Władza rodzicielska - vademecum

Wioleta Matela
rozwiń więcej
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest uprawnione i obowiązane do jej wykonywania./ Fot. Fotolia
Czym jest władza rodzicielska? Jak wygląda jej wykonywanie po rozwodzie? Kiedy sąd sięga po tak drastyczne środki jak pozbawienie praw rodzicielskich? W poradniku wszystko o władzy rodzicielskiej.

Czym jest władza rodzicielska?

Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie zawiera definicji władzy rodzicielskiej. Art. 95 § 1 wskazuje treść tej władzy, stanowiąc, iż władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

Zobacz również serwis: Władza rodzicielska

Władza rodzicielska po rozwodzie

W wyroku rozwodowym sąd orzeka o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi stron. Jeżeli sąd powierza wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, to wówczas ogranicza tę władzę drugiemu z rodziców do określonych praw i obowiązków (np. do decydowania o wykształceniu dziecka, o wyjazdach zagranicznych).

Zobacz: Ustalanie ojcostwa

Sąd powierzy wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, jeżeli przedstawią oni wspólne porozumienie wychowawcze.

Zobacz również: Jak i kiedy zawrzeć porozumienie wychowawcze?

Zobacz również: Z kim dziecko spędza święta?

Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku orzekającym rozwód, separację bądź unieważnienie małżeństwa, albo ustalającym pochodzenie dziecka.

Zobacz również: Zmiana wyroku rozwodowego w kwestii władzy rodzicielskiej

Jak wygląda władza rodzicielska gdy rodzice nie żyją razem?

Gdy rodzice żyją w rozłączeniu, sąd powierzając wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z nich, ogranicza władzę rodzicielską drugiego rodzica do określonych obowiązków i uprawnień względem dziecka.

Zobacz również: Co z władzą rodzicielską gdy rodzice nie żyją razem?

Kiedy zwrócić się do sądu?

Zgodnie z prawem, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Rodzice o istotnych sprawach dziecka rozstrzygają wspólnie. W braku porozumienia między nimi każde z rodziców może zwrócić się do sądu o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka. W takim przypadku należy złożyć odpowiedni wniosek, który podlega opłacie 40 zł. Rozstrzygnięcie sądu zastępuje zgodę rodzica.

Zobacz również: Gdy rodzic sprzeciwia się wakacyjnemu wyjazdowi dziecka za granicę

Zobacz również: Bezpłatny wzór wniosku o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka

Kiedy sąd pozbawi władzy rodzicielskiej?

To pytanie zadaje sobie wielu z nas, gdy widzimy, że rodzic zaniedbuje dziecko albo je krzywdzi. Pamiętajmy, że sąd nie może rodzica ot tak pozbawić władzy rodzicielskiej. Przesłanki takiego rozstrzygnięcia zawarte są w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Stanowi on, iż sąd pozbawia rodziców władzy rodzicielskiej, gdy:

  • władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody,
  • rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej,
  • rodzice w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.

Zobacz również: Kiedy sąd pozbawi władzy rodzicielskiej?

Zobacz również: Jak sporządzić wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej?

Zobacz również: Pozbawienie władzy rodzicielskiej – czy od orzeczenia sądu można się odwołać?

Na czym polega zawieszenie władzy rodzicielskiej?

Czym innym od pozbawienia władzy rodzicielskiej jest jej zawieszenie.  Sąd dokonuje takiego rozstrzygnięcia w razie przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej. W praktyce do takich przypadków należą najczęściej wyjazdy rodziców za granicę i niemożność sprawowania w tym czasie rzeczywistej pieczy nad dzieckiem. Jeżeli zawieszenie władzy rodzicielskiej dotyczy obojga rodziców, dla dziecka ustanawia się opiekuna prawnego.

Zobacz również: Wyjazd za granicę a władza rodzicielska

Zobacz również: Zawieszenie władzy rodzicielskiej – jak i kiedy?

Prawo
Śmierć emeryta lub rencisty. Czy wtedy zawsze trzeba zwrócić do ZUS-u emeryturę lub rentę? Kto ma prawo do świadczenia po zmarłym? Wniosek ENS
08 lip 2024

Wiele osób nie wie, czy może zatrzymać emeryturę lub rentę, którą listonosz doręczył już po śmierci emeryta lub rencisty. Dotyczy to także świadczeń, które wpływają na rachunek w banku. ZUS wyjaśnia, kto w takim przypadku ma prawo do emerytury lub renty po zmarłym członku rodziny.                                  

Rower dla każdego: Dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. Z dotacji będą mogły skorzystać indywidualne osoby, przedsiębiorcy i samorządy
08 lip 2024

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej planuje dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. W ramach programu „Mój rower elektryczny” planowane jest dofinansowanie zakupu ponad 46000 szt. pojazdów. Beneficjentami programu będą osoby fizyczne, przedsiębiorcy oraz jednostki samorządu terytorialnego.

Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego przed wylotem polskiej delegacji na szczyt NATO w Waszyngtonie
08 lip 2024

W poniedziałek, 8 lipca 2024 r. o godz. 9.00 w Belwederze odbędzie się zwołane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Posiedzenie odbędzie się przed wylotem polskiej delegacji na Szczyt NATO w Waszyngtonie.

Podróże z klasą. Co dalej z wynagrodzeniem nauczycieli za wycieczki? MEN mówi jasno – dodatkowe wynagrodzenie się nie należy
08 lip 2024

Podróże z klasą. Co dalej z wynagrodzeniem nauczycieli za wycieczki? MEN mówi jasno – nie ma podstaw do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia. Karta wycieczki to polecenie służbowe dyrektora i wypłaca się normalne wynagrodzenie.

Czy będzie nowelizacja ustawy o bonie energetycznym? Koszty obniżenia cen energii zagrażają sprzedawcom energii elektrycznej
07 lip 2024

Od niedawna obowiązuje ustawa o bonie energetycznym, która reguluje czasowe ograniczenia cen energii elektrycznej. Nowe przepisy zobowiązały przedsiębiorstwa energetyczne do udziału w kosztach obniżenia cen. Przedsiębiorcy oczekują sprawiedliwego mechanizmu rekompensat za obniżki cen energii.

Wnioski złożyło 280 tys. osób i wciąż napływają nowe. Można dostać od 712 do 3920 zł świadczenia. Kto ma do niego prawo w 2024 r.?
08 lip 2024

Wnioski złożyło już 280 tys. osób i wciąż napływają nowe. Można dostać od 712 do 3920 zł świadczenia. Kto ma w 2024 r. prawo do nowego świadczenia? Pełnoletnie osoby z niepełnosprawnościami.

Wzrost o 234 zł i 223 zł. Już od 1 stycznia 2025 r. Więcej osób dostanie świadczenia z pomocy społecznej. Czy będą coroczne wzrosty?
08 lip 2024

Więcej osób dostanie świadczenia z pomocy społecznej. A to za sprawą planowanego wzrostu kryteriów dochodowych – o 30 i 37 proc., czyli o 234 zł i 223 zł. Już od 1 stycznia 2025 r. Czy będą coroczne wzrosty?

Obowiązek szkolny: Będą zatrzymania na lotnisku? Czy rodzinne wyjazdy będą zakazane w trakcie roku szkolnego?
06 lip 2024

Katarzyna Lubnauer, wiceminister MEN, na pytanie o rodzinne wyjazdy w trakcie roku szkolnego odpowiedziała, że resort przygląda się temu, jakie rozwiązania przyjąć, żeby rodzice rozumieli, co oznacza obowiązek szkolny. Podkreśliła, że w wielu krajach rodzic wyjeżdżający z dzieckiem na wakacje w ciągu roku szkolnego może być nawet zatrzymany na lotnisku.

Zmiany w alimentach od 1 października 2024: ponad milion dzieci nie otrzymuje zasądzonych im prawomocnie alimentów. Ministerstwo problemu upatruje w działaniach komorników, bo jest problem z egzekucją. Czy będą alimenty natychmiastowe równe minimalnej krajowej?
06 lip 2024

Ponad 4300 zł alimentów w 2025? Są propozycje aby alimenty były zrównane z minimalną krajową.  Zmiany prawa są ważne bo ponad milion dzieci nie otrzymuje zasądzonych im prawomocnie alimentów. Pomimo tego ponad 1/4 Polaków usprawiedliwia niepłacenie alimentów! Ministerstwo problemu upatruje w działaniach komorników, bo jest problem z egzekucją. Czy będą alimenty natychmiastowe? Czy wejdą tablice alimentacyjne: jako ściągawki dla sędziów? MS: Zakłada się, że podwyższenie maksymalnej wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego po raz pierwszy będzie miało zastosowanie od okresu świadczeniowego, który rozpocznie się 1 października 2024 r.

Zasiłek 215,84 zł z MOPS lub dodatek 330,07 zł z ZUS. Są podobieństwa, ale i różnice
05 lip 2024

Zasiłek pielęgnacyjny i dodatek pielęgnacyjny to dwa różne świadczenia, chociaż ich funkcja jest podobna. Czym się różnią? Ile aktualnie wynoszą? Co z waloryzacją i możliwością łączenia?

pokaż więcej
Proszę czekać...