Kto może zostać rodziną zastępczą?
Rodzicami zastępczymi mogą zostać małżeństwa, jak i osoby samotne, które spełniają następujące warunki:
1) mają stałe miejsce zamieszkania na terenie RP,
2) korzystają z pełni praw cywilnych i obywatelskich,
3) dają rękojmię należytego wykonania zadań rodziny zastępczej,
4) nie są pozbawione władzy rodzicielskiej ani władza rodzicielska nie została im ograniczona,
5) wywiązują się z obowiązku łożenia na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby, gdy ciąży na nich taki obowiązek z mocy prawa,
6) nie są chore na chorobę uniemożliwiającą właściwą opiekę nad dzieckiem,
7) mają odpowiednie warunki mieszkaniowe oraz stałe źródło utrzymania
8) uzyskały pozytywną opinię ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.
Zobacz również: Kto i jak może zostać rodziną zastępczą
Zobacz: Rodzina zastępcza
Rodzaje rodzin zastępczych
Zasadniczo wyróżnia się trzy typy rodzin zastępczych:
1) spokrewnione,
2) niespokrewnione,
3) niespokrewnione zawodowe:
• wielodzietne,
• specjalistyczne,
• o charakterze pogotowia rodzinnego.
Zobacz również: Rodziny zastępcze 2012- czyli piecza zastępcza po nowemu
Wybór rodziny zastępczej
Przy wyborze odpowiedniej rodziny zastępczej uwzględnia się w pierwszej kolejności osoby spokrewnione lub spowinowacone z dzieckiem, które dają gwarancję poprawy sytuacji dziecka. Do kwestii mających wpływ na wybór należą także: przygotowanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej oraz odpowiednia różnica wieku między przyszłymi rodzicami zastępczymi a dzieckiem. Ponadto, sąd przydzielając określone dziecko danej rodzinie kieruje się zasadą nierozłączania rodzeństwa.
Jeżeli w rodzinie dziecka nie ma osoby, która mogłaby sprawować nad nim pieczę rodzicielską, sąd kieruje dziecko do rodziny, która nie jest z nim spokrewniona. Kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej przechodzą odpowiednie szkolenie w ośrodku adopcyjno- opiekuńczym.
Zobacz: Podział kompetencji między rodziną zastępczą a rodzicami
Aby zostać rodziną zastępczą zawodową trzeba uzyskać pozytywną opinię ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kandydata oraz odbyć szkolenie i uzyskać stosowne zaświadczenie.
Wyróżniamy wielodzietne zawodowe rodziny zastępcze: Przyjmują one do swojego domu od 3 do 6 dzieci i zapewniają im opiekę.
Specjalistyczne zawodowe rodziny zastępcze sprawują opiekę nad dzieckiem niepełnosprawnym lub z problemami wychowawczymi. W takiej rodzinie nie może przebywać więcej niż 3 dzieci naraz.
W rodzinach zastępczych o charakterze pogotowia rodzinnego umieszcza się dziecko na okres do 12 miesięcy; jednocześnie w takiej rodzinie nie może przebywać więcej niż 3 dzieci.
Zobacz również: Jakie są rodzaje rodzin zastępczych
Różnice między adopcją a rodziną zastępczą
Choć między rodzicami zastępczymi a dziećmi bardzo często powstaje silny związek emocjonalny, podobny do tego jak w rodzinie adopcyjnej, kwestie formalne są regulowane zupełnie odmiennie.
Podstawową różnicą jest to, iż dziecko pozostaje przy swoim nazwisku (dziecko adoptowane przyjmuje nazwisko przybranych rodziców).
Biologiczni rodzice dziecka, które przebywa w rodzinie zastępczej posiadają nadal władzę rodzicielską, natomiast przy adopcji dotychczasowa władza rodzicielska ustaje.
Zobacz: Wynagrodzenie dla rodzin zastępczych 2012
Zobacz także: Prawa rodziców zastępczych
Podstawa prawna:
Ustawa z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. nr 64, poz. 593).