Aktualne zasady dotyczące przyznawania świadczenia zostały opisane w artykule pt. Kosiniakowe, czyli świadczenie rodzicielskie w 2021 r.
Kosianiakowe, czyli świadczenie rodzicielskie
Świadczenie rodzicielskie stanowi pomoc materialną dla rodziców bezrobotnych, wykonujących prace na podstawie umów o dzieło, będących studentami bądź rolnikami. Chodzi zatem o osoby, które urodziły dziecko, ale nie są uprawnione do zasiłku macierzyńskiego bądź uposażenia macierzyńskiego.
O świadczenie rodzicielskie rodzice mogą ubiegać się od 1 stycznia 2016 r., kiedy zaczęły obowiązywać przedmiotowe przepisy.
W 2017 r. wydatki na świadczenia rodzicielskie wyniosły 1 044,6 mln zł i stanowiły 10,6% wszystkich wydatków na świadczenia rodzinne. Świadczenie rodzicielskie pobierało średnio miesięcznie 94,9 tys. osób. W porównaniu z poprzednim rokiem wzrosła zarówno kwota jak i średnio miesięczna liczba wypłaconych świadczeń rodzicielskich (odpowiednio o: 21,1% i 21,6%) (Źródło: Świadczenia na rzecz rodziny w 2017 r., GUS).
Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy
Komu przysługuje tzw. kosiniakowe?
Wprawdzie o świadczenie rodzicielskie, może ubiegać się zarówno matka, jak i ojciec dziecka, to ojciec może to zrobić tylko w określonych przypadkach:
1) skrócenia na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;
2) śmierci matki dziecka;
3) porzucenia dziecka przez matkę.
Świadczenie rodzicielskie może być przyznane również opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.
Może o nie wnioskować także rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.
Osobie, która przysposobiła dziecko świadczenie rodzicielskie przysługuje w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.
Ile wynosi kosiniakowe, czyli kwota świadczenia rodzicielskiego
Świadczenie przysługuje niezależnie od dochodu i wynosi 1000 zł miesięcznie.
W przypadku pobierania zasiłku dla bezrobotnych świadczenie rodzicielskie wypłacane jest w wysokości różnicy pomiędzy kwotą zasiłku a świadczenia.
Kwotę świadczenia rodzicielskiego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się następnie do 10 groszy w górę.
Okres pobierania świadczenia rodzicielskiego
Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:
1) 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
2) 65 tygodni – w przypadku urodzenia bliźniąt przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
3) 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojaczków przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
4) 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworaczków przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
5) 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięcioraczków i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.
W przypadku urodzenia dziecka świadczenie przysługuje od dnia porodu.
Warto pamiętać o tym, iż w tym samym czasie osobie uprawnionej przysługuje jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę wychowywanych dzieci.
Kto nie może pobierać świadczenia rodzicielskiego?
Ze świadczenia rodzicielskiego nie mogą skorzystać osoby uprawnione do zasiłku macierzyńskiego, a także osoby, które mają prawo skorzystania z tego typu świadczeń z tytułu urodzenia dziecka w innych systemach niż powszechny system ubezpieczeniowy (m.in. funkcjonariusze tzw. służb mundurowych). Jeżeli jeden z rodziców jest uprawniony do zasiłku macierzyńskiego, drugiemu z rodziców nie przysługuje świadczenie rodzicielskie. Ponadto świadczenie nie przysługuje rodzicom bądź rodzicom adopcyjnym, jeżeli dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej.
Kosiniakowe - jak złożyć wniosek?
Wniosek można złożyć:
- w formie papierowej w urzędzie miasta lub gminy, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania;
- w formie elektronicznej za pośrednictwem portalu Emp@tia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (niezbędne jest posiadanie profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego).
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j. t. Dz. U. z 2018 r., poz. 2220 z późn. zm.);
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2018 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna.
Polecamy serwis: Becikowe