1. „500 plus”, czyli świadczenie wychowawcze
Świadczenie wychowawcze, popularnie nazywane „500 plus” przysługuje samotnym rodzicom, jeżeli od drugiego rodzica zostały ustalone alimenty. Dotyczy to zarówno świadczeń na pierwsze dziecko, jak i na kolejne.
Od 1 lipca 2019 r. prawo do świadczenia nie będzie już uzależnione od ustalenia alimentów na dziecko od drugiego rodzica. Zobacz więcej: Świadczenie wychowawcze (500 plus) dla samotnych rodziców w 2019 r. - ważne zmiany
Najnowsze zmiany w VAT. Sprawdź!
Jak wskazuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej samotny rodzic ubiegający się o świadczenie wychowawcze powinien dołączyć do wniosku jeden z następujących dokumentów:
- odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty,
- odpis postanowienia sądu o zabezpieczeniu powództwa o alimenty,
- odpis protokołu zawierającego treść ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem bądź
- umowę o alimenty w formie aktu notarialnego, w której dłużnik poddaje się egzekucji, ale tylko wtedy, gdy sąd – po spełnieniu warunków przewidzianych w Kodeksie postępowania cywilnego – nadał takiej umowie klauzulę wykonalności.
Polecamy: Świadczenia z pomocy społecznej. Postępowanie administracyjne
Obowiązek ten nie istnieje, jeżeli:
- drugie z rodziców dziecka nie żyje;
- ojciec dziecka jest nieznany;
- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone;
- sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
- dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.
2. „Kosiniakowe”, czyli świadczenie rodzicielskie
Świadczenie rodzicielskie jest jednym ze świadczeń rodzinnych. Celem wprowadzenia tzw. kosiniakowego było wsparcie rodziców, nie mających prawa do zasiłku macierzyńskiego, przysługującego w trakcie urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego. W takiej sytuacji są m.in. osoby bezrobotne czy studiujące. Świadczenie wypłacane jest przez rok (w przypadku urodzenia jednego dziecka) w kwocie 1000 zł miesięcznie. Okres pobierania świadczenia wynosi
- 65 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie
- 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie
- 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie
- 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Kwoty świadczenia nie mnoży się przez liczbę dzieci. Nawet na kilkoro z nich przysługuje jedna kwota 1000 zł.
W pierwszej kolejności do świadczenia rodzicielskiego uprawniona jest matka. Ojciec może otrzymać pieniądze, jeżeli matka zmarła lub porzuciła dziecko. Tata jest uprawniony do świadczenia także wtedy, gdy matka na swój wniosek skróciła okres pobierania świadczenia rodzicielskiego lub zasiłku macierzyńskiego po korzystaniu z tych uprawnień przez co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka.
Warunkiem otrzymania „kosiniakowego” jest osobiste sprawowanie opieki nad dzieckiem. Świadczenie nie jest uzależnione od dochodu.
3. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego
Dzieciom uprawnionym do alimentów na podstawie tytułu wykonawczego w przypadku bezskuteczności egzekucji przysługują świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
O bezskuteczności egzekucji mówimy wówczas gdy w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Polski.
Świadczenia z FA przysługują dziecku do ukończenia przez nie 18. roku życia, a gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia 25. roku życia. Dzieci posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności otrzymują świadczenia bezterminowo.
Prawo do świadczeń ustala się na okres świadczeniowy, trwający od 1 października danego roku do 30 września następnego roku kalendarzowego.
W okresie świadczeniowym 2018/2019 swiadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł.
W kolejnym okresie tj. od 1 października 2019 r. do 30 września 2020 r. kryterium dochodowe będzie wynosiło 800 zł.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł.
4. „Becikowe”, czyli jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka
Becikowe przyznawane jest jednorazowo w kwocie 1000 zł. W przeciwieństwie do „kosiniakowego” należy spełnić kryterium dochodowe, które wynosi 1922 zł (dochód rodziny w przeliczeniu na osobę).
Nie ma przeszkód, by oba świadczenia otrzymywać jednocześnie, jeżeli zmieścimy się w kryterium dochodowym. Świadczenie rodzicielskie wlicza się bowiem do dochodu, podobnie jak świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Jednorazowa zapomoga nie przysługuje osobie samotnie wychowującej dziecko, jeżeli nie zostało ustalone, na rzecz danego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd. Zasada ta nie obowiązuje jednak, gdy:
- rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
- ojciec dziecka jest nieznany,
- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
- sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
- dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.
5. Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka
Osoby pobierające zasiłek rodzinny mogą otrzymywać dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka.
Świadczenie to przysługuje osobom samotnie wychowującym , jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:
1) drugi z rodziców dziecka nie żyje;
2) ojciec dziecka jest nieznany;
3) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.
Osoba samotnie wychowującej dziecko w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych to panna, kawaler, wdowa, wdowiec, osoba pozostająca w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu, osoba rozwiedziona, chyba że wychowuje wspólnie co najmniej jedno dziecko z jego rodzicem.
Kwota dodatku w 2019 r. wynosi 193 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386 zł.
Ze względu na niepełnosprawność lub niski dochód kwoty te są odpowiednio podwyższane.
Podstawa prawna:
Polecamy serwis: Pomoc społeczna