Co do zasady o nazwisku, jakie będzie nosiło dziecko, decydują jego rodzice. W przypadku braku odpowiedniego oświadczenia dziecku zostaje nadane nazwisko dwuczłonowe, składające się nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy konkretyzuje przepisy, dotyczące nazwisk dzieci w zależności od sytuacji: zawarcia małżeństwa przez rodziców, uznania ojcostwa, sądowego ustalenia ojcostwa.
Polecamy: Alimenty. Jak szybko dostać pieniądze na dziecko
Dziecko urodzone w małżeństwie a dwuczłonowe nazwisko
Jeżeli istnieje domniemanie, iż dziecko pochodzi od męża matki, to powinno ono nosić nazwisko, będące nazwiskiem obojga małżonków. Co w sytuacji, gdy małżonkowie posiadają różne nazwiska? Wówczas w oświadczeniu dokonują wyboru nazwiska dziecka. Oświadczenie takie składa się jednocześnie z oświadczeniem o nazwiskach, które będą nosili małżonkowie.
Dla dziecka można wybrać:
- nazwisko jednego z małżonków;
- nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca (o kolejności poszczególnych członów decydują małżonkowie).
W oświadczeniu, które złożyliśmy przed ślubem zdecydowaliśmy, iż nasze dzieci będą nosiły dwuczłonowe nazwisko. Teraz jednak chcielibyśmy zmienić naszą decyzję. Czy jest to możliwe?
Tak, przy sporządzeniu aktu urodzenia pierwszego wspólnego dziecka małżonkowie mogą złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego zgodne oświadczenia o zmianie wskazanego przez nich nazwiska dziecka.
Jeżeli rodzice zawarli małżeństwo po urodzeniu dziecka, również mogą dokonać zmiany jego nazwiska. Warto jednak pamiętać, iż do zmiany nazwiska dziecka, które ukończyło trzynaście lat, potrzebna jest jego zgoda.
Uznanie ojcostwa a dwuczłonowe nazwisko
W oświadczeniach składanych jednocześnie z uznaniem ojcostwa rodzice wskazują nazwisko dziecka. Podobnie jak w przypadku małżonków, rodzice mogą wybrać dziecku nazwisko, będące nazwiskiem jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca.
Do zmiany nazwiska niepełnoletniego dziecka, które ukończyło trzynaście lat potrzebna jest jego zgoda.
Zarówno w przypadku dziecka urodzonego w małżeństwie, jak i uznania dziecka, skutkiem niezłożenia przez rodziców oświadczeń, dotyczących nazwiska dziecka jest nadanie dziecku nazwiska dwuczłonowego. Składa się ono wówczas z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca.
Dzieci pochodzące od tych samych rodziców noszą takie samo nazwisko, za wyjątkiem tych sytuacji, gdy do zmiany nazwiska dziecka potrzebna jest jego zgoda.
Zmiana nazwiska dziecka po zawarciu nowego małżeństwa
Moje dziecko nosi nazwisko dwuczłonowe, składające się z nazwisk swoich rodziców. Tak zdecydowaliśmy w oświadczeniu. Niedługo zamierzam poślubić innego mężczyznę i zmienić swoje nazwisko. Czy dziecko również może otrzymać nazwisko mojego przyszłego męża?
Nie, dziecko dziecko mogłoby otrzymać nazwisko swojego ojczyma, gdyby nosiło nazwisko matki. Nie jest dopuszczalne nadanie dziecku nazwiska męża matki (który nie jest jego ojcem), jeżeli nosi ono nazwisko swojego ojca lub nazwisko dwuczłonowe utworzone na podstawie zgodnych oświadczeń rodziców przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka. Ponadto, do zmiany nazwiska dziecka, które ukończyło trzynaście lat, potrzebna jest jego zgoda.
W przykładowej sytuacji należałoby zatem najpierw postarać się o zmianę nazwiska dziecka na nazwisko matki.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. t. Dz. U. z 2017 r., poz. 682)
Polecamy serwis: Dziecko i prawo