Zgoda blankietowa
Przesłanką orzeczenia przysposobienia całkowitego jest wcześniejsze wyrażenie zgody rodziców dziecka na przysposobienie bez wskazania osoby przysposabiającego. Przy czym zgoda na przysposobienie bez wskazania osób przysposabiających nie może być wyrażona wcześniej, niż po upływie sześciu tygodni od urodzenia się dziecka.
Czas ten jest dany rodzicom na dokładne zastanowienie się nad swoją decyzją i jej skutkami. Zgoda blankietowa ułatwia również akcję ośrodkom adopcyjno-opiekuńczym i rodzinnym ośrodkom diagnostyczno-konsultacyjnym zajmującym się pośrednictwem adopcyjnym.
Zgodę na przysposobienie (w formie blankietowej) wyrażają rodzice przed sądem opiekuńczym bądź swego miejsca zamieszkania, bądź też swego miejsca pobytu. W szczególności za miejsce takie można uważać sąd miejsca położenia kliniki położniczej, w której urodziło się dziecko.
Odwołanie zgody blankietowej
Zgoda blankietowa jest odwołalna, ale w ograniczonym czasie. Może bowiem to nastąpić tylko przed sądem opiekuńczym i przed wszczęciem postępowania o przysposobienie. Gdy sprzeciw rodziców nastąpi po wyrażeniu takiej zgody nie można traktować tego sprzeciwu jako odwołania zgody, jednakże powinien on być przez sąd rozważony przy ocenie, czy przysposobienie jest zgodne z dobrem dziecka.
Zgoda blankietowa wyrażona w innej formie niż w formie protokołu przed sądem opiekuńczym, np. na piśmie skierowanym do sądu, nie rodzi skutków prawnych.
Zobacz również: Urlop ojcowski dla rodziców adopcyjnych od stycznia 2011 r.
Odpowiednie stosowanie przepisów o przysposobieniu
Przepisy o przysposobieniu za zgodą rodziców bez wskazania osoby przysposabiającego stosuje się odpowiednio, jeżeli jedno z rodziców wyraziło taką zgodę, a zgoda drugiego nie jest do przysposobienia potrzebna. Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli porozumienie się z drugim rodzicem napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody. Przepisy o przysposobieniu za zgodą rodziców bez wskazania osoby przysposabiającego stosuje się odpowiednio również wtedy, gdy rodzice przysposabianego są nieznani albo nie żyją, jeżeli sąd opiekuńczy w orzeczeniu o przysposobieniu tak postanowi.
Przysposobienie całkowite jest nierozwiązywalne i obowiązuje tu zasada pełnej tajemnicy.
Nowy akt urodzenia dziecka
Poprzedni akt urodzenia dziecka nie podlega skreśleniu, ale podlega utajnieniu i nie wydaje się z niego odpisów. Wgląd do pierwotnego aktu ma sąd, jeśli uzna za konieczne w danej sprawie oraz sam przysposobiony po uzyskaniu pełnoletności. Przysposobiony otrzymuje nazwisko przysposabiających a w akcie tym jako rodziców wpisuje się przysposabiających.
Przysposobiony po uzyskaniu pełnoletności może żądać udostępnienia księgi stanu cywilnego w części dotyczącej dotychczasowego aktu urodzenia.
Dziecko w „oknie życia”
„Okna życia” powstały w 40 miastach Polski. W „oknie życia” można anonimowo zostawić dziecko. W wypadku adopcji dzieci z „okna życia” procedura jest taka sama, jak w razie porzucenia dziecka w szpitalu. Dziecko jest najpierw w szpitalu, następnie sąd przekazuje je rodzinie zastępczej i jednocześnie informuje Ośrodek Adopcyjno – Opiekuńczy, który prowadzi listy rodzin oczekujących na dzieci do adopcji. Procedura jest dłuższa, jeśli matka nie wyraża zgody na adopcję. Policja monitoruje przypadki pozostawienia dziecka w „oknie życia” w celu ustalenia tożsamości rodziców. Nie zdarzyło się by pociągnięto matkę do odpowiedzialności za porzucenie dziecka w „oknie życia”. Ostatnio pojawiły się postulaty by zapisać wprost niekaralność takiego czynu.
Zobacz również serwis: Adopcja