Darowizna w gotówce do ręki. Czy fiskus to uznaje czy nie?

• Darowizna środków pieniężnych w najbliższej rodzinie. Warunki zwolnienia
• Darowizna gotówki „do ręki” nie przejdzie. Konieczny jest dowód przekazania na swój rachunek bankowy

Darowizna środków pieniężnych w najbliższej rodzinie. Warunki zwolnienia

Jak wynika z przepisów art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (dalej także: "ustawa"), zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (tzw. grupa 0), jeżeli:

 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2 ustawy, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4 ustawy, oraz

 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W przypadku darowizny środków pieniężnych oba warunki wskazane w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy muszą być spełnione łącznie, aby można było zastosować zwolnienie.

W przypadku niespełnienia warunków, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Wyjaśnijmy, że opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Darowizna gotówki „do ręki” nie przejdzie. Konieczny jest dowód przekazania na swój rachunek bankowy

Problem braku spełnienia warunku udokumentowana darowizny pieniężnej pojawił się w jednej z interpretacji podatkowych (nr 0111-KDIB2-3.4015.168.2023.2.MD). Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że „w przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym”.

Zdaniem organu, w opisanej we wniosku o interpretację sytuacji „nie można uznać udokumentowania otrzymania przez Pana środków pieniężnych w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. Jak wynika z opisu sprawy środki pieniężne zostały Panu przekazane w gotówce. Dopiero później zostały wpłacone na konto przez Pana. Dowodem – dla celów skorzystania ze zwolnienia otrzymanej darowizny – nie może być także oświadczenie darczyńcy o przekazaniu Panu darowizny. Taki sposób działania nie wyczerpuje norm omawianego przepisu. Z opisu stanu faktycznego wprost wynika, że darowiznę otrzymał Pan „do ręki”, a nie w sposób wskazany w ww. przepisie”.

W konsekwencji Dyrektor KIS stwierdził, że otrzymana od siostry darowizna środków pieniężnych nie będzie korzystała ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.