Władza rodzicielska a kontakty z dzieckiem
Warto pamiętać, iż kontakty z dzieckiem są niezależne od władzy rodzicielskiej. W praktyce oznacza to, iż rodzic ma prawo do kontaktowania się z dzieckiem nawet, jeżeli został on pozbawiony władzy rodzicielskiej.
Kontakty po rozwodzie
Obecnie orzeczenie o kontaktach z dzieckiem stanowi obligatoryjną część wyroku rozwodowego. W tej kwestii sąd uwzględnia porozumienie małżonków o kontaktach z dzieckiem, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. W planie wychowawczym rodzice uzgadniają m. in. sposób spędzania świąt i innych uroczystości rodzinnych.
W rodzicielskim planie wychowawczym może znaleźć się na przykład takie rozstrzygnięcie: „Wigilię Świąt Bożego Narodzenia dziecko spędza z matką w jej miejscu zamieszkania. 25 grudnia i 26 grudnia do godz. 16:00 dziecko przebywa u ojca w jego miejscu zamieszkania. Ojciec przyjeżdża po dziecko w dniu 25 grudnia i odwozi je do miejsca zamieszkania matki w dniu 26 grudnia do godz. 16:00.”
Więcej porad na temat ustalenia kontaktów z dzieckiem w sprawie rozwodowej znajduje się w artykule: Jak ustalić kontakty z dzieckiem w sprawie rozwodowej? oraz Rodzicielski Plan Wychowawczy - jak sporządzić?
Gdy rodzice nie mogą się porozumieć
Jeżeli rodzice nie są zgodni co do kontaktów z dzieckiem, każdemu z nich przysługuje prawo zwrócenia się do sądu o ich ustalenie. W piśmie procesowym wskażmy proponowane przez nas terminy oraz formę kontaktów.
Zobacz również przykładowy wniosek do sądu o ustalenie kontaktów ojca z dzieckiem
Sąd wydając orzeczenie o kontaktach powinien kierować się przede wszystkim dobrem dziecka. Bierze również pod uwagę rozsądne życzenia dziecka. Warto pamiętać, iż zarówno orzeczenie o kontaktach zawarte w wyroku rozwodowym, jak i określone przez sąd opiekuńczy może zostać zmienione przez sąd, jeżeli wymaga tego dobro dziecka.
Nie tylko odwiedziny
Kontakty rodziców z dziećmi mogą przybierać różne formy. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wymienia tu przykładowo: przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.
Kontakt utrudniony
Może się zdarzyć, iż nawet pomimo ustalonych kontaktów, rodzice nie stosują się do wcześniejszych postanowień sądu.
Od 13 sierpnia 2011 r. rodzicom, pod których pieczą dziecko pozostaje i którzy nie wykonują (lub wykonują w sposób niewłaściwy) obowiązków wynikających z orzeczenia albo ugody zawartej przed sądem albo mediatorem, sąd może wymierzyć karę grzywny. Takie same sankcje czekają rodziców uprawnionych do kontaktu z dzieckiem oraz tych, którym kontaktów zakazano.
Zobacz również: Egzekwowanie kontaktów z dzieckiem - jakie zmiany?
W pierwszej „fazie” sąd uwzględniając sytuację majątkową tylko zagrozi opornemu rodzicowi nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej. Jeżeli to nie pomoże i rodzic nadal nie wypełnia swojego obowiązku, sąd opiekuńczy nakazuje jej zapłatę należnej sumy pieniężnej, ustalając jej wysokość stosownie do liczby naruszeń.
Prawomocne postanowienie sądu, w którym nakazano zapłatę należnej sumy pieniężnej, jest tytułem wykonawczym bez potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalności.
Do wniosku o wszczęcie postępowania w przypadku utrudniania kontaktów należy dołączyć odpis wykonalnego orzeczenia albo wykonalnej ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem.
Przed wydaniem orzeczenia, sąd wysłuchuje uczestników postępowania.
Kontakty dziecka z członkami dalszej rodziny
Przepisy dotyczące kontaktów dziecka z rodzicami stosuje się odpowiednio do kontaktów rodzeństwa, dziadków, powinowatych w linii prostej, a także innych osób, jeżeli sprawowały one przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem. Oznacza to, iż podobnie jak w przypadku rodziców sąd może ustalić kontakty również z wymienionymi powyżej członkami rodziny, uwzględniając dobro dziecka.
Zobacz również serwis: Kontakty z dzieckiem
Podstawa prawna: