REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy rodzice mogą być pozbawieni praw rodzicielskich (władzy rodzicielskiej)

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone względem obojga rodziców jak i jednego z nich.
Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone względem obojga rodziców jak i jednego z nich.

REKLAMA

REKLAMA

Prawa rodzicielskie (władza rodzicielska) przysługujące rodzicom mogą w pewnych przypadkach zostać ograniczone, a nawet zabrane.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej

REKLAMA

Ograniczenie władzy rodzicielskiej polega na uszczupleniu (zmniejszeniu) określonych przez sąd opiekuńczy obowiązków i uprawnień przysługujących rodzicom w stosunku do dziecka/dzieci.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje taką sytuację, w przypadku gdy władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom nie będącym ze sobą w związku małżeńskim.

Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego z nich do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka.

Ograniczenie to musi być sformułowane w sposób konkretny, z dokładnym określeniem rodzaju uprawnień i obowiązków przyznanych drugiemu z rodziców. W takim przypadku rozstrzygnięcie sądu nie może dotyczyć zarządu majątkiem dziecka, ponieważ uprawnienie to przysługuje rodzicowi posiadającemu pełnię władzy rodzicielskiej. Treść obowiązków i uprawnień rodzica, któremu sąd nie powierzył wykonywania władzy rodzicielskiej może dotyczyć podejmowania decyzji o wyborze szkoły, sposobie leczenia, zasadach wykształcenia oraz kierunku kształcenia itp.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zasada ta ma również zastosowanie w sytuacji, gdy rodzice pozostają ze sobą w związku małżeńskim, lecz żyją w rozłączeniu (osobno).

Zagrożenie dobra dziecka

Inną przyczyną ograniczenia władzy rodzicielskiej jest stan zagrożenia dobra dziecka. Przy czym dobro dziecka nie musi być tu naruszone, a wystarczający jest stan zagrożenia.

W takiej sytuacji sąd opiekuńczy wydaje odpowiednie zarządzenie, a w szczególności może:

1)  zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń,

2)  określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, albo poddać rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun,

3)  poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego,

4)  skierować małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi,

5)  zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej.

Ograniczając władzę rodzicielską sąd opiekuńczy może także powierzyć zarząd majątkiem małoletniego dziecka ustanowionemu w tym celu kuratorowi.

Zobacz również: Czy sąd może ingerować we władzę rodzicielską?

Wszystko dla dobra dziecka

Zawsze przy orzekaniu o ograniczeniu władzy rodzicielskiej powinien kierować się zasadą dobra dziecka. Nie bez znaczenia pozostają okoliczności dotyczące osoby dziecka, takie jak: wiek, stopień związania uczuciowego dziecka z rodzicem, płeć dziecka oraz fakt posiadania przez niego rodzeństwa, które powinno wychowywać się razem.

"Właściwości" rodziców

REKLAMA

Nie bez znaczenie pozostają także okoliczności dotyczące rodziców, takie jak: ich kwalifikacje osobiste pozwalające na prawidłowy i pełny rozwój psychiczny i fizyczny dziecka pozostające w związku z właściwościami psychicznymi rodzica, stopniem zaangażowania uczuciowego, wiekiem oraz stanem zdrowia. Dla właściwego wyboru rodzica nie bez znaczenia będą jego możliwości finansowe, zarobkowe oraz warunki mieszkaniowe. Jednakże żadna z tych przesłanek brana pod uwagę z osobna nie powinna decydować o przyznaniu władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców. Sąd orzekając o przyznaniu władzy rodzicielskiej ma na względzie całokształt właściwości psychicznych i możliwości majątkowych rodzica.

Na gruncie obowiązujących w Polsce przepisów nie jest możliwe rozstrzygnięcie dopuszczające możliwość okresowego przebywania dziecka u każdego z rodziców związane z przechodzeniem władzy rodzicielskiej na rodzica sprawującego opiekę nad dzieckiem w danym momencie. Dopuszczalne jest natomiast określenie krótkotrwałych pobytów dziecka u jednego z rodziców.

Zawieszenie władzy rodzicielskiej

W przypadku przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej sąd opiekuńczy może orzec jej zawieszenie. Sąd uchyla zawieszeni, gdy przyczyna zawieszenia przestaje istnieć.

Zobacz również serwis: Dziecko i prawo

Pozbawienie władzy rodzicielskiej

Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest prawną formą ingerencji sądu opiekuńczego w wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Jest to najostrzejszy środek ingerencji w sferę stosunków między rodzicami a dziećmi.

Jego istota polega na tym, że rodzice tracą wszelkie atrybuty, jakie wchodzą w zakres władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej nie jest przejawem represji w stosunku do rodziców, a decydujące jest tu dobro dziecka. Władza rodzicielska może zostać odebrana niezależnie od tego, czy występuje tu wina rodziców.

Kiedy władza musi być odebrana

Obligatoryjnie (obowiązkowo) jest zasądzane przez sąd jeśli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody (np. u jednego z rodziców ujawniła się nieuleczalna choroba psychiczna lub gdy rodzice nie pozostają w stałej styczności z dzieckiem - bo jedno lub oboje rodziców zaginęło albo na stałe wyjechało za granicę całkowicie nie interesując się dzieckiem),

Podobnie władza może być odebrana w sytuacji kiedy rodzice jej nadużywają:

  • (np. karzą dziecko w sposób zagrażający fizycznemu i duchowemu zdrowiu dziecka,
  • zmuszają dziecko do pracy nie odpowiadającej jego zdrowiu,
  • skłaniają dziecko do popełnienia przestępstwa, lub prowadzenia niemoralnego trybu życia,
  • wywierają negatywny wpływ na dziecko) 

lub w rażący sposób zaniedbują obowiązki względem dziecka:

  • np. porzucili dziecko,
  • głodzą dziecko,
  • tolerują złe prowadzenie się dziecka, pijaństwo, prostytucję lub działalność przestępczą,
  • w sposób zawiniony nie wywiązują się z obowiązku alimentacyjnego względem dziecka itp.).

Natomiast sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej także w innych przypadkach, na przykład gdy trwale nie interesują się dzieckiem.

Zobacz też: Vademecum: Władza rodzicielska

Jak sąd orzeka o pozbawieniu władzy rodzicielskiej

Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone względem obojga rodziców jak i jednego z nich. W tej ostatniej sytuacji pełnie władzy rodzicielskiej sprawuje wtedy drugi z rodziców.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej nie musi dotyczyć wszystkich dzieci, może się odnosić tylko do niektórych, jeśli względem pozostałych przyczyny te nie występują.

Rodzicowi pozbawionemu władzy rodzicielskiej może ona zostać przywrócona – po ustaniu przyczyn jej pozbawienia.

Postępowanie

REKLAMA

Sprawa o pozbawienie władzy rodzicielskiej rozpoznawana jest w postępowaniu nieprocesowym. Może ono zostać wszczęte na wniosek każdego z rodziców lub z urzędu. Właściwym do orzekania w sprawach z zakresu władzy rodzicielskiej jest sąd opiekuńczy - sąd rejonowy. W sprawach małoletnich sądem opiekuńczym jest sąd dla nieletnich.

Właściwy wyłącznie jest sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania - sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy - właściwy jest sąd rejonowy dla m.st. Warszawy.

W nagłych wypadkach sąd opiekuńczy wydaje z urzędu wszelkie potrzebne zarządzenia nawet w stosunku do osób, które nie podlegają jego właściwości miejscowej, zawiadamiając o tym sąd opiekuńczy miejscowo właściwy.

Postanowienie o pozbawieniu władzy rodzicielskiej może zapaść tylko po przeprowadzeniu rozprawy. Jest ono skuteczne po jego uprawomocnieniu się.

O pozbawieniu, ograniczeniu lub zawieszeniu władzy rodzicielskiej może orzec także sąd w wyroku orzekającym rozwód, separację lub unieważnienie małżeństwa.

Opieka i alimentacja

Pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej nie ma wpływu na zakres praw i obowiązków nie wchodzących w zakres tej władzy. Dziecko nadal pochodzi od nich w związku z tym ciąży na nich obowiązek alimentacyjny względem dziecka, mogą po nim dziedziczyć oraz zachowują prawo do osobistej z nim styczności. W przypadkach, gdy wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy ma obowiązek wydania z urzędu zakazu rodzicom pozbawionym władzy rodzicielskiej osobistej styczności z dzieckiem. Zakaz taki oznacza że rodzic / rodzice nie mogą spotykać się z dzieckiem, nie mogą też z nim korespondować ani rozmawiać przez telefon.

Zobacz również serwis: Władza rodzicielska

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ePraca: nowy obowiązek zgłaszania ofert pracy przez pracodawców, od II kwartału 2025 r. Jest ustawa

Technologia zmienia rynek pracy coraz bardziej. Od jakiegoś czasu można szukać pracy w aplikacji ePraca. Aplikacja do łatwego zainstalowania na telefon jest nowoczesnym narzędziem, dla tych którzy chcą zmienić czy szukają pracy. Co ważne, w związku ze zmianami ustawowymi, a konkretnie w związku z uchwaleniem ustawy o rynku pracy, w zakresie portalu i aplikacji ePraca został uregulowany nowy obowiązek zgłaszania ofert pracy przez pracodawców - ale których?

Prezydent zdecydował: Gminy będą mogły zablokować budowę tysięcy domów. Zmiana ważnego terminu dla właścicieli nieruchomości i koniec z bezterminowymi decyzjami o warunkach zabudowy

W dniu 16 kwietnia 2025 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza zmianę ważnego dla właścicieli nieruchomości (i gmin) terminu w zakresie reformy planowania przestrzennego. W związku z ww. reformą – już niebawem – miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz decyzje o warunkach zabudowy będą musiały być zgodne z uchwalanymi przez gminy planami ogólnymi, a tym samym – gminy będą mogły uniemożliwić właścicielowi nieruchomości np. budowę domu na działce, która w ww. planie ogólnym zostanie zlokalizowana w strefie objętej zakazem zabudowy. Nie zmienia się jednak termin na wydawanie bezterminowych decyzji o warunkach zabudowy, na uzyskanie których pozostało już niewiele czasu.

Wielki Piątek w Kościele katolickim: Jest to dzień postu ścisłego. Jakie są uroczystości?

W Wielki Piątek Kościół katolicki nie sprawuje się mszy świętej. W świątyniach celebrowana jest liturgia Męki Pańskiej, trwa adoracja krzyża, któremu oddaje się cześć przez uklęknięcie – jak Chrystusowi Eucharystycznemu. Odbywa się uroczysta Droga Krzyżowa. Jest to dzień postu ścisłego.

QUIZ. Życie codzienne czasów PRL. Prawda czy fałsz? Na ostatnim pytaniu na pewno się wyłożysz
Ten quiz jest bardzo sentymentalny. Małe, ciasne, ale własne mieszkanie, kolejki po mięso czy papier toaletowy, zdobywane cudem produkty, bo akurat "rzucili do sklepu". Tak właśnie wyglądało życie codzienne czasów PRL. Sprawdźcie czy pamiętacie tamte czasy.

REKLAMA

Wielki Piątek 2025: O której Droga Krzyżowa w Watykanie? Papież Franciszek autorem rozważań

Wielki Piątek 2025 to jedno z najważniejszych wydarzeń Wielkiego Tygodnia. Tego dnia katolicy na całym świecie wspominają mękę i śmierć Jezusa Chrystusa. Szczególną uwagę wiernych przyciągają uroczystości w Watykanie, zwłaszcza wieczorna Droga Krzyżowa przy Koloseum, której rozważania w tym roku przygotował sam papież Franciszek.

Wojsko może zająć Twoją nieruchomość oraz samochód i to nie tylko w razie ogłoszenia mobilizacji lub podczas wojny, ale również w czasie pokoju, a za utrudnianie – grozi grzywna

Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego jak szerokie uprawnienia posiada wojsko względem naszych nieruchomości i samochodów – i to nie tylko w sytuacji wprowadzenia stanu wyjątkowego lub wojennego, ogłoszenia mobilizacji albo w czasie wojny, ale również w czasie pokoju. Do zajęcia przez wojsko domu, w czasie pokoju, może dojść np. w celu zakwaterowania żołnierzy odbywających ćwiczenia wojskowe, a pojazd wojsko może zarekwirować w ramach zwalczania klęski żywiołowej. Za niestosowanie się do decyzji dowódcy wojskowego w sprawie zajęcia nieruchomości, jak również za uniemożliwianie lub utrudnianie wojsku korzystania z zajętej nieruchomości – grozi 5 tys. zł grzywny. W związku z niepewną sytuacją geopolityczną – warto znać poniższe zasady.

Czy Polacy będą mniej pracować? Ministerstwo: rozwiązania muszą być "szyte na miarę"

Krótszy tydzień pracy już na horyzoncie? Ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zapowiedziała, że już wkrótce przedstawi najważniejsze wnioski z analiz dotyczące skrócenia tygodnia pracy. Czy czterodniowy tydzień pracy stanie się nowym standardem w Polsce?

79, 87, 92 punkty. Ile wynosi świadczenie wspierające od marca 2025 r.?

Komu przysługuje świadczenie wspierające w 2025 r. i ile wynosi? Jak przyznawane są punkty? Prezentujemy najważniejsze informacje i przykładowe kwoty dla poszczególnych progów.

REKLAMA

Spadki: Gminy mają prawo przejąć pieniądze zmarłego. Już po dwóch latach

Zmarł Twój krewny. Miał konto w banku. Przeoczyłeś to. Gmina ma prawo przejąć te pieniądze. Procedura zaczyna się dwa lata. Termin liczymy od dnia kiedy bank dowiedział się o śmierci posiadacza rachunku bankowego. Gmina ma prawo do zabrania tych pieniędzy.

Pracowałeś przed 1999 rokiem? Jak uzupełnić swoją dokumentację i zwiększyć emeryturę?

Jeśli rozpocząłeś pracę przed 1999 rokiem, Twoja emerytura może być niższa z powodu brakujących dokumentów w ZUS. Odnalezienie starych świadectw pracy i innych dokumentów potwierdzających zatrudnienie może znacząco wpłynąć na wysokość Twojego świadczenia. Dowiedz się, jak uzupełnić swoją dokumentację i zwiększyć emeryturę.

REKLAMA