Orzeczenie o niepełnosprawności jest ważnym dokumentem, który uprawnia do wielu świadczeń. Jakich formalności powinni dopełnić rodzice? O jakie świadczenia można ubiegać się na dziecko z niepełnosprawnością? Oto przykładowe formy wsparcia i kwoty aktualne na 2025 rok.
- Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka?
- Dofinansowanie z PFRON do turnusu rehabilitacyjnego
- Świadczenie pielęgnacyjne w 2025 r.
- Zasiłek pielęgnacyjny z MOPS dla niepełnosprawnego dziecka
- Dodatek do zasiłku rodzinnego na dziecko z niepełnosprawnością
- Aktywny rodzic z wyższą kwotą
- Opieka wytchnieniowa dla rodzica
Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka?
W przypadku dzieci, które nie ukończyły 16 roku życia powiatowe (PZON) lub miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności wydają orzeczenie o niepełnosprawności. Takie dzieci – zgodnie z przepisami - zalicza się do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.
Pierwszym krokiem do uzyskania orzeczenia jest złożenie przez rodzica albo opiekuna prawnego dziecka wniosku do PZON. W orzeczeniu o niepełnosprawności zostaną wyszczególnione m.in. symbole przyczyn niepełnosprawności (nie więcej niż trzy) czy odpowiednie wskazania (np. konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji).
Jeśli rodzic nie zgadza się z wydanym orzeczeniem, to może wnieść odwołanie do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) za pośrednictwem powiatowego zespołu (PZON). Termin na wniesienie odwołania to 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia o niepełnosprawności;
Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka uprawnia do wielu świadczeń, ulg i zniżek. Poniżej prezentujemy najważniejsze uprawnienia.
Dofinansowanie z PFRON do turnusu rehabilitacyjnego
Turnusy rehabilitacyjne pomagają osobom z niepełnosprawnościami w kontaktach z otoczeniem i samodzielnym działaniu. Turnus trwa co najmniej 14 dni i jest organizowany dla grup liczących nie mniej niż 20 uczestników. Dofinansowanie z PFRON dla osoby niepełnosprawnej w wieku do 16 roku życia wynosi 30% przeciętnego wynagrodzenia (w styczniu i lutym 2025 r. przeciętne wynagrodzenie wynosi 8 161,62 zł brutto). Aktualna kwota dofinansowania w takim przypadku to zatem 2 448,00 zł. Przy przekroczeniu określonych progów dochodowych dofinansowanie ulega zmniejszeniu. Szczegółowe informacje można uzyskać na stronie internetowej PFRON.
Świadczenie pielęgnacyjne w 2025 r.
Świadczenie pielęgnacyjne jest jedną z najważniejszych form wsparcia rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. W 2025 r. wynosi ono 3287 zł miesięcznie. Na dwoje dzieci kwota ta jest odpowiednio zwiększana (6574 zł). Do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego koniecznej jest, aby osoba wymagająca opieki legitymowała się ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (informacja w punktach 7 i 8 o treści: „wymaga”) albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie pielęgnacyjne wypłacają gminy.
Zasiłek pielęgnacyjny z MOPS dla niepełnosprawnego dziecka
Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Świadczenie to wynosi 215,84 zł miesięcznie i przysługuje m.in. niepełnosprawnemu dziecku.
Dodatek do zasiłku rodzinnego na dziecko z niepełnosprawnością
Rodzice uprawnieni do zasiłków rodzinnych mogą również ubiegać się o dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka. Na dziecko niepełnosprawne w wieku do ukończenia 5 roku życia dodatek wynosi miesięcznie 90 zł, a na dzieci starsze 110 zł. Aby uzyskać takie świadczenia, należy spełniać kryterium dochodowe. Dla rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym takie kryterium wynosi 764 zł (dochód rodziny w przeliczeniu na osobę). Gminy stosują tu też zasadę „złotówka za złotówkę”.
Aktywny rodzic z wyższą kwotą
Orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji uprawnia do uzyskania świadczeń z programu „Aktywny rodzic” w wyższej kwocie. W takim bowiem przypadku rodzic może uzyskać świadczenie „aktywni rodzice w pracy” w podwyższonej wysokości 1900 zł miesięcznie albo świadczenie „aktywnie w żłobku” w maksymalnej wysokości 1900 zł miesięcznie, nie więcej niż kwota opłaty za żłobek czy klub dziecięcy. Bez takiego orzeczenia świadczenia te przysługują w maksymalnej wysokości 1500 zł. Jedynie świadczenie „aktywnie w domu” przysługuje w kwocie 500 zł miesięcznie na każde dziecko (również na dziecko z orzeczeniem).
Opieka wytchnieniowa dla rodzica
Wiele samorządów uczestniczy w programie „Opieka wytchnieniowa”. Program ten ma na celu zapewnienie czasowego zastępstwa i odciążenie rodzica czy opiekuna w codziennych obowiązkach. O szczegóły warto zapytać w ośrodku pomocy społecznej danej gminy.
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 323; ost. zm. Dz. U. z 2024 r., poz. 1615);
Obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 listopada 2024 r. w sprawie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego w roku 2025 (M. P. z 2024 r., poz. 967)
Polecamy: Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych 66 praktycznych przykładów PDF (wersja elektroniczna)