku. Do okresów składkowych zaliczymy między innymi:
- okres ubezpieczenia;
- okres czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo okresy zastępczych form tej służby;
- okres działalności kombatanckiej;
- okres pełnionej służby w Policji (Milicji Obywatelskiej), w Straży Granicznej, w Służbie Więziennej, w Państwowej Straży Pożarnej, w Służbie Celnej, w Biurze Ochrony Rządu;
- okres pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Okres nieskładkowe to zaś okresy braku aktywności zawodowej, za które nie zostały odprowadzone składki na ubezpieczenia społecznej. Co ważne przy ustalaniu stażu okresy nieskładkowe podlegają uwzględnieniu w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 udowodnionych okresów składkowych. Okresami nieskładkowymi są między innymi okresy:
- pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy;
- pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego;
- pobierania świadczenia rehabilitacyjnego;
- studiów doktoranckich i aspirantury naukowej;
- asystenckich studiów przygotowawczych;
- pobierania zasiłku przedemerytalnego i świadczenia przedemerytalnego;
- niezdolności do pracy, za które wypłacone zostały z Funduszu Pracy: zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki szkoleniowe lub stypendia.
Zobacz także: Emerytura powszechna z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy
Ochrona przedemerytalna
Osoby, którym brakuje 4 lat do uzyskania powszechnego wieku emerytalnego podlegają ochronie przed zwolnieniem. Okres ochronny został wydłużony od dnia 1 czerwca 2004 roku z 2 do 4 lat. W czym przejawia się ochrona przed zwolnieniem w wieku przedemerytalnym?
Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Prawo przewiduje jednak warunek, że okres zatrudnienia umożliwia pracownikowi uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.
Gwarancją zatrudnienia, a tym samym zakazem zwolnienia objęte są kobiety w wieku 56-60 lat oraz mężczyźni w wieku 61-65 lat.
Zobacz także dział: Emerytury powszechne
Podstawa prawna: Kodeks pracy
Art. 27 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r., Nr 39, poz. 353)