ZUS: Emeryturę po śmierci emeryta (rentę po renciście) może dostać rodzina. Jaki wniosek i kiedy trzeba złożyć?

Kto dostanie emeryturę po zmarłym emerycie? Trzeba złożyć wniosek. W jakim terminie? [Komunikat ZUS-u] / Shutterstock

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że po śmierci emeryta lub rencisty prawo do wypłaty świadczenia (emerytury lub renty) ustaje. Listonosz, który przynosi emeryturę (rentę) osoby zmarłej, nie powinien wypłacać tych pieniędzy domownikom. Taką emeryturę czy rentę należy zwrócić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ale uprawniony członek rodziny ma prawo złożyć wniosek o wypłatę tzw. niezrealizowanego świadczenia.

ZUS wyjaśnia: Niewypłacona emerytura lub renta z powodu śmierci emeryta lub rencisty to "niezrealizowane świadczenie"

Wyrażenie "niezrealizowane świadczenie" oznacza świadczenie z ubezpieczeń społecznych (np. emerytura lub renta), do którego osoba zmarła była uprawniona, ale go nie pobierała lub nie zostało jej wypłacone. 
Przykładowo: Jeżeli emeryt zmarł w listopadzie, a ZUS nie wypłacił emerytury za listopad tej osobie, ponieważ otrzymał informację o zgonie emeryta lub rencisty, to na wniosek rodziny może zostać wypłacone tzw. niezrealizowane świadczenie. 

- Często klienci nas dopytują, czy takie świadczenie przysługują za cały miesiąc, czy tylko za te dni w miesiącu, przed zgonem, wówczas odpowiadamy, że świadczenie należy się za dany miesiąc, w którym nastąpił. Przykładowo, jeśli zgon nastąpił 5 listopada, a termin wypłaty emerytury lub renty ustalony był na 25 listopada, to bliskim należy się za listopad tzw. niezrealizowane świadczenie, oczywiście po spełnieniu warunków i złożeniu odpowiedniego wniosku do ZUS – tłumaczy Beata Kopczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie śląskim. 

Ważne

Złożony wniosek o emeryturę, ale jeszcze brak decyzji

Niezrealizowane świadczenie to również takie, o które zmarła osoba złożyła wniosek, ale nie otrzymała decyzji np. z powodu prowadzonego w ZUS postępowania. Również w przypadku, gdy osoba, która miała ustalone prawo do świadczenia i złożyła wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury lub renty, jednak zmarła przed wydaniem decyzji, to należność przysługująca zmarłemu może być wypłacona w ramach niezrealizowanych świadczeń.

Wypłata niezrealizowanego świadczenia – dla kogo?

Do wypłaty niezrealizowanego świadczenia ma prawo w pierwszej kolejności mąż, żona lub dzieci zmarłego – o ile te osoby prowadziły ze zmarłym gospodarstwo domowe. 

W drugiej kolejności są małżonkowie i dzieci, z którymi zmarły nie prowadził gospodarstwa domowego.

Natomiast w trzeciej kolejności uprawnieni do wypłaty niezrealizowanego świadczenia (np. niewypłaconej renty lub emerytury): inni członkowie rodziny uprawnieni do renty rodzinnej lub którzy utrzymywali zmarłą osobę. Do tego grona można zaliczyć, m.in. rodzeństwo i rodziców, w tym ojczyma, macochę, oraz osoby przysposabiające.

Konieczne jest złożenie wniosku i załączenie kilku dokumentów

Aby otrzymać świadczenie należy złożyć wniosek ENS (dostępny we wszystkich placówkach ZUS i na stronie internetowej www.zus.pl). 
Ponadto trzeba przedstawić w ZUS kilka dokumentów. Pierwszym z nich jest odpis aktu zgonu, w przypadku małżeństwa lub posiadania dzieci – potrzebne są odpisy aktów urodzenia i zawarcia małżeństwa

Trzeba też przedstawić dowody potwierdzające prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego lub fakt przyczyniania się do utrzymywania osoby zmarłej

W jakim terminie trzeba złożyć wniosek o wypłatę emerytury po zmarłym emerycie? 

Wniosek o niezrealizowane świadczenie należy złożyć przed upływem 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której przysługiwało świadczenie. Po tym terminie roszczenia o wypłatę niezrealizowanych świadczeń wygasają. Termin ten wyjątkowo może być wydłużony, w sytuacji w której został złożony wniosek o dalsze prowadzenie postępowania w tej sprawie.

Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Prawo
Niegodny czy wydziedziczony? Prawo spadkowe po zmianach
14 sty 2025

Uznanie za niegodnego dziedziczenia i wydziedziczenie mają podobne skutki i zdarza się, że są mylone. Trzeba jednak wiedzieć, iż to odmienne instytucje prawa spadkowego. Czym się różnią? Jakie są aktualne przepisy?

Kolejny dzień dyrektorski dla pracowników. I 2 dni, 4 dni, 6 dni, 8 dni i 10 dni urlopu za staż pracy od 5 lat do 25 lat [projekt nowelizacji]
14 sty 2025

Rząd wzmacnia prestiż zawodu opiekunów w żłobkach. Projekt ustawy (a potem ustawa) przyzna im od 2 do 10 dni wolnego (dodatkowo do 20 albo 26 dni urlopu wypoczynkowego), a a także wolne od pracy w ramach 8 godzinnej delegacji albo dnia dyrektorskiego.

Nowe uprawnienia dla opiekunów w żłobkach i klubach dziecięcych. Rząd przyjął projekt ustawy
14 sty 2025

Będzie nowelizacja ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Opiekunowie w żłobkach i klubach dziecięcych otrzymają prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego, zniżki na przejazdy kolejowe czy tzw. dnia dyrektorskiego. Zostaną także objęci ochroną przewidzianą dla funkcjonariuszy publicznych.

Wybierasz się w czasie ferii poza granice Polski? Złóż ten wniosek i dopełnij niezbędnych formalności. Bez tego możesz słono zapłacić
14 sty 2025

Jak pokryć koszty świadczeń zdrowotnych poza granicami Polski? Pamiętaj o złożeniu wniosku o wydanie karty EKUZ. Możesz go złożyć na kilka sposobów. Jednak i tak warto mieć rezerwowe środki finansowe.

Renta socjalna 2025: ile wynosi i kto może ją uzyskać. Czy na rencie socjalnej można pracować?
14 sty 2025

Renta socjalna to świadczenie, którego przyznanie nie zależy od stażu pracy ani od pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Aby jednak móc ją otrzymać, należy spełnić określone warunki. ZUS odpowiada też na pytania ile wynosi obecnie renta socjalna w 2025 roku i czy pobierając to świadczenie można pracować?

31 stycznia 2025 roku. Co grozi za brak informacji o niewypłacaniu świadczenia urlopowego
14 sty 2025

Świadczenie urlopowe może być wypłacane przez pracodawców nietworzących zfśs i zatrudniających poniżej 50 pracowników. Pracodawca, który nie planuje wypłacać tego świadczenia, powinien przekazać o tym informację pracownikom. Jakie są konsekwencje braku takiej informacji?

Emerytury i renty z KRUS w 2025 r. Jakie zaliczki na podatek i składka zdrowotna? [przykłady, obliczenia]
14 sty 2025

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego poinformowała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. nie uległy zmianie zasady i forma pobierania zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne od wypłacanych świadczeń emerytalno-rentowych i rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.

400 zł na ucznia w wieku do 24 lat. Do kiedy wniosek w 2025 r.?
14 sty 2025

400 zł na ucznia w wieku do 24 lat. Do kiedy wniosek w 2025 r.? Zbliża się drugi semestr roku szkolnego 2024/2025. Warto już w tym momencie przypomnieć o ważnych terminach dotyczących złożenia wniosków na wyprawkę szkolną na rok szkolny 2025/2026. Kiedy będzie można złożyć wnioski?

Renta i praca? Osoby niepełnosprawne proponują zmiany
14 sty 2025

Temat likwidacji progów dorabiania do rent dla osób z niepełnosprawnościami powraca od wielu lat. Na czym polega tzw. pułapka rentowa? Czy jest szansa na zmianę przepisów?

Przemoc ekonomiczna w Polsce. Jak ją rozpoznać? [PRZYKŁADY]
14 sty 2025

W Polsce coraz więcej mówi się o przemowy ekonomicznej, która zwykle dotyka kobiet. Czasami jest trudna do zauważenia. Trudność tę wzmacniają stereotypy. Jak ją rozpoznać? Kiedy powinna zapalić się czerwona lampka? Psycholog podaje przykłady przemocy ekonomicznej i wskazuje dostępne formy pomocy.

pokaż więcej
Proszę czekać...