Podstawa prawna
Podstawę zmiany orzeczeń sądu opiekuńczego stanowi art. 577 Kodeksu postępowania cywilnego, według którego sąd opiekuńczy może zmienić swe postanowienie, nawet prawomocne, jeżeli wymaga tego dobro osoby, której postępowanie dotyczy, natomiast podstawę zmiany orzeczenia o władzy rodzicielskiej zawartego w wyroku rozwodowym, orzekającym separację, unieważnienie małżeństwa, ustalającym pochodzenie dziecka stanowi art. 106 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Na czym może polegać zmiana
W art. 106 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie przewidziano żadnych ograniczeń co do zakresu zmiany istniejącego orzeczenia o władzy rodzicielskiej. Zmiana orzeczenia może polegać więc nie tylko na przywróceniu władzy rodzicielskiej, ale uchyleniu lub zmianie orzeczenia o ograniczeniu władzy rodzicielskiej.
Dla stwierdzenia czy zmiana okoliczności uzasadnia wydanie orzeczenia na podstawie art. 106 KRO, należy porównać stan istniejący w chwili orzekania o rozwodzie, separacji czy pochodzeniu dziecka ze stanem obowiązującym.
Zobacz też: Jak napisać wniosek o przywrócenie władzy rodzicielskiej
Artykuł 106 KRO daje podstawę do zmiany orzeczenia tylko co do części dotyczącej władzy rodzicielskiej. Nie odnosi się do zasądzonych alimentów, gdyż w tym przypadku podstawą jest art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Dziecko a postępowanie
W sprawach o odebranie dziecka oraz o pozbawienie władzy rodzicielskiej dziecko nie jest uczestnikiem postępowania, gdyż zdaniem Sądu Najwyższego sprawa o pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej dotyczy wyłącznie sfery rodziców, a jej przedmiotem jest ocena ich postępowania. Wynika to również z tego, że udział w postępowaniu o pozbawienie władzy rodzicielskiej z pewnością może wywrzeć ujemny wpływ na dziecko i godziłoby to w jego dobro. Zdaniem Sądu Najwyższego odnosi się to również do spraw o zmianę rozstrzygnięcia o władzy rodzicielskiej.
Zmiana orzeczenia o władzy rodzicielskiej nie może nastąpić ze względu na niewłaściwe postępowanie jednego z rodziców, któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, z okresu poprzedzającego orzeczenie rozwodu. Również odnosi się to do separacji.
Zobacz też serwis: Dziecko i prawo