Becikowe w 2023 r. – warunki
Becikowe, czyli jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka jest jednym ze świadczeń rodzinnych, które przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka pod warunkiem spełniania kryterium dochodowego.
Świadczenie przyznaje się jednorazowo w wysokości 1000 zł na dziecko, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922,00 zł.
Przy przyznawaniu becikowego stosuje się odpowiednio przepisy o dochodzie utraconym i uzyskanym.
Warto pamiętać, iż jednorazowa zapomoga przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Potwierdza się to odpowiednim zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wydanym przez położną. Wymóg nie dotyczy osób, będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka, a także do osób, które przysposobiły dziecko.
Stanowi o tym art. 15b ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który jest przedmiotem licznych orzeczeń sądów administracyjnych.
„Wypełnienie obowiązku poddania się opiece lekarskiej przez przyszłą matkę i jej dziecko nie może być oceniane z pominięciem ustaleń, co do obiektywnych możliwości jego realizacji w terminie wskazanym przez ustawodawcę. Nie jest bowiem wykluczone, że z przyczyn niezależnych od woli i wiedzy kobiety nie będzie ona w stanie dochować określonego w art. 15b ust. 5 u.ś.r., terminu poddania się opiece medycznej. Przyczyn niezależnych od woli kobiety można upatrywać m.in. w braku możliwości uzyskania pomocy lekarskiej w terminie zakreślonym w art. 15b ust. 5, czy braku możliwości rozeznania przez kobietę stanu ciąży w ciągu pierwszych 10 tygodni z uwagi na uwarunkowania osobnicze, fizjologiczne lub zdrowotne. Mogą wystąpić także inne sytuacje obiektywnie uniemożliwiające kobiecie dochowanie wymogu pozostawania pod opieką lekarską. W pewnych przypadkach kobieta, której nie da się zarzucić braku troski o zdrowie własne i płodu, może zatem pozostawać pod opieką medyczną w terminie późniejszym, niż określony w art. 15b ust. 5 uśr ze względu na niezależne od niej czynniki” – uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 22 września 2021 r. (II SA/Bd 662/21).
Becikowe nie przysługuje, jeżeli:
1. członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie z tytułu urodzenia dziecka, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
2. osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz danego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:
- rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
- ojciec dziecka jest nieznany,
- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
- sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
- dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.
Becikowe w 2023 r. – ile wynosi?
Jak już wspomniano, aktualnie becikowe wypłacane jest w wysokości 1000 zł.
Warto pamiętać o tym, iż kwoty świadczeń rodzinnych, w tym becikowego (z wyłączeniem świadczenia pielęgnacyjnego) podlegają weryfikacji co 3 lata, z uwzględnieniem wyników badań progu wsparcia dochodowego rodzin. Weryfikacją są też objęte kwoty kryteriów dochodowych uprawniających do zasiłku rodzinnego i kryterium uprawniające do becikowego.
Ostatnia weryfikacja miała miejsce w 2021 r. Wówczas Rada Ministrów podjęła decyzję o utrzymaniu na dotychczasowym poziomie kwot kryteriów dochodowych i świadczeń rodzinnych. Najbliższa weryfikacja tych kwot przypada na 2024 rok.
Becikowe w 2023 r. - wniosek
Aby uzyskać becikowe, należy złożyć wniosek w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. W przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego, to należy go złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.
Ważne! Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.
Chociaż becikowe jest świadczeniem jednorazowym, to uzyskuje się je w określonym okresie zasiłkowym. Okres zasiłkowy trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego, na jaki ustala się prawo do świadczeń rodzinnych. Ma to znaczenie dla określenia, z którego roku dochody będą brane pod uwagę przy przyznawaniu świadczenia.
Przykład
Rodzic złoży wniosek o becikowe w marcu 2023 r. W tej sytuacji podstawą do ustalenia dochodu rodziny będą dochody z 2021 r.
Przykład
Jeżeli wniosek o becikowe zostanie złożony w grudniu, to podstawą do uzyskania świadczenia będzie dochód z 2022 r.
Wniosek i pozostałe wymagane dokumenty składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Wniosek online można złożyć za pomocą portalu Emp@tia (https://empatia.mpips.gov.pl/).
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych