Dzieci, które nie ukończyły 13 roku życia
Osoby, które nie ukończyły lat 13 nie mają zdolności do czynności prawnych. Oznacza to, że czynność prawna dokonana przez taką osobę jest bezwzględnie nieważna. Wyjątek od tego stanowią umowy powszechnie zawierane w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, czyli np. kupno przez dziecko chleba w sklepie. Tego typu umowa, zawarta przez osobę niezdolną do czynności prawnych, staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie tej osoby.
Małoletni pomiędzy 13-18 rokiem życia
Małoletni, którzy ukończyli lat 13 mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych, a zatem ich sytuacja prawna jest odmienna niż dzieci, które nie mają skończonych lat 13. Generalnie do ważności czynności prawnej, przez którą małoletni zaciąga zobowiązanie (tzn. takiej, w którym małoletni zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia) lub rozporządza (czyli prowadzi do bezpośredniego przeniesienia, obciążenia, ograniczenia praw) swoim prawem, potrzebna jest zgoda przedstawiciela ustawowego. Oznacza to, że osoba ta może sama dokonać czynności prawnej, ale dla jej ważności wymagana jest zgoda rodzica (opiekuna).
Do czynności niezobowiązujących i nierozporządzających zalicza się np. przyjęcie nieobciążonej darowizny i do przyjęcia (odrzucenia) takiej darowizny nie jest potrzebna zgoda rodzica (opiekuna).
Zobacz również serwis: Dziecko i prawo
Drobne sprawy
Bez zgody przedstawiciela ustawowego małoletni może zawierać także umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. Natomiast w przypadku innych rodzajów umów sprawa ma się inaczej. Dla ich ważności wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego. Może ona być udzielona przed zawarciem umowy, jednocześnie z zawarciem bądź później (czyli po zawarciu już umowy) w postaci tzw. potwierdzenia.
Osoba, która zawarła umowę z osobą ograniczoną w zdolności do czynności prawnych, nie może powoływać się na brak zgody jej przedstawiciela ustawowego. Może jednak wyznaczyć temu przedstawicielowi odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu.
Jeżeli natomiast osoba małoletnia dokonała sama jednostronnej czynności prawnej, do której ustawa wymaga zgody przedstawiciela ustawowego, to czynność taka jest nieważna. W tym przypadku wymagana zgoda nie może być udzielona w formie potwierdzenia po dokonaniu czynności.
Własny zarobek
Małoletni może natomiast swobodnie, bez zgody rodziców (opiekunów) rozporządzać swoim zarobkiem, chyba że sąd opiekuńczy z ważnych powodów (którymi mogą być marnotrawstwa, rozrzutności, czy też przeznaczania zarobku na szkodliwe użytki) inaczej postanowi.
Również swobodnie może rozporządzać określonymi przedmiotami majątkowymi, które przedstawiciel ustawowy oddał jej do użytku.
Zobacz również: Praca młodocianych: rozwiązanie umowy o pracę przez rodzica