REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Z jakich powodów można odwołać darowiznę?

Sebastian Wybranowski
Adwokat, specjalista z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego
Nie można mówić o rażącej niewdzięczności w przypadku nie zawiezienia darczyńcy na jego prośbę np. do kościoła. Tego rodzaju sytuacje związane z odwołaniem darowizny są najczęstsze, jednak w praktyce nie są one łatwe do udowodnienia, a tym samym i samo odwołanie darowizny jest bardzo trudne w realizacji.
Nie można mówić o rażącej niewdzięczności w przypadku nie zawiezienia darczyńcy na jego prośbę np. do kościoła. Tego rodzaju sytuacje związane z odwołaniem darowizny są najczęstsze, jednak w praktyce nie są one łatwe do udowodnienia, a tym samym i samo odwołanie darowizny jest bardzo trudne w realizacji.

REKLAMA

REKLAMA

Darowizna jest umową, na podstawie której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, uszczuplając tym samym swój własny majątek. Odwołanie darowizny może nastąpić jedynie z przyczyn określonych w Kodeksie cywilnym.

Przyczyny odwołania darowizny

Darowiznę można odwołać, choć w zasadzie sytuacje w których może to mieć miejsce są wyjątkami – znaczenie mają następujące przyczyny:
1. czy darowizna została już wykonana;
2. zachowanie obdarowanego względem darczyńcy;
3. ubezwłasnowolnienie darczyńcy;
4. zasady współżycia społecznego.

REKLAMA

Czym jest darowizna?

REKLAMA

Darowizna jest umową na podstawie której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, uszczuplając tym samym swój własny majątek. Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego, jednakże umowa darowizny jest ważna pomimo braku zachowania tej formy, jeżeli przyrzeczone zobowiązanie zostało spełnione. Przy czym nie wolno zapomnieć o tym, że ze względu na przedmiot darowizny szczególna forma związana z przeniesieniem jego własności musi być zachowana. To tyle w temacie krótkiego wstępu co do samego pojęcia darowizny.

Wracając do wątku głównego z punktu widzenia darczyńcy może on odwołać darowiznę jeszcze nie wykonaną, o ile w czasie po zawarciu umowy, a przed wydaniem przedmiotu darowizny, stan majątkowy darczyńcy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny spowodowałoby uszczerbek dla jego własnego utrzymania przy uwzględnieniu jego usprawiedliwionych potrzeb lub uszczerbek dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych.

Sytuacje takie w praktyce nie zdarzają się często, ale przykładem niech będzie hipotetyczna historia która mogła mieć miejsce. Rodzice posiadają własny dom w którym mieszkają oraz domek letniskowy który w drodze darowizny chcieli przekazać swojemu dziecku. W czasie kiedy był podpisywany akt darowizny domku letniskowego, dom rodziców spalił się – klucze do domku letniskowego nie zostały jednak faktycznie przekazane, a więc nie doszło jeszcze do wykonania darowizny pomimo zawarcia umowy. W takiej sytuacji z uwagi na znaczny uszczerbek w majątku rodziców (doszczętnie spalony dom), który ma wpływ na ich utrzymanie przy uwzględnieniu ich potrzeb, odwołanie darowizny jako niewykonanej może mieć miejsce i będzie uzasadnione.

Zobacz również: Co to jest rażąca niewdzięczność obdarowanego?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rażąca niewdzięczność obdarowanego

REKLAMA

Sytuacja niezależna od faktu wykonania darowizny przez darczyńcę, a związana z odwołaniem darowizny może mieć miejsce kiedy obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. Jednak darowiznę taką można odwołać tylko w przeciągu roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Problem, który może być związany z tym akapitem to jak przypuszczam niezrozumienie pojęcia - „rażącej niewdzięczności.” Brak jest niestety kodeksowej definicji tego pojęcia. Praktyka i doświadczenie życiowe Sędziów oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego, które jest bogate w tym zakresie określa jakie zachowanie obdarowanego względem darczyńcy jest już rażącą niewdzięcznością, a jakie jedynie następstwem zachowania samego darczyńcy (mam tu na myśli czyny nieumyślne i w wyniku prowokacji samego darczyńcy). Niewątpliwie musi być to zachowanie skierowane bezpośrednio przeciwko osobie darczyńcy, a jego wydźwięk musi budzić w społeczeństwie negatywne odczucia, a nie w osobie darczyńcy. Należy przy tym pamiętać, iż ta niewdzięczność w swoim wymiarze musi być rażąca – czyli dużych rozmiarów.

