Udzielanie korepetycji nie zawsze wymaga prowadzenia działalności gospodarczej. W większości przypadków nauczyciele decydują się na dorabianie w ten sposób w ramach działalności nierejestrowanej. To jednak nie zawsze jest bezpieczne dla rodziców uczniów.
- Czy nauczyciel może prowadzić działalność nierejestrowaną?
- Kto płaci składki ZUS z tytułu usług w ramach działalności nierejestrowanej?
Czy nauczyciel może prowadzić działalność nierejestrowaną?
Działalność nierejestrowana to forma zarobkowania w niewielkich rozmiarach, która nie wymaga rejestrowania działalności gospodarczej. Mogą ją prowadzić osoby fizyczne, których przychód należny z tego tytułu nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę i które w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywały działalności gospodarczej (art. 5 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców). Oznacza to, że w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. można osiągnąć w tej formie przychód w wysokości 3181,50 zł, a od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r. w wysokości 3225,00 zł. To z tej formy zarobkowania chętnie korzystają osoby dorabiające do umowy o pracę, w tym nauczyciele udzielający korepetycji.
Kto płaci składki ZUS z tytułu usług w ramach działalności nierejestrowanej?
Sens działalności nierejestrowanej polega na tym, że w związku z jej niewielkimi rozmiarami, nie wiąże się ona z koniecznością dopełniania wielu obowiązków formalnych towarzyszących prowadzeniu działalności gospodarczej. Co prawda uzyskiwane z tego tytułu dochody podlegają opodatkowaniu, jednak rozliczenia z tego tytułu dokonuje się dopiero w rocznym zeznaniu podatkowym. Długo przyjmowano również, że nie ma w tym wypadku obowiązku opłacania składek ZUS. To przekonanie zostało jednak zburzone przez wyjaśnienia wydawane w tym zakresie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który twierdzi, że skoro działalność nierejestrowana nie jest działalności gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, to prowadząca ją osoba jest na gruncie przepisów o ubezpieczeniach społecznych traktowana jak każda inna osoba fizyczna. Co za tym idzie, w każdym przypadku zarobkowania należy przeanalizować, jakiego rodzaju umowa jest zawierana – zlecenia, czy o dzieło, a następnie na ogólnych zasadach należy zrealizować obowiązek składkowy od umowy zlecenia. Co istotne, w roli płatnika występuje w tej sytuacji zleceniodawca, czyli w przypadku korepetycji udzielanych przez nauczyciela uczniowi, jego rodzice. Prowadzi to do sytuacji, w której w przypadku udzielania korepetycji rodzice ucznia mają status płatnika składek, nawet jeśli są osobami fizycznymi, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Jeżeli nie dokonają oni zgłoszenia nauczyciela do ubezpieczenia i nie opłacą za niego składek, mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności.
art. 5 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 221 ze zm.)