Dodatek pielęgnacyjny - warunki
Dodatek pielęgnacyjny reguluje ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W świetle art. 75 ust. 1 świadczenie to przysługuje wyłącznie osobom, które mają przyznane prawo do emerytury lub renty. Aby je uzyskać, trzeba spełnić dodatkowo jeden z poniższych warunków:
- Uznanie przez lekarza za osobę całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji;
- Ukończenie 75 lat życia.
Dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje nawet po spełnieniu powyższych kryteriów, jeśli osoba zainteresowana przebywa w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym. Wyjątek stanowi przebywanie poza placówką przez okres dłuższy niż 2 tygodnie w miesiącu.
Pobieranie zasiłku pielęgnacyjnego również wyłącza możliwość otrzymania dodatku pielęgnacyjnego.
Jeśli uprawniony do świadczeń emerytalno-rentowych chciałby zwiększyć swoją emeryturę ze względu na swój stan zdrowia, musi złożyć stosowny wniosek do właściwego organu. Co do zasady jest to Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku byłych funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa i Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej oraz członków ich rodzin wniosek składa się do Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Natomiast byli funkcjonariusze Służby więziennej mogą otrzymać dodatek pielęgnacyjny od Dyrektora Biura Emerytalnego Służby Więziennej.
Zgodnie z wytycznymi ZUS całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Natomiast niezdolność do samodzielnej egzystencji stwierdza się, gdy doszło do naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.
Drugi warunek uprawniający do otrzymania dodatku pielęgnacyjnego, czyli ukończenie 75 roku życia, powoduje powiększenie emerytury o dodatek pielęgnacyjny z urzędu. Emeryt nie musi składać wniosku o dodatek. Jego wypłata nastąpi wraz z dotychczas pobieranym świadczeniem.
Wniosek o dodatek pielęgnacyjny
Wniosek o dodatek pielęgnacyjny składa sam zainteresowany do właściwego organu emerytalno-rentowego. Dołącza się do niego zaświadczenie o stanie zdrowia. Można pobrać je ze strony internetowej stosownego organu, np. ZUS (DRUK OL-9) czy ZER MSWiA (DRUK). Lekarz prowadzący emeryta wypełnia je najpóźniej na miesiąc przed złożeniem wniosku o dodatek. Do zaświadczenia załącza się informacje i dokumenty dotyczące stanu zdrowia emeryta. Następnie lekarz orzecznik ZUS czy np. komisja lekarska podległa ministrowi spraw wewnętrznych bada wnioskodawcę i orzeka całkowitą niezdolność do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Wydanie tego orzeczenia uzasadnia przyznanie dodatku pielęgnacyjnego, który będzie wypłacany wraz z dotychczas pobieranym świadczeniem emerytalnym.
Stosowny wniosek składa się osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce organizacyjnej ZUS. Można zrobić to pisemnie lub ustnie do protokołu. Drugim sposobem złożenia wniosku jest uczynienie tego za pośrednictwem poczty bądź polskiego urzędu konsularnego.
Złożony wniosek można cofnąć. Ważny jest jednak termin, jakim jest dzień uprawomocnienia się decyzji właściwego organu rentowego. Jeśli nie złożono odwołania do sądu, wniosek można wycofać do miesiąca od daty doręczenia decyzji w sprawie.
Wysokość dodatku pielęgnacyjnego 2019/2020
Dodatek pielęgnacyjny co roku podlega waloryzacji. Od 1 marca 2019 r. do 29 lutego 2020 r. wynosi 222,01 zł brutto. Kwota ta nie podlega pomniejszeniu o podatek dochodowy ani składki ubezpieczeniowe. Uprawniony do emerytury otrzyma więc kwotę powiększoną o 222,01 zł.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2017 r. poz. 1383, z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dziennik Ustaw rok 2011 nr 237 poz. 1412)