Nie można mówić o rażącej niewdzięczności w przypadku nie zawiezienia darczyńcy na jego prośbę np. do kościoła. Tego rodzaju sytuacje związane z odwołaniem darowizny są najczęstsze, jednak w praktyce nie są one łatwe do udowodnienia, a tym samym i samo odwołanie darowizny jest bardzo trudne w realizacji.

Ubezwłasnowolnienie darczyńcy

Kolejnym powodem odwołania darowizny może być fakt ubezwłasnowolnienia darczyńcy. Przedstawiciel ustawowy może wtedy żądać rozwiązania umowy darowizny, o ile ze względu na wartość darowizny jest ona nadmierna. Przybliżając chodzi o sytuację kiedy ktoś w drodze darowizny otrzymał od darczyńcy majątek o znacznej wartości bez uzasadnienia. Tutaj jednak należy pamiętać, iż rozwiązania umowy nie można żądać po upływie lat dwóch od jej wykonania, niezależnie od faktu kiedy doszło do ubezwłasnowolnienia darczyńcy.

Zasady współżycia społecznego

Zasady współżycia społecznego są pojęciem podobnym do rażącej niewdzięczności w tym znaczeniu, że nie ma jednolitej definicji tego pojęcia w prawie cywilnym. 

Ustawodawca stworzył klauzulę generalną odsyłającą do norm pozaprawnych. To czy określone zachowanie jest zgodne z zasadami współżycia społecznego każdorazowo odnosi się do konkretnego przypadku oraz towarzyszących mu okoliczności, a weryfikacją ich zajmuje się Sąd. Po tym krótkim wstępie wracając do sedna naszego zagadnienia, pisząc o powodach odwołania darowizny nie można pominąć sytuacji na którą obdarowany może się powołać broniąc się przed odwołaniem darowizny. Mianowicie przepisów o odwołaniu darowizny nie stosuje się, gdy darowizna czyni zadość obowiązkowi wynikającemu z zasad współżycia społecznego. Tym samym o ile zostaną naruszone te zasady o tyle wtedy nie może być mowy o odwołaniu darowizny, a więc jest to przesłanka negatywna do odwołania darowizny.

Mam nadzieję, że ten krótki artykuł przybliżył problematykę wynikającą z zadanego pytania.

Zobacz również serwis: Darowizny

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Profesor SGH: równy wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn w Polsce to absolutna konieczność. Minimum 65 lat. Większość Europy to już zrozumiała

Jaki wpływ zmiany demograficzne wywrą na życie Polaków, tłumaczy w rozmowie z PAP dyrektorka Instytutu Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak. Jej zdaniem zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn, rozwój sztucznej inteligencji i praca cudzoziemców mogą pomóc w utrzymaniu stabilnego rynku pracy.

Nie będzie Centralnej Informacji Emerytalnej

Nie będzie Centralnej Informacji Emerytalnej (CIE). Zdaniem resortu cyfryzacji, CIE nie przyniesie oczekiwanych korzyści. Jest projekt ustawy. Czy brak CIE zmieni stan bieżący w zakresie informacji emerytalnej?

Renta wdowia – ile wynosi [obliczenia]. Różne przykłady świadczeń w zbiegu

W dniu 1 stycznia 2025 roku wejdą w życie nowe przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które dadzą prawo do tzw. renty wdowiej.  Chodzi o możliwość łączenia wypłaty renty rodzinnej (nie tylko tej wypłacanej przez ZUS) z innym świadczeniem wypłacanym przez ZUS, np. emeryturą, rentą. Od tego dnia będzie można składać wnioski o to świadczenie ale wypłata nastąpi najwcześniej od 1 lipca przyszłego roku. Ile wyniesie renta wdowia i jak oblicza to świadczenie ZUS?

Renta wdowia od A do Z: limit, kwota, przepisy, terminy, uprawnieni, warunki, wniosek, zasady

Z początkiem 2025 roku wejdą w życie nowe przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które dadzą prawo do tzw. renty wdowiej. Chodzi o możliwość łączenia wypłaty renty rodzinnej (nie tylko tej wypłacanej przez ZUS) z innym świadczeniem wypłacanym przez ZUS, np. emeryturą, rentą. Ile wyniesie renta wdowia i jak oblicza to świadczenie ZUS?

