Przedmiotem darowizny może być wszystko co posiada wartość, np. dom, cenne przedmioty, dzieła sztuki, ale także prawa majątkowe, czy po prostu pieniądze.
Koszty darowizny
Koszty związane z darowizną nieruchomości to koszty sporządzenia aktu notarialnego (taksa notarialna), uzależniona od wartości nieruchomości, a także koszty wpisów zmian do ksiąg wieczystych.
W przypadku darowizny dokonanej na rzecz osoby najbliższej nie ma obowiązku uiszczania podatku od spadku i darowizn.
Co do zasady każda darowizna powinna być przekazana w formie aktu notarialnego. Umowa darowizny przekazana w innej formie jest nieważna.
Spełnione świadczenie
Wyjątkiem od tej zasady jest fakt spełnienia świadczenia, wówczas darowizną można uznać za wykonaną.
Pieniądze zostały przekazane jako darowizna bez wymaganej formy aktu notarialnego. Umowa jednak jest ważna jeżeli pieniądze zostały faktycznie wypłacone.
Wynika to bezpośrednio z art.890 Kodeksu Cywilnego, w którym ustawodawca zamieścił postanowienie, że umowa darowizny zawarta bez zachowania formy aktu notarialnego dla oświadczenia darczyńcy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Akt notarialny obowiązkowo dla nieruchomości
Takie odstępstwo od reguły nie ma racji bytu w odniesieniu do przekazywania nieruchomości w formie darowizny.
Umowa darowizny nieruchomości zawsze wymaga formy aktu notarialnego.
W przeciwnym razie taka umowa jest nieważna, nawet jeżeli świadczenie zostanie spełnione.
Wymóg zachowania formy notarialnej dla oświadczenia darczyńcy został wprowadzony w jego własnym interesie. Dzięki temu w celu zawarcia aktu notarialnego osoba jest wręcz zmuszona udać się do notariusza i do czasu sporządzenia umowy ma ona możliwość przemyślenia sprawy.
Akt notarialny a zwykła umowa
Niewątpliwą zaletą zawarcia umowy w formie aktu notarialnego jest fakt, że notariusz wyręczy nas w obliczeniu i przekazaniu podatków odpowiedniemu urzędowi skarbowemu.
Jeżeli zawrzemy zwykłą umowę pisemną obowiązek odprowadzenia podatku spoczywa solidarnie na obdarowanym i darczyńcy, jednak jak pokazuje praktyka zazwyczaj płaci go obdarowany.
Otrzymanie darowizny od najbliższej rodziny, do której należą: małżonkowie, wstępni, zstępni, pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo jest zwolnione od podatku.
Wartość takiej darowizny jednak nie może przekraczać kwoty powyżej 9.637,00zł.
Taki stan rzeczy obowiązuje od 1 stycznia 2007 roku.