Wymagane dokumenty : brak
Stopień trudności: niski
Krok 1: Kiedy warto zawrzeć umowę przed notariuszem.
Umowa darowizny sporządzona w formie innej niż akt notarialny jest nieważna, o ile nie zostanie wykonana.
Jeśli więc darczyńca ustala datę przekazania (czyli wykonania umowy) na dalszy czas – wówczas, warto zawrzeć umowę w formie aktu notarialnego- chociażby po to, aby móc przed sądem dochodzić wykonania umowy. Takie podejście może jednak zniechęcić darczyńcę – np. członka bliskiej rodziny.
Jeżeli dana czynność wymaga dla swojej ważności aktu notarialnego (np. przeniesienie własności nieruchomości) – akt jest niezbędny, a regulacje dotyczące ważności wykonanej umowy darowizny nie mają zastosowania.
Zobacz również serwis: Notariusz
Krok 2: Czy w ogóle sporządzać umowę ?
Jeśli umowa ma być od razy wykonana, wystarczająca jest umowa ustna. Jednakże dla celów dowodowych, oraz na wypadek kontroli urzędu skarbowego lepiej sporządzić umowę w formie pisemnej.
Krok 3: Strony umowy i dane wstępne
Pierwsza część umowy powinna zawierać:
- Miejsce i datę sporządzenia umowy
- Oznaczenie stron:
- Darczyńca – imię, nazwisko i adres. Jeśli przedmiot darowizny znajduje się we wspólnym majątku małżonków- wówczas oboje powinni znaleźć się na umowie, oraz ją podpisać. Jeśli przedmiot należy do kilku osób w ramach współwłasności, również wszyscy powinni uczestniczyć w umowie – chyba, że przedmiotem darowizny jest udział danej osobie we współwłasności.
- Obdarowany: imię, nazwisko i adres. Jeśli darowizna ma być na rzecz kilku osób wszyscy powinni uczestniczyć w umowie – i złożyć na niej podpis przyjmując darowiznę.
Oznaczając strony, można również w umowie wpisać ich numery PESEL, oraz numery dowodów osobistych.
Zobacz również: W jaki sposób dokonać darowizny kwoty pieniężnej?
Krok 4 : Oznaczenie przedmiotu darowizny i oświadczenie darczyńcy.
Następnym etapem sporządzania darowizny jest oświadczenie darczyńcy. Powinno się w nim zawrzeć:
- określenie przedmiotu darowizny.
- oświadczenie, że darczyńca ma prawo dysponować przedmiotem darowizny.
- oświadczenie o tym, że przedmiot nie ma wad prawnych (np. nie toczy się wobec niego postępowanie egzekucyjne, czy o windykacyjne – o zwrot rzeczy, lub że nie jest np. obciążony hipoteką lub zastawem).
Jeśli jednak przedmiot darowizny podlega jakimś ograniczonym prawom rzeczowym – powinno być to oświadczone przez darczyńcę.
UWAGI
- jeśli przedmiotem jest rzecz – istotne jest prawo dysponowania – przedmiotem, kwotą pieniędzy itp.
- jeśli przedmiotem jest ustanowienie prawa – wówczas ważne jest prawo do dysponowania przedmiotem, który ma być obciążony danym prawem : np. przy ustanawianiu drogi koniecznej – prawo do dysponowania nieruchomością.
Krok 5: oświadczenie o darowiźnie i przyjęciu darowizny
W następnym punkcie (paragrafie umowy) powinny znaleźć się oświadczenia:
- Darczyńca powinien oświadczyć iż przekazuje nieodpłatnie własność przedmiotu darowizny, lub:
- nieodpłatnie umarza zobowiązanie
- nieodpłatnie ustanawia prawo, będące przedmiotem darowizny.
- Obdarowany oświadcza, iż darowiznę przyjmuje
W umowie powinno również znaleźć się oświadczenie obdarowanego, o tym że znany jest mu stan (zarówno prawny, jak i fizyczny) przedmiotu darowizny.
Zobacz również: Czy darowiznę można obciążyć poleceniem?
Krok 6: Data wykonania umowy.
Darczyńca możę wskazać, iż datą wykonania darowizny jest :
- dzień spisania umowy (np. w przypadku umorzenia wierzytelności)
- określony dalszy dzień (lub nawet ten sam) w którym przedmiot zostanie wydany obdarowanemu.
Skąd to wynika:
- część umów darowizny zostaje wykonanych samą mocą podpisania umowy – dotyczy to w szczególności ustanowienia prawa, lub umorzenia długu.
- część wymaga fizycznego przekazania rzeczy- np. samochodu, pieniędzy itp.
- w przypadku nieruchomości co do zasady skutek jest podwójny (rozporządzająco- zobowiązujący) – wynika to ze specyfiki obrotu nieruchomościami.
Krok 7: Polecenie
Darczyńca może obciążyć obdarowanego obowiązkiem określonego świadczenia- np. na rzecz osoby trzeciej, lub wskazać sposób wykorzystania przedmiotu darowizny.
Obdarowany powinien potwierdzić, iż zobowiązuje się wypełnić polecenie darczyńcy.
Krok 8: Postanowienia końcowe
W umowie powinny znaleźć się także poniższe zapisy:
- ustalenia kto ponosi koszty sporządzenia (jeśli jest formie aktu notarialnego) i wykonania umowy.
- oświadczenie o tym, że umowę sporządzono w określonej liczbie jednobrzmiących kopii
- informację o tym, że w kwestiach nieuregulowanych stosuje się przepisy kodeksu cywilnego.
Umowę powinny podpisać obie strony - zarówno darczyńca (darczyńcy) jak i obdarowany (obdarowani).
WAŻNE: Obdarowany może złożyć oświadczenie o przyjęciu darowizny i akceptacji umowy w innym terminie, nie zachowując formy- chyba że jest wymagana odrębnymi przepisami.
Zobacz również serwis: Darowizny