Na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych, osoba samotnie wychowująca dziecko może ubiegać się o podstawowe świadczenie, tj. zasiłek rodzinny i odpowiednie dodatki do niego.
Kto jest uprawniony
Osoba uprawniona zgodnie z ustawą, czyli panna, kawaler, wdowa, wdowiec, osoba pozostająca w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu, osoba rozwiedziona, o ile żadnego dziecka nie wychowuje wspólnie z jego rodzicem, może ubiegać się o zasiłek rodzinny, a tym samym i odpowiednie dodatki pod warunkiem zasądzenia na rzecz dzieci alimentów od drugiego rodzica (chyba, że drugi z rodziców nie żyje, ojciec dziecka jest nieznany, powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone albo sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka).
W jakim okresie przysługuje zasiłek rodzinny
Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko 18 roku życia, lub ukończenia nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zobacz: Świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego
Dodatki do zasiłku rodzinnego
Do zasiłku rodzinnego, po spełnieniu szczegółowych warunków, przysługują odpowiednie dodatki, w szczególności dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka lub na dziecko niepełnosprawne (dodatek przysługuje nie więcej niż na dwoje dzieci).
Dodatek ten przysługuje osobie samotnie wychowującej dziecko w sytuacji, gdy drugi z rodziców dziecka nie żyje, ojciec dziecka jest nieznany lub powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone. Zanim weszła w życie obecnie obowiązująca ustawa, zasiłek wychowawczy przysługiwał w podwójnej wysokości osobie, która samotnie wychowywała dziecko. Obowiązująca ustawa przewiduje zamiast tego dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie urlopu wychowawczego. Samotna matka może się poza tym ubiegać o dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka. Jednakże może to mieć miejsce tylko i wyłącznie wtedy, gdy nie dostaje alimentów na dziecko, bo ojciec córki lub syna nie żyje, jest nieznany, lub w wypadku oddalenia pozwu o alimenty.
Zobacz: Kiedy ustaje obowiązek alimentacyjny wobec dziecka?
Kryterium dochodowe
Prawo do zasiłku rodzinnego i odpowiednich dodatków uzależnione jest od spełnienia przez rodzinę kryterium dochodowego.
Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności (co dotyczy dzieci w wieku do ukończenia 16 lat) lub orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności (dotyczy dzieci w wieku powyżej 16 lat) kryterium uprawniające do świadczeń wynosi 583 zł na osobę, natomiast rodzina wychowująca zdrowe dzieci ma prawo do świadczeń rodzinnych jeśli miesięczny dochód w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 504 zł.
Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie 68,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia, 91,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia lub 98,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.