REKLAMA

Szokuje liczba rannych. 200 osób w tym 40 z zagrożeniem życia. Magdeburg podał liczbę ofiar ataku na jarmarku bożonarodzeniowym

Do zamachu doszło kilka minut po godzinie 19. Napastnik wjechał w tłum ludzi, którzy przyszli na jarmark bożonarodzeniowy. Według lokalnej policji funkcjonariuszom udało się zatrzymać napastnika. Na miejsce tragedii udał się premier rządu Saksonii-Anhalt, Reiner Haseloff. W nocy były sprzeczne informacje o liczbie zabitych - od 2 do 11. Po weryfikacji nocnych informacji są już dostępne informacje bliższe rzeczywistości.

Więcej podatników skorzysta ze zwolnienia od VAT ze względu na wysokość obrotów. Już od 1 stycznia 2025 roku. W życie wchodzą nowe przepisy

Od 1 stycznia 2025 r. większa grupa podatników będzie mogła skorzystać ze zwolnienia od VAT z uwagi na wysokość obrotów. Aby z niego skorzystać, nie trzeba będzie składać formularza rejestracyjnego. Wystarczy odpowiedni numer identyfikacyjny.

10 dni płatnego urlopu za staż pracy. Naprzemiennie. 36 dni urlopu. Potem 26 dni. I znów 36 dni urlopu. Za 10 lat pracy. Będzie nowelizacja?

To propozycja przywileju, ale tylko dla jednej grupy zawodowej. Dla asystentów rodziny. Oprócz bonusu urlopowego jest jeszcze dodatek terenowy i korzystny ryczałt. Propozycja tych przywilejów – w trybie petycji (patrz koniec artykułu) – trafiła do rządu. Powinna być załatwiona pozytywnie albo negatywnie do połowy lutego 2025 r. W przypadku "Tak" nowe przepisy powinny stać się obowiązującym prawem w 2026 r. Wtedy po raz pierwszy asystenci mieliby 36 dni urlopu wypoczynkowego.

Granice swobody umów. Przepisy, orzecznictwo

Jest wiele różnych rodzajów umów w polskim prawie. To strony zawierające umowę decydują o jej treści. Niemniej jednak kształtując konkretną treść postanowień umownych muszą one przestrzegać pewnych zasad ich tworzenia. Nie mogą także przekroczyć określonych granic.

REKLAMA

Zniesławienie i zniewaga. Gdzie kończy się krytyka, a zaczyna przestępstwo?

Obraźliwe słowa wypowiedziane z pełną premedytacją, ale i te rzucone w skrajnych emocjach czy pomówienia szeptane za plecami lub publikowane w komentarzach w sieci – to wszystko może nieść za sobą poważne konsekwencje prawne. Zniewaga i zniesławienie dotykają obecnie coraz więcej osób, zarówno w codziennych relacjach, jak i w wirtualnym świecie. Internet dodatkowo podsyca te zjawiska, zamieniając wymianę poglądów w lawinę hejtu, a pozorna anonimowość użytkowników dodatkowo wzmacnia poczucie bezkarności. Zniewaga i zniesławienie, choć przez wielu używane zamienienie, to w rzeczywistość dwa różne zjawiska. Czym się różnią i jakie kary grożą za obraźliwe słowa? Wyjaśnia to adwokat Dawid Jakubiec z Kancelarii Kupilas&Krupa w Bielsku-Białej, który tłumaczy także, gdzie kończy się wolność słowa, a zaczyna odpowiedzialność karna.

Od 3 stycznia 2025 r. inne terminy na złożenie wniosku "Aktywnie w żłobku". ZUS wypłacił ponad 151,2 tys. świadczeń "Aktywnie w żłobku" na 214,4 mln zł

Od 3 stycznia 2025 r. inne terminy na złożenie wniosku "Aktywnie w żłobku". ZUS wypłacił ponad 151,2 tys. świadczeń "Aktywnie w żłobku" na 214,4 mln zł. Kolejne wypłaty z programu "Aktywny Rodzic" jeszcze w grudniu.

REKLAMA