Jest to przestroga dla rodziców i wskazówka dla sądu. Uznano bowiem, że przedłużający się stan zagrożenia dobra dziecka, początkowo uzasadniający ograniczenie władzy rodzicielskiej poprzez umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej, przy bezowocnych staraniach wynikających szczególnie z braku zainteresowania dzieckiem, może wymagać pozbawienia władzy rodzicielskiej.
Rozwiązanie to ma być jedynie wstępem do tego, by dziecko jak najszybciej powróciło do rodziców albo do pozbawienia ich władzy rodzicielskiej, jeżeli umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej lub innej placówce opiekuńczo – wychowawczej nie wpłynęło właściwie na pełnienie przez nich obowiązków rodzicielskich.
Sąd dostosuje późniejsze orzeczenie do stosunków, jakie wypracują rodzice po umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo – wychowawczej.
Ponadto, w wypadku, umieszczenia małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej, sąd opiekuńczy zawiadamia o wydaniu orzeczenia jednostkę organizacyjną pomocy społecznej, która udziela rodzinie dziecka odpowiedniej pomocy i składa sądowi opiekuńczemu sprawozdania dotyczące sytuacji rodziny i udzielanej pomocy, w terminach określonych przez sąd, a także współpracuje z kuratorem sądowym.
Zobacz również: Kara pieniężna dla rodziców niepokornego dziecka
Fakultatywność rozstrzygnięcia sądu
Wprowadzono fakultatywność takiego rozstrzygnięcia, gdyż sąd będzie musiał rozważyć czy zastosowanie ostatecznego środka, jakim jest pozbawienie władzy rodzicielskiej, jest w danej sytuacji niezbędne, czy może warto jeszcze przez pewien czas pozostać przy rozwiązaniu dotychczasowym. Ingerencja sądu powinna być uzasadniona dobrem i interesem dziecka.
Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej lub innej placówce opiekuńczo – wychowawczej jest nie tylko formą pomocy udzielonej rodzicom, ale również samemu dziecku. Wynika to z tego, że jeżeli rodzice nie rokują szans na zmianę, a jednocześnie dziecko zostało zakwalifikowane przez ośrodek adopcyjny do adopcji i dzieckiem zainteresuje się rodzina preadopcyjna, wówczas zgodne z dobrem dziecka jest pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej i umożliwienie rozwoju dziecka w pełnym miłości i zrozumienia środowisku.
Zobacz również: Kiedy sąd orzeka o pozbawieniu władzy rodzicielskiej
Sąd opiekuńczy okresowo, nie rzadziej niż raz na sześć miesięcy, dokonuje oceny sytuacji dziecka umieszczonego w placówce opiekuńczo-wychowawczej; jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd wszczyna postępowanie o pozbawienie władzy rodzicielskiej jego rodziców.