Becikowe – co to jest?
Becikowe to potoczna nazwa jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się żywego dziecka. Zasady przyznania becikowego określa ustawa o świadczeniach rodzinnych.
Becikowe 2022 – ile wynosi?
Od 1 listopada 2021 r. wysokość becikowego to 1000,00 zł na jedno dziecko. Kwota ta będzie obowiązywała również w 2022 r. Nie zmieni się zatem w porównaniu do obecnej.
Becikowe - bliźniaki
Rodzice bliźniąt mogą zatem otrzymać 2000 zł (po 1000 zł na każde dziecko).
Becikowe - kto dostaje?
Becikowe przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnego albo opiekunowi faktycznemu dziecka.
Kto otrzyma świadczenie, jeżeli rodzice nie mieszkają razem?
Przykład: Pani Julita i pan Marek chcieliby otrzymać becikowe. Rodzice nie mieszkają razem. Zgodnie z przepisami, jeżeli dziecko nie pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z obojgiem rodziców, świadczenia rodzinne wypłaca się temu z rodziców, pod którego opieką dziecko się znajduje.
Becikowe w 2022 r. – warunki
Do podstawowych warunków otrzymania świadczenia należy kryterium dochodowe oraz pozostawanie pod opieką medyczną w określonym terminie.
Becikowe – zaświadczenie lekarskie
Zgodnie art. 15b ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych zapomoga przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną. Wymogu tego nie stosuje się do osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka, a także do osób, które przysposobiły dziecko.
Przepis ten dotychczas stwarzał liczne problemy interpretacyjne. Z tego powodu sądy administracyjne często odwołują się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 listopada 2016 r., sygn. akt SK 2/16.
„Literalne brzmienie art. 15b ust. 5 u.ś.r. wskazywałoby na to, że warunek podlegania opiece medycznej nie później niż od 10 tygodnia ciąży należałoby traktować jako konieczny. Jednak Trybunał uznał, że wykładnia celowościowa przemawia za skorygowaniem tego wyniku wykładni językowej i uwzględnieniem obiektywnie względów uniemożliwiających badanie w okresie pierwszych 10 tygodni ciąży. Trybunał uznał, że art. 15b ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych – interpretowany w kontekście deklarowanych przez ustawodawcę celów wyrażonych w uzasadnieniu do projektu ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1654) oraz w świetle prawa do pomocy władz publicznych wyrażonego w art. 71 ust. 1 zdaniu drugim Konstytucji – powinien być rozumiany w ten sposób, że jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się żywego dziecka przysługuje także wówczas, gdy kobieta pozostawała pod opieką medyczną później niż od 10 tygodnia ciąży, a opóźnienie to wynikało z przyczyn od niej niezależnych” – uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 15 kwietnia 2021 r. (II SA/Sz 948/20).
Kiedy becikowe nie przysługuje?
Ustawa o świadczeniach rodzinnych określa przypadki, gdy becikowe nie przysługuje. Ma to miejsce, gdy członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie z tytułu urodzenia dziecka, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Becikowe dla samotnej matki, ojca
Becikowe nie przysługuje, jeżeli osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz danego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:
- rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
- ojciec dziecka jest nieznany,
- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
- sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
- dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.
Czy wszyscy dostają becikowe?
Początkowo becikowe było przyznawane bez względu na kryterium dochodowe. Obecnie jednak nie przysługuje ono wszystkim. Do otrzymania wsparcia konieczne jest spełnianie kryterium dochodu.
Becikowe – dochód w 2022 r.
Dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie powinien przekraczać kwoty 1922,00 zł.
Powyższe kryterium dochodowe będzie również obowiązywało od 1 listopada 2021 r., a zatem i w 2022 r.
Becikowe – jak liczyć dochód?
Dochód oblicza organ, który przyznaje becikowe. Uwzględnia przy tym dochód członka rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy. Brany jest również pod uwagę dochód utracony oraz uzyskany po tym czasie. Co to oznacza w praktyce?
W okresie zasiłkowym trwającym od 1 listopada 2021 r. do 31 października 2022 r. wykazuje się dochody za 2020 r., uwzględniając późniejsze zmiany. W kolejnym okresie zasiłkowym: od 1 listopada 2022 r. do 31 października 2023 r. wykazany zostanie dochód z 2021 r. i ewentualne dochody utracone bądź uzyskane.
Kogo zaliczamy do rodziny? Przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych wymieniają tu następujących członków rodziny: małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25. rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
Ważne! Do rodziny zaliczamy również nowonarodzone dziecko, na które ma zostać przyznane świadczenie.
Becikowe - do kiedy złożyć wniosek?
Wniosek o wypłatę becikowego należy złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego, wniosek składa się w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.
Wniosek złożony po terminie organ pozostawi bez rozpoznania.
Jak ubiegać się o becikowe?
Wniosek i pozostałe wymagane dokumenty składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. W urzędzie warto również dowiedzieć się jakie dokumenty należy dostarczyć w zależności od naszej konkretnej sytuacji. Możemy zostać poproszeni o napisanie oświadczenia, iż na to samo dziecko nie pobrano już becikowego.
Becikowe online
Wniosek o becikowe online można złożyć za pomocą portalu Emp@tia (https://empatia.mpips.gov.pl/). Logowanie następuje przy użyciu profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego. Jeżeli we wniosku online nie ma dodatkowych dokumentów, które są wymagane, należy je zeskanować i dołączyć jako załączniki.
Becikowe – co potrzebne?
Do wypełnienia dokumentów wnioskodawca potrzebuje danych członków rodziny (w tym PESEL), adresu e-mail czy numeru konta bankowego, na które ma być wpłacone świadczenie. Do wniosku dołącza się też wspomniane wcześniej zaświadczenie lekarskie. Pozostałe dokumenty zależą od konkretnej sytuacji. Mogą to być np. karta pobytu w przypadku cudzoziemca czy dokumenty potwierdzające uzyskanie bądź utratę dochodu.
Becikowe – ile się czeka?
Organ rozpatruje sprawę w ciągu miesiąca od złożenia wniosek. W przypadku spraw szczególnie skomplikowanych powinien to zrobić w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j. t. Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 111 z późn. zm.);
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz. U. z 2021 r., poz. 1481).