Jak w 2024 r. przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? Zrób trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie

• Darowizny w najbliższej rodzinie są zwolnione od podatku
• Kwota wolna od podatku zależy od grupy podatkowej
• Powyżej kwoty 36 120 zł trzeba złożyć druk SD-Z2

Darowizny w najbliższej rodzinie są zwolnione od podatku

Co do zasady każda darowizna podlega opodatkowaniu. Istnieje jednak powszechne przekonanie, że darowizna dokonana w najbliższej rodzinie, np. od rodziców, czy dziadków, jest zwolniona od podatku. Istnieje w tym przekonaniu wiele prawdy, jednak nawet w tych sytuacjach nie należy tracić czujności – w określonych sytuacjach zastosowanie zwolnienia od podatku jest bowiem uzależnione od spełnienia konkretnych warunków. Na dopełnienie niezbędnych obowiązków w tym zakresie ustawodawca wyznaczył terminy.
Wysokość opodatkowania na gruncie podatku od spadków i darowizn jest uzależniona przede wszystkim od tego, do jakiej grupy podatkowej zaliczają się darczyńca i obdarowany. Ustawodawca wyróżnia trzy grupy podatkowe. Do pierwszej z nich zaliczają się: małżonek, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie), rodzeństwo, ojczym, macocha, pasierb, zięć, synowa, teściowie. Do drugiej grupy należą: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych. Trzecia grupa to pozostałe osoby, nie zaliczone do dwóch pierwszych grup.

Kwota wolna od podatku zależy od grupy podatkowej

W przypadku darowizny dokonanej przez rodziców na rzecz dzieci, mamy więc do czynienia z pierwszą grupą podatkową. Kwota wolna od podatku w tej grupie to 36 120 zł. Oznacza to, że jeśli rodzice przekażą swoim dzieciom pieniądze czy przedmioty, których wartość mieści się w tej kwocie, nie zajdzie potrzeba uiszczenia podatku od darowizny. Należ jednak pamiętać o tym, że wskazana wartość nie dotyczy pojedynczej darowizny. W sytuacji, gdy dochodzi do nabycia rzeczy bądź praw majątkowych od tej samej osoby więcej niż jeden raz, to dla oceny możliwości zastosowania wskazanego zwolnienia istotna jest łączna wartość darowizn przekazanych w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.
Jednak co z bardziej wartościowymi darowiznami? Kwota 36 120 zł nie jest mała, jednak w kontekście relacji pomiędzy rodzicami a dziećmi trudno również uznać ją za dużą, szczególnie w momencie, gdy młody człowiek rozpoczyna samodzielne życie na własny rachunek, a rodzice mogą i chcą go wspomóc np. w zakupie własnego mieszkania czy samochodu. Gdy w grę wchodzi przekazanie darowizny o wyższej wartości, należy pamiętać o tym, że w grupie 1 określonej przez ustawodawcę istnieje również grupa 0, do której należą: małżonek, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie), pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha.

Powyżej kwoty 36 120 zł trzeba złożyć druk SD-Z2

W tej grupie podatkowej wolna od podatku może być również kwota powyżej 36 120 zł, jednak aby było to możliwe, niezbędne jest zgłoszenia jej dokonania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na druku SD-Z2. Termin na dopełnienie tej formalności nie jest krótki – wynosi aż 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Na druku wykazuje się nadwyżkę darowizny nad wskazaną kwotą zwolnienia. W przypadku przekazania darowizny środków pieniężnych, gdy łączna wartość darowizn przekracza wskazaną wartość 36 120 zł, należy spełnić jeszcze jeden warunek – otrzymanie środków musi zostać udokumentowane dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy albo jego rachunek prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. Jeżeli formalności związane ze zgłoszeniem darowizny do urzędu skarbowego nie zostaną dopełnione, trzeba mieć świadomość tego, że nie tylko nadwyżka ponad kwotę podlegającą zwolnieniu będzie opodatkowania na zasadach ogólnych, ale może również powstać obowiązek zapłacenia kary za niedopełnienie obowiązków, które na gruncie prawa podatkowego jest traktowane jako oszustwo podatkowe.