Adopcja pełna
Przysposobienie pełne jest uregulowane w art. 121 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z cytowanym przepisem w wyniku tego rodzaju przysposobienia pomiędzy przysposobionym a przysposabiającym powstaje taki sam stosunek, jaki występuje pomiędzy rodzicami i dziećmi.
Zatem ustaje dotychczasowa władza rodzicielska lub opieka nad przysposobionym, chyba że mamy do czynienia z przysposobieniem pasierba, wówczas władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.
W związku z tym, iż przysposabiający uzyskuje wszystkie uprawnienia i obowiązki wynikające z władzy rodzicielskiej nad dzieckiem, można wobec niego stosować wszelkie zarządzenia z tym związane, a wiec między innymi istnieje możliwość zawieszenia władzy rodzicielskiej, czy też chociażby jej pozbawienia. Za przykład może posłużyć między innymi sytuacja, w której dochodzi do zaniedbywania przez adoptującego obowiązków wobec adoptowanego, wówczas można go pozbawić sprawowanej władzy rodzicielskiej i ustanowić opiekę dla dziecka.
Zobacz również: Adopcja 2012
Pokrewieństwo
Adoptowane dziecko wchodzi do rodziny adoptującego i jest traktowane jak dziecko urodzone w tej rodzinie. Przysposobiony nabywa prawa i obowiązki wynikające ze stosunku pokrewieństwa w stosunku do krewnych przysposabiającego. Skutkuje to ustaniem praw i obowiązków przysposobionego wynikających z pokrewieństwa względem jego krewnych, jak również praw i obowiązków tych krewnych względem niego.
Skutki przysposobienia rozciągają się również na zstępnych przysposobionego, a więc przysposabiający będzie np. dziadkiem dzieci przysposobionego.
Przysposobienie pełne wywołuje dla adoptowanego nowy stan prawny. Nie powoduje to jednak utraty dotychczasowego, naturalnego pochodzenia dziecka, gdyż ono pozostaje.
Zatem jak najbardziej można wytoczyć np. powództwo o ustalenie ojcostwa. Zgodnie z orzecznictwem dopuszczalne jest również ustalenie macierzyństwa jak i ojcostwa przysposabiającego. Jednakże niedopuszczalne jest ustalenie pochodzenia przysposobionego w przypadku adopcji całkowitej.
Z przysposobieniem wiąże się również zakaz małżeństwa przez przysposabiającego i przysposobionego. Przewiduje to art. 15 k.r.o. Idąc dalej, niedopuszczalne jest również małżeństwo pomiędzy przysposobionym a krewnymi przysposabiającego, a w szczególności z jego dzieckiem, gdyż pomiędzy nimi powstaje stosunek, jaki istnieje pomiędzy rodzeństwem. Stanowi to wręcz przestępstwo, o czym wspomina k.k. w art. 201. Wspomniany art. K.k. stanowi, iż dopuszczenie się do obcowania płciowego w stosunku do wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry jest przestępstwem
Akt urodzenia
W związku z dokonaniem adopcji należy wprowadzić dodatkową wzmiankę w aktach stanu cywilnego. Sporządzenie nowego aktu urodzenia nie zawsze jest koniecznie, gdyż istnieją dwa rodzaje postępowania.
Jeden z nich nie przewiduje utworzenie nowego aktu urodzenia, zaś drugi wiąże się ze sporządzeniem nowego aktu urodzenia. Następuje to na postanowienie sądu opiekuńczego głównie w celu zatajenia naturalnego pochodzenia dziecka.
Inaczej została uregulowana kwestia adopcji przez małżonków, a inaczej przez osobę niepozostającą w związku małżeńskim.
Zgodnie z ustawą – Prawo o aktach stanu cywilnego – jeżeli adopcja została dokonana przez małżeństwo, wówczas w odpisie skróconym aktu urodzenia wymienia się przysposabiającego oraz jego małżonka jako rodziców dziecka.
Jeżeli przysposobienie zostało dokonane przez męża matki lub żonę ojca dziecka, w odpisie skróconym aktu urodzenia wymienia się przysposabiającego oraz jego małżonka jako rodziców.
Natomiast w sytuacji gdy adopcji dokonała osoba, która nie pozostaje w związku małżeńskim, wówczas przysposabiający widnieje w dokumentach jako rodzic dziecka.
Zobacz także: Czy małżonkowie mogą wspólnie przysposobić?
Nazwisko adoptowanego
Z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia o przysposobieniu wydanego przez sąd, dziecko otrzymuje nazwisko przysposabiającego. Jeśli jednak adopcji dokonuje małżeństwo, wówczas adoptowany uzyskuje nazwisko, które noszą albo nosiły dzieci zrodzone z tego małżeństwa. Zmiana nazwiska następuje z mocy prawa.
W sytuacji, gdy osoba, która ma być adoptowana, zgłosi, że chce nosić nazwisko złożone z jego dotychczasowego nazwiska i nazwiska adoptującego – a ten ostatni wyrazi na to zgodę – wówczas sąd opiekuńczy wydając orzeczenie uwzględnia takie żądanie.
Dziedziczenie
Warunkiem powołania przysposobionego do dziedziczenia ustawowego po przysposabiającym, jak również przysposabiającego po przysposobionym, jest istnienie jest istnienie prawomocnego orzeczenia przysposobienia w chwili otwarcia spadku.
Skutki dziedziczenia w sytuacji przysposobienia pełnego należy określać na podstawie art. 931-933 k.c. Zgodnie z tym adoptowany dziedziczy po adoptującym i jego krewnych zgodnie z zasadami określonymi dla zstępnych adoptującego. Z tym, że w sytuacji śmierci adoptowanego przed dniem otwarcia spadku udział, który przypadał by adoptowanemu przypada na jego zstępnych na zasadach określonych dla dalszych zstępnych spadkodawcy lub dzieci i jego rodzeństwa.
W związku, iż przy adopcji pełnej ustają wszelkie prawa i obowiązki wynikające z pokrewieństwa przysposobionego względem jego krewnych naturalnych, nie dziedziczy on po swoich wstępnych naturalnych i ich krewnych, a te osoby nie dziedziczą po nim.
W przypadku rozwiązania przysposobienia pełnego, mogą zostać zniesione skutki prawne w sferze dziedziczenia.
Zobacz także: Jak dziedziczy adoptowany?
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
Ustawa z